Inhoud: Psalm 41 sluit het eerste van de vijf boeken waaruit het Bijbelboek Psalmen bestaat af. Karakteristiek is de lofverheffing (vers 14) met het ”amen, ja amen” , dat ook in Psalm 72, 89 en 106 te vinden is. David begint met een zaligspreking: Welgelukzalig degene die oog heeft voor de zwakke. Als zo iemand zelf in nood of ziekte geraakt, zal God hem verlossen, bewaren, oprichten. In het middendeel (5-10) blijkt waar de dichter mee kampt: ziekte en zonde. Én: vijanden die hem belagen. Mensen die wensen dat zijn ziekbed een sterfbed wordt. En áls iemand nog op ziekenbezoek komt, verspreidt diegene vervolgens buiten de roddels. Dat zorgt, behalve voor de lichamelijke pijn, voor psychische moeite. Nóg erger wordt het als blijkt dat Davids vertrouweling, met wie hij aan tafel heeft gezeten, hem verraadt. De klacht gaat over in een gebed (11-13): om genade, genezing, vergelding. Als God redt en geneest en de vijand moet afdruipen, zal David weten dat God behagen in hem heeft en hem in zijn oprechtheid steunt.

Psalmlied: Théodore de Bèze maakt rond 1550 een psalmgedicht bij Psalm 41. Steeds vangt hij elk van de Hebreeuwse verzen in vier dichtregels, in totaal 52 regels. In 1551 komt het gedicht in Genève in het psalmboek terecht. Cantor Loys Bourgeois heeft het gedicht nu opgedeeld in strofen van acht regels. Daarbij houdt hij aan het eind vier regels over: het halve zevende vers. De dorische melodie die Bourgeois maakt, bestaat in feite uit vier lange muzikale regels. In het oorspronkelijke ritme zijn er dan ook geen rusten tussen de oneven en de even regels. Via de vertaling van de Franse psalmen door Datheen (1566) komt De Bèzes psalmlied in de Nederlanden terecht. In 1773 wordt gekozen voor de berijming die Johannes Eusebius Voet in 1764 had gemaakt.

Onbekend: De onbekendheid van deze psalm zal vooral te maken hebben met de thematiek die aan de orde is: ziekte, zonde, vijandschap, verraad, vergelding, „oprechtigheid.” De samenhang tussen een en ander vraagt uitleg. Misschien moeten we beginnen het slotvers vaker te zingen. Het is een mooi alternatief voor Psalm 72:11.

Beluister instrumentale zettingen van Psalm 41.