Vroeger hoorde je het een voorganger nog wel eens zeggen: „Spaar de zoon de roede niet.” Daarmee bedoelde men dan dat ouders hun kinderen hun kinderen moeten vermanen, desnoods fysiek. Tegenwoordig zwijgen de voorgangers. En zwijgt het volk.Wie wel spreken, zijn de therapeuten, de politici en het justitieel en politioneel apparaat. Men spreekt met goede bedoelingen. Maar de vraag is of we wel zitten te wachten op een alliantie tussen pedagogen/psychologen en het gerechtelijk apparaat om opvoedkundige visies af te dwingen.

Want daar gaat het om: een pedagogisch inzicht. Niet de vraag naar de opvoedkundige waarde deed minister Donner in 2007 besluiten de corrigerende tik strafbaar te stellen, maar het feit dat er zijns inziens te veel misbruik van werd gemaakt. Rechters werden geconfronteerd met kindermishandelaars die zich verscholen achter het recht om je kind een pak slaag te geven.

Niet de doorsnee straffende ouder was het probleem. Het probleem waren ouders die excessief geweld toepasten op hun kind. Van meet af aan heeft de discussie rond de corrigerende tik dus al iets verwrongens. Het gros van de tikkende ouders is geen probleem, maar is wel strafbaar. Een enkele tik kan worden gedoogd, maar het gedogen duurt in dit land niet zo lang. De gewetensvolle ambtenaar inzake homohuwelijken kreeg maar eventjes tijd zijn of haar geweten aan te passen. Van Donner en de zijnen hebben de ouders twee jaar gekregen –vanaf 2007– om hun opvoedkundige inzichten te veranderen.

Deformatie

Het laatste grondoffensief tegen fysiek corrigerende ouders is in gang gezet door een verwrongen geval als voorbeeld te stellen: Goldschmeding. Deze man is in de ogen van doorsnee media een soort radicale imam binnen christelijk Nederland Wie zo iemand tot schande maakt, heeft eerst de media op zijn hand en op den duur het volk. Wilders doet dat ook zo en ook hij heeft er succes mee.

Frappant is dat politici in christelijke media terzijde worden gestaan door pedagogisch, sociaal en psychologisch ingestelde bondgenoten. Nu is het riskant een psycholoog te vragen naar zijn mening over ouders die een pak slaag toedienen. Elk beroep heeft het risico van deformatie. Wie lang een beroep uitoefent, kan eigenschappen vertonen in gedrag, waarneming en oordeelsvorming die bij dat beroep passen.

Een politieagent kan wantrouwend worden, een leraar belerend, een klinisch psycholoog kan de wereld bekijken vanuit zijn of haar waarnemingen. Een politieagent die overal potentiële criminelen ziet lopen, is niet goed bezig. Een arts die overal potentiële kankerpatiënten waarneemt evenmin. Maar een psycholoog die in alle ouders kindermisbruikers en -mishandelaars ziet, spreekt opeens wèl met gezag.

Zo komt de klinisch psycholoog Roel Timmerman dagelijks in aanraking schrijnende gevallen van kindermishandeling. Hij plaatst zich naast Donner, justitie, media en vakgenoten tegenover de opvattingen van Goldschmeding, de inmiddels beruchte voorganger uit Amersfoort. De vraag is: waarom spreekt Timmerman over Goldschmeding? Hoe kan een hulpverlener algemene uitspraken doen op basis van een volstrekt niet-representatieve enkeling die hij ook nog eens niet kent?

Timmerman stapt in een verwrongen discussie, doet mee met het spelletje alle ouders te diskwalificeren door ze met Goldschmeding te associëren en neemt zijn eigen ervaring tot maatstaf. Deze „varieert van zo nu en dan een klap tot ernstige mishandeling. Maar ook van psychologische ‘klappen’ zoals negeren, zwijgen, vernederen. In veel van deze gevallen speelt onmacht een grote rol. Bij wet is het inmiddels verboden om je kinderen te slaan.”

De discussie is in feite al lang beslecht. De overheid heeft bepaald dat je niet mag slaan. De ouders moeten zwijgen en zich onder dwang aanpassen. Timmerman plaatst hier geen kanttekeningen bij. Op broodheren lever je immers geen kritiek; zeker niet wanneer deze broodheren tal van strafmiddelen ter beschikking staan. Broodheren val je bij. In mooie, liefdevolle woorden waarbij de stille dreiging slechts door justitie hoeft te worden toegediend.

Manipulatie

De discussie is van meet af aan verwrongen, maar ook onhelder. Timmerman doet daar aan mee: „Het beste leert een kind via belonen en het aanleren van positief gedrag. Soms is het nuttig om een kind te corrigeren, om het tot de orde te roepen. Maar corrigeren kan op diverse manieren.”

Straffen is echter niet gelijk aan corrigeren. Een straf geeft een grens aan. In een straf zit dus een dreiging. Daar komt geen onmacht bij kijken, maar besef van wat de gevolgen zijn als je grenzen negeert en ouders tart. Wat ontbreekt, is de straffende tik.

Wat in de wereld in het groot gebeurt, gebeurt in christelijk Nederland in het klein. Onze kinderen worden op christelijke scholen gemanipuleerd via methodes voor sociaal-emotionele ontwikkeling. Hele klassen tegelijk gaan op christelijke hbo’s in therapie. Dit alles met de allerbeste bedoelingen.

Timmerman maakt niets helder. In plaats van straffen komt hij met belonen aanzetten. Als methode, of beter gezegd truc. Management, communicatie zijn al trucs. Nu ook nog liefde en opvoeding.

Wat je krijgt, is een autoriteit in discussie. Maar een autoriteit in discussie is een autoriteit ter discussie. Voor Timmerman is dat al lang een gepasseerd station. De ouders hebben geen autoriteit. Dat heeft een overheid – gedeeld met deskundigen als Timmerman.

En als een psycholoog christen is, dan heeft hij ook theologische autoriteit. Het is een logische ontwikkeling. Waar voorgangers steeds meer therapeuten worden, worden therapeuten steeds meer moraalfilosofen en -theologen. En aan hen zijn we in het vervolg overgeleverd.

De auteur is medewerker van het conservatieve Vlaams-Nederlandse project www.bitterlemon.eu.