Jarmo Berkhout (21) praat als een volleerd politicus. In het geroezemoes van het Grand Café van cultureel centrum De Balie in Amsterdam zet de vierdejaarsstudent filosofie het waarom van zijn nieuwe partij uiteen.

Deze zomer zochten studenten van beide Amsterdamse universiteiten en van de hoofdstedelijke hogeschool elkaar op. Reden: hun onvrede over het plaatselijke jongerenbeleid. Ze besloten tot een start van een partij, om de belangen van hun doelgroep in de studentenstad te verdedigen. Berkhout: „Er zijn in Amsterdam al drie ouderenpartijen. Waarom dan geen jongerenpartij?”

Zwaar onder druk

Jongeren staan zwaar onder druk, stelt de jonge lijsttrekker. „Het collegegeld wordt elk jaar hoger, de studiefinanciering stijgt niet meer en wordt op termijn vervangen door een leenstelsel, het gratis openbaar vervoer van studenten dreigt te worden afgeschaft en door het pensioenplan moeten jongeren langer doorwerken. Plaatselijk speelt dat de jeugdwerkloosheid 18 procent bedraagt, het mbo hier onder de maat is en de huurprijzen in Amsterdam enorm hoog zijn. Net afgestudeerden gaan daarom weg, terwijl onze stad hun talenten juist nodig heeft.”

Ook partijen als VVD, D66 en PvdA noemen deze punten in hun programma. Kunnen jongeren niet beter op deze gevestigde partijen stemmen?

„De PvdA heeft nu een aanvalsplan tegen de jeugdwerkeloosheid. Maar deze partij zit al jaren in het college en heeft dit laten gebeuren. De PvdA heeft haar kans gehad. Ook VVD en D66 zien de potentie van jongeren niet.

Bovendien kijken wij ondogmatisch tegen de dingen aan. VVD en D66 benaderen de jongerenproblematiek vanuit hun ideologie. Die hebben wij niet. Dat is onze kracht.

Wij hebben veel ideeën. We willen bij- en omscholing voor jongeren en netwerkbijeenkomsten voor het vinden van een baan, een soort kop-mbo-studie waarmee jongeren het hbo kunnen halen en minder bureaucratie en meer ruimte voor ondernemers.”

Ook rond de openbare orde streeft de jongerenpartij naar meer vrijheid. „We willen meer een 24 uurseconomie in de stad: de hele nacht een metro, een goedkopere nachtbus, meer 
24 uursvergunningen voor winkels en horecagelegenheden en minder regelgeving voor het uitgaansleven.”

De nacht is voor het ongedierte, wordt weleens gezegd. Leiden deze voorstellen niet tot verhoging van de criminaliteit?

„Daar ben ik niet bang voor. Als Amsterdam, net als Antwerpen, de cafés en clubs op verschillende tijden laat dichtgaan –gewoon als er geen klanten meer zijn– dan krijg je geen overlast. Nu ontstaat die juist doordat alle uitgaansgelegenheden op dezelfde tijd dicht moeten. Dan moet de overheid uiteraard handhaven, wat ook weer veel geld kost. Onze voorstellen werkt kostenbesparend.”

Uw partij bepleitte vorig jaar een Nacht van de Beschonken Amsterdammer. Is dat niet een beetje vreemd?

„Dat was een reactie op het voorstel van burgemeester Van der Laan om dronkenschap in cafés te verbieden. Te zot voor woorden. Dronken zijn in een café is een recht. Als je daar niet dronken mag zijn, waar dan wel? Overigens zijn we voor de bestrijding van verslaving.”

De eerste problemen die u noemde, zijn het gevolg van landelijke besluiten. Waarom richt u geen landelijke partij op, eventueel samen met studentenpartijen in Delft en Groningen?

„Daar is het nog veel te vroeg voor. Het is hoopgevend dat er een studentenpartij in de raden van Groningen en Delft zit, en in Delft zelfs in het college. Die partij heeft daar veel voor de studentenhuisvesting gerealiseerd. In onze campagne willen wij het verschil met andere partijen maken door het gebruik van de sociale media. Als 15 tot 25 procent van de 110.000 studenten op ons stemt, krijgen we drie zetels in de raad. We sluiten collegedeelname niet uit.”

De slogan van de partij is ”Droom NAT”. Is dat niet een beetje studentikoos?

„Dat is inderdaad een woordgrap. Amsterdammers zijn best wat brutaal. Die vinden dit wel grappig.”

Eerder partij voor alcohol in hoofdstad

Het is niet voor de eerste keer dat er een pro-alcoholpartij meedoet aan de raadsverkiezingen van Amsterdam.

In 1921 werd de dakloze dronkenman Nelis de Gelder, alias Had-je-me-maar, lijsttrekker van de anarchistische Vrije Socialistische Groep. De VSP werd ook wel Rapaljepartij genoemd. Een van de belangrijkste actiepunten was dat een jeneverborrel 5 cent moest gaan kosten. Enigszins tegenstrijdig daarmee bepleitte Had-je-me-maar ook de afbraak van de urinoirs, en verder vrij jagen en vissen in het Vondelpark.

De VSP haalde maar liefst twee zetels, maar Had-je-me-maar nam zijn zetel nooit in. Vlak voor de verkiezingen werd hij gearresteerd wegens openbare dronkenschap. Hij verloor daardoor zijn passief kiesrecht en moest afstand doen van zijn zetel. In de cel volgde hij succesvol een ontwenningskuur, waarna het hem beter verging.

Nummer 2, de anarchist Bertus Zuurbier, deed zijn mond zelden open in de raad. Dat vond hij voor de 5 gulden presentiegeld niet de moeite waard. Soms vroeg hij of het raam dicht mocht. Verder werd hij genegeerd. De goedkope jenever werd nooit gerealiseerd.

serie Raad 2014

Dit is de derde aflevering van een serie over lokale partijen.