Deetman geschokt door meldingen misbruik
Voorzitter Wim Deetman (65) van de commissie die onderzoek doet naar seksueel misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk heeft de afgelopen maanden 900 meldingen onder ogen gekregen. Hij liet afgelopen maand in een vraaggesprek met de Volkskrant weten geschokt te zijn. „Je hoort en leest dingen die mijn verstand te boven gaan.”
Over de inhoud van de meldingen wilde Deetman uiteraard niets kwijt. Maar in de media en op internet verschijnen onthutsende verhalen van slachtoffers. Velen geven aan dat zij voor het leven zijn getekend door seksuele escapades van docenten van seminaria, medewerkers van internaten of van leeftijdsgenoten.
Het leed dat hun is berokkend, tart elke beschrijving. Een slachtoffer vertelt dat hij door een pater werd gedwongen zich in de kerktoren van een kloostercomplex te ontkleden en dat hij naakt de touwen van de klok moest bedienen. Een ander beschrijft de lichamelijke pijn die hij ervoer bij allerlei seksuele handelingen en de gevoelens van totale verlatenheid toen hij als oud vuil werd achtergelaten.
De drempel om met het seksueel misbruik naar buiten te treden blijkt voor tal van slachtoffers hoog te zijn. „Wat ik nu ga opschrijven, roept een heleboel angst bij mij op”, schrijft een 37-jarige man op een website, „maar ik besef tegelijkertijd dat dit ooit een keer moet en ik heb mijzelf beloofd dit te doen.”
Deetman liet weten dat hij de komende maanden twee tot drie grote bijeenkomsten met slachtoffers organiseert. „We willen tijdens deze ontmoetingen niet alleen slachtoffers informeren over het onderzoek. We kunnen mensen niet louter vragen om zich te melden, hun informatie noteren en dan weer verdergaan. Anders wordt het onderzoek wel erg afstandelijk en formeel.”
Enkele daders hebben zich inmiddels ook bij Deetman gemeld. De onderzoekscommissie, vijf man sterk, zal hen uitnodigen voor een gesprek. Volgens Deetman is het belangrijk dat zij met zichzelf in het reine komen, maar vooral ook met de slachtoffers die zij hebben gemaakt. „Wat gebeurd is, kan niet worden teruggedraaid. Maar ze kunnen wel proberen de gevolgen van de aangerichte schade te beperken.”
De meeste slachtoffers lijken niet uit te zijn op een schadevergoeding. Zij willen vooral erkenning van het misbruik en zijn op zoek naar begeleiding bij de verwerking ervan. Die hulpverlening kan beter niet door de Rooms-Katholieke Kerk worden gegeven, aldus psycholoog André Lubbers uit Eindhoven.
Lubbers, zelf jarenlang misbruikt door een pater, heeft de afgelopen jaren zo’n 180 slachtoffers van seksueel misbruik behandeld. Kort na de installatie van de commissie-Deetman in maart dit jaar liet hij weten dat de kerk vooral moet zien te komen tot een „diepe erkenning” van de misstanden. „Slachtoffers moeten weten dat het waar is wat hen is overkomen.”
