Nationale synode: Eenheid in liefde als norm vasthouden
„Dat zij allen één zullen zijn, zoals U, Vader, in Mij, en Ik in U, dat zij ook in Ons één zullen zijn.” Met die woorden uit het hogepriesterlijk gebed drukt Christus volgens prof. dr. G. van den Brink Zijn liefste wens uit.
Die „eenheid in liefde” halen we hier op aarde bij lange na niet, vervolgde de hoogleraar dogmatiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam vrijdag tijdens de eerste dag van de nationale synode in Dordrecht. „Maar we moeten deze wel als norm vasthouden.”
Prof. Van den Brink, die samen met prof. dr. C. van der Kooi de emeritus hoogleraar prof. dr. A. van de Beek verving, vertelde tijdens de bijeenkomst in de Grote Kerk dat hij en prof. Van der Kooi verrast zijn door de grote respons op hun ”Christelijke dogmatiek”, waarvan inmiddels de vierde druk verscheen. „Die belangstelling zegt iets over de eenheid- zoekende beweging onder protestanten in Nederland. Wij hebben er bewust voor gekozen om in de dogmatiek te zoeken naar wat algemeen christelijk is, bijvoorbeeld rond zaken als doop en verkiezing.”
Eenheid verdraagt zich volgens de bijzonder hoogleraar vanwege de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk niet met het naast elkaar voortbestaan van gescheiden instituten. „Het gaat er niet om dat wij ons veilig voelen in ons eigen hoekje. Het zoeken naar kerkelijke eenheid betekent dat mensen die in een bepaalde traditie staan inhoudelijke verschillen met andere tradities leren verdragen.” Voor een goed beeld van de katholiciteit van de kerk is het zaak om afstand te nemen. „Een foto moet je niet van te dichtbij nemen, dan verlies je het totale beeld, zei prof. dr. A. A. van Ruler.”
„Welke prijs is men bereid te betalen voor eenheid?” was de vraag die in een forumdiscussie onder leiding van EO-presentator Andries Knevel centraal stond. Ds. W. van de Kamp, van de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten, stelde dat hij kinderdoop zou willen respecteren om dichter bij andere christenen te komen.
Dr. R. M. J. Smit, predikant in hetzelfde kerkverband, riep kerken ertoe op te blijven samenwerken. „Ik ben als vrouw niet in alle gemeenten welkom, en dat raakt mij. Maar toch kies ik ervoor in deze kerk te blijven.”
„Professor Verboom, zegt u dan niet: „Regien, kom maar bij ons in de Protestantse Kerk”?” was de vraag van Knevel aan emeritus hoogleraar prof. dr. W. Verboom. „Laten we de zaak niet simplificeren”, was het antwoord. „Wij staan in de kerk voor bepaalde dingen. Daarover moet je spreken. De Heere zegt: Zoek elkaar. Dat is onze opdracht.”
In tegenstelling tot de nationale synode in 2010 zijn er nu ook remonstranten aanwezig. „We zijn terug”, lachte ds. T. Mikkers. Knevel: „En dat terwijl ds. Bogerman in 1619 hier in deze kerk heeft geroepen: „Ite, ite!” Ga weg, ga weg! Maar is er nog wel een prijs die jullie voor eenheid kunnen betalen? Jullie hebben toch alles al opgegeven?” Gelach klinkt. „Het gaat om de bereidheid om inclusief te denken. Je moet de ander niet buiten willen sluiten”, aldus ds. Mikkers.
Glossy
Om aan te tonen dat een nationale synode niet iets zeventiende-eeuws is, brachten Jasper van den Bovenkamp en Felix de Fijter van Tekstbureau Vakmaten de glossy Dordt uit. Het eerste exemplaar reikten ze in de Grote Kerk uit aan wethouder Van de Burgt van de gemeente Dordrecht.
„De glossy is een knipoog naar de zeventiende eeuw”, aldus De Fijter. „Op de omslag hebben we een beeld geënsceneerd naar het meesterwerk ”Vrouw met weegschaal” van de schilder Johannes Vermeer. Een onbekende vrouw houdt een lege weegschaal in haar hand. Op tafel liggen goudstukken en sieraden. De vrouw weegt zichzelf. Dat is het beste wat je kunt doen, ook als we over eenheid praten. We hopen dat de glossy het geloofsgesprek dat vandaag op gang komt, versterkt.”
Dat geloofsgesprek werd vrijdagochtend gevoerd door zo’n 300 belangstellenden in het Wartburg College te Dordrecht. De vorm ervan is een idee van het Global Christian Forum, legt W. Nusselder aan de 600 aanwezigen in de Grote Kerk uit. „Wij hebben het ook gevoerd tijdens de eerste nationale synode in 2010.” Uitkomsten ervan plaatsten de verschillende gespreksgroepen op Twitter: „De eenheid in Christus verrijkt onze diversiteit. Zo reiken wij elkaar de hand – al moest het over zeven oceanen heen”, en: „Christus gekruisigd en opgestaan stelt ons moderne mensen in de ruimte.”