Rookgordijnen, knollen en hoge spaarrentes
Met smart wachten de spaarders van de failliete DSB Bank op vergoeding van hun verloren geld. De Nederlandsche Bank (DNB) hoopt het leeuwendeel vóór de Kerst uit te keren. Die schade, naar schatting een miljard euro, betalen vooral Rabobank (mogelijk 400 miljoen euro), ING, ABN AMRO (elk zo’n 200 miljoen euro) en SNS (80 miljoen euro). De kleinere banken fourneren de rest.
Zo’n strop is vervelend, maar elke euro heeft een keerzijde: de spaarders moeten elders onderdak zoeken. Dat drijft ze naar het huidige oerwoud van 360 verschillende spaarrekeningen en spaardeposito’s, al dan niet met opnamekosten, een vaste maandinleg, een minimumsaldo, een tijdelijk hoge instaprente, een vaste of variabele rente of een bepaalde looptijd.Erg transparant is dat niet. Maar het rookgordijn wordt compleet door producten die op sparen lijken, maar het eigenlijk niet zijn. ABN AMRO biedt AEX sparen (”Sparen met kans op 7 procent rente”), waarbij de rentevergoeding op een ingewikkelde manier afhangt van de AEX-index en minimaal nul bedraagt. Het vergt een wiskundige om uit te vogelen dat het meest waarschijnlijke rendement een schijntje is.
Ook de Royal AEX Obligaties van de Royal Bank of Scotland kunnen spaarders verwarren. Op de folder staat groot: ”Kies uw mogelijke rente: 4,5%, 5%, 6%, 7,5% of 10%”. Dat klinkt even simpel als boodschappen bestellen bij de buurtsuper. Toch vergt het 546 prospectuspagina’s –een compleet telefoonboek!– om de werking van dit beleggingswonder uit de doeken te doen.
Over beide spaarmirakels zijn vorige maand Kamervragen gesteld. Is dit nou sparen of beleggen? Zijn het knollen of citroenen? En hoezo mogen Europeanen geldproducten slikken die voor Amerikanen verboden zijn?
Wie per se spaarbeleggen wil, kan beter zelf iets mixen. Stel u heeft 50.000 euro (of minder). U stalt 45.000 euro (90 procent) op een spaarrekening tegen 2,5 procent rente, en koopt voor 5000 euro (10 procent) aandelen in een Exchange Traded Fund, dat in de AEX-index belegt. Zelfs als uw AEX-fonds compleet waardeloos zou worden, bezit u na vijf jaar 50.913 euro, meer dan de hoofdsom. En zelfs al doet uw AEX-fonds vijf jaar helemaal niks, dan eindigt u, door rente en dividend, met 56.570 euro.
Wie zegt trouwens dat beleggen moet? Laat u niet opjagen. In de volgende zes gevallen biedt sparen frisse citroenen, terwijl beleggen waarschijnlijk tot lelijke knollen leidt.
Als u nog geen buffer bezit voor onverwachte uitgaven (drie- tot zesmaal uw maandelijkse uitgaven).
Als u het geld binnen circa vijf jaar beslist weer nodig hebt. Een aandelenpakket na korte tijd verkopen, is risicovol omdat koersen fluctueren.
Zolang u (nog) twijfelt over nabije toekomstwensen.
Als u wakker ligt van koersfluctuaties.
Omdat u al genoeg belegt.
Als aandelenkoersen (te) hoog zijn. Een goed beleggingsresultaat ontstaat grotendeels door op het juiste moment aandelen, obligaties of kas aan te houden.
De auteur is econoom en freelance journalist.