Als politicus altijd oprecht en betrouwbaar blijven
In de Waalse Kerk in Den Haag wordt iedere derde dinsdag van de maand een residentiepauzedienst gehouden. Een Haagse predikant spreekt een meditatie uit, waarna een politicus van een van de christelijke partijen een toespraak houdt. Dinsdag 20 oktober sprak Ernst Cramer.
Het negende gebod en een politicus. Ik moest even grinniken toen ik dat thema zag voor deze middag. Als je de Tien Geboden neemt als jaarthema kom je vroeg of laat langs deze. En van alle geboden en verboden is het stigma van deze wereld op één punt redelijk eensluidend: alle politici liegen.Voor sommige politici is het wel eens belangrijker dat de burger in iedere geval denkt dat zij de waarheid spreken omdat de ander liegt. In onze beroepsgroep is het heel gewoon om vooral de ander de schuld in de schoenen te schuiven. En dat gaat heel ver.
Laat ik eerlijk zijn, het is ook niet altijd gemakkelijk. Je schrijft dingen op in je verkiezingsprogramma die later moeilijk te realiseren blijken. Omdat bijvoorbeeld jouw idee niet zo’n goed idee was. Of gewoon omdat er andere afspraken gemaakt zijn in een regeerakkoord. Is dat dan liegen omdat je iets anders gaat doen dan waar je in de verkiezingen misschien wel mensen mee hebt getrokken? Ik denk het niet. Iedereen zal snappen dat bepaalde ideeën op een gegeven moment misschien wel niet haalbaar zijn.
Ik heb een mooi voorbeeld van zo’n verandering. In het afgelopen jaar is gesproken over het stopzetten van de nertsenhouderij in Nederland. Als ChristenUnie hadden we dit niet expliciet in ons programma staan, maar André Rouvoet heeft ooit in een debat tijdens de verkiezingen gezegd dat dit een foutje was in ons programma. Uiteraard moet ik daarmee verder. Tijdens de debatten wijzen mijn collega’s daar dan ook fijntjes op. En toen ik in de eerste discussie over het initiatiefwetsvoorstel sprak en aangaf dat ik grote twijfels had bij de manier waarop de ondernemers zeg maar van hun bedrijf af gezet werden, werd ik geconfronteerd met de uitspraak dat ik een verkiezingsbelofte brak. Ik zou de mensen voorgelogen hebben door nu tegen het wetsvoorstel te zijn, terwijl we tijdens de verkiezingen aangegeven hebben dat we tegen de nertsenhouderij zijn. Maar mijn bezwaar richtte zich niet op het doel: namelijk stopzetten van de nertsenhouderij, maar op de weg daar naartoe.
Je moet je dus niet laten meeslepen in die wereld van elkaar veroordelen. Sterker: onze catechismus somt haarfijn op wat allemaal onder dit gebod verstaan wordt. En dat is nogal wat. Ooit zei een dominee bij ons in een preek dat hij over ieder zinnetje in dit vraag en antwoord wel een aparte preek kon houden. Laat ik zelf maar een paar invullingen geven van vraag en antwoord 121 van de Heidelberger Catechismus. Er staat dat ik tegen niemand een vals getuigenis afleg, niemands woorden verdraai en geen kwaadspreker of lasteraar ben.
Ik ben afgetreden als wethouder om dat er een rekenfout gemaakt was in de najaarsnota. De verleiding was groot om dat niet naar buiten te brengen, dat werd me zelfs aangeraden. Ook de mogelijkheid om dan maar een ander te ontslaan kwam voorbij. Maar waarom dan, vroeg ik mij af. Ik heb toen de besloten dicht bij mijzelf en mijn geloof te blijven. Ik ga het niet mooier maken dan het is.
Zalm
In het antwoord staat verder: dat ik ook niemand lichtvaardig en onverhoord veroordeel of help veroordelen. De laatste weken is de heer Zalm in opspraak vanwege zijn werk bij de DSB. Op vragen van de pers daarover, die soms zeer suggestief waren, heb ik geprobeerd steevast te verwijzen naar het onderzoek dat loopt. En ik weet het werkelijk niet. Wij laten ons te gemakkelijk verleiden in als-danvragen.
Verder staat er in het antwoord dat ik alle liegen en bedriegen als echt duivels werk vermijd, als ik tenminste de zware toorn van God niet op mij laden wil. Ik ben pas bekeurd voor te hard rijden. De agent vroeg mij of ik daarvoor een reden had. Die had ik niet en ik antwoordde naar waarheid dat ik gewoon zin had om naar huis te gaan.
Ik kom terug bij die burger en zijn gevoel over politici. En dan snap ik wel, als ik kijk naar wat er allemaal gezegd wordt over anderen, dat mensen daar hun oordeel over klaar hebben. En daarom is het zo belangrijk dat je in de politiek oprecht probeert te wezen en betrouwbaar. We hebben daarvoor iedere dag opnieuw Gods kracht en oneindige genade voor nodig.
Lees hier de volledige tekst van de dienst.
De auteur is lid van de Tweede Kamer voor de ChristenUnie.
