Wat is het Kairosdocument?

Het document ”Uur van de waarheid: een woord van geloof, hoop en liefde uit het hart van het Palestijnse lijden” verscheen in december 2009. In dit zogenoemde Kairosdocument –Kairos is Grieks voor het beslissende moment– riep een groot aantal kerkleiders in het Heilige Land christenen wereldwijd op de bezetting door Israël van Palestijnse gebieden als zonde te veroordelen. Bovendien zou die bezetting bestreden moeten worden met economische sancties en een boycot tegen Israël. Ook riepen de opstellers van het Kairosdocument op tot gerechtigheid, vrede en verzoening in het Heilige Land.

Hoe werd het Kairosdocument in Nederland ontvangen?

Het Kairosdocument werd in december 2009 in de Utrechtse Domkerk aangeboden aan voorgangers van diverse Nederlandse kerken. De bijeenkomst stond onder verantwoordelijkheid van de organisaties ICCO, Pax Christ/IKV, Vrienden van Sabeel, Keerpunt en Kerk in Actie.

De Nederlandse kerkleiders steunden over het algemeen de oproep tot gerechtigheid, vrede en verzoening, maar ze voelden weinig voor de bepleite boycot tegen Israël. Scriba dr. A. J. Plaisier sprak uit dat de Protestantse Kerk in Nederland zich „onopgeefbaar” verbonden weet met het Joodse volk en dat van een consumentenboycot geen sprake kan zijn. De Protestantse Kerk besloot de Israëlische regering per brief op te roepen de rechten van Palestijnen beter te respecteren en haar „restrictief beleid” te beëindigen.

De bisschoppen van de Rooms-Katholieke Kerk kwamen in juni 2010 met een officiële reactie. Ze zeiden de intentie van de noodkreet van de Palestijnse christenen „heel serieus” te nemen, maar reageerden verder voorzichtig vanwege het „spanningsveld tussen enerzijds verbondenheid met de Palestijnse christenen in het Heilig Land en anderzijds de band met het Joodse volk.”

Volgens Christenen voor Israël stond het Kairosdocument vol met propaganda en leugens en ademde het stuk een „Palestijnse bevrijdingstheologie.” Ook Joodse organisaties in Nederland reageerden fel op het Kairosdocument. Het Centraal Joods Overleg (CJO) riep kerken op afstand te nemen van de uitspraken en de bepleite boycot tegen Israël.

Waarom bestaat er vooral binnen de Protestantse Kerk in Nederland discussie over het Kairosdocument?

Binnen de Protestantse Kerk bestaan er grote verschillen in visie op Israël en op het Israëlisch-Palestijnse conflict. Ook de in de kerkorde beleden „onopgeefbare verbondenheid” met „het volk Israël” wordt verschillend geïnterpreteerd. De verschillen blijken ook uit de reacties op het Kairosdocument. Deze wordt bijvoorbeeld gesteund door theoloog dr. H. Veldhuis uit Culemborg. Een twaalftal voormannen uit de orthodoxe vleugel van de Protestantse Kerk uit echter felle kritiek op het Kairosdocument in een open brief onder de titel ”Het uur van de misleiding”.

Begin deze maand verscheen de notitie ”Onopgeefbaar verbonden”, opgesteld door een werkgroep vanuit de Gereformeerde Bond, het Confessioneel Gereformeerd Beraad en het Evangelische Werkverband in de Protestantse Kerk in Nederland. Volgens de opstellers is de kerk op grond van Gods Woord geroepen solidair te zijn met Israël en op te komen voor het bestaansrecht van de staat Israël.