Het Israëlische veiligheidskabinet ging zondagavond laat akkoord met operatie Gideons Strijdwagens. Die voorziet in een nieuw grootschalig militair offensief tegen Hamas. Daarvoor zal de Palestijnse bevolking uit de gevechtszones naar het zuiden van de Gazastrook worden verplaatst. Daar zal met Amerikaanse hulp distributie van humanitaire hulp worden opgezet. Israël zal er streng op toezien dat de hulp niet in handen van Hamas valt, zoals de afgelopen maanden vaak het geval was.

Het doel van de operatie is tweeledig: terugbrengen van de 59 gijzelaars die zich nog in Gaza bevinden en de militaire en bestuurlijke slagkracht van Hamas totaal vernietigen. Die doelstellingen verschillen overigens niet van de hoofddoelen die Israël zich aan het begin van de oorlog had gesteld, inmiddels ruim anderhalf jaar geleden.

Een groot verschil met eerdere operaties tijdens deze oorlog is echter dat het Israëlische leger (IDF) eenmaal ingenomen delen van Gaza niet zal verlaten, maar langdurig onder controle zal houden. „De IDF is van plan te blijven in elk gebied dat is veroverd om te voorkomen dat terreur er terugkeert”, aldus een verklaring van de strijdkrachten.

De voorbereidingen voor Gideons Strijdwagens zijn inmiddels in volle gang. Vorige week riep Israël al tienduizenden extra reservisten op. Daarmee trekt het leger een forse strijdmacht samen om Gaza binnen te vallen zodra daartoe het sein wordt gegeven.

Dat de operatie daadwerkelijk van start gaat, staat nog niet vast. Israël heeft Hamas een ultimatum van twee weken gesteld om een definitieve deal te sluiten over vrijlating van gijzelaars. Dat tijdpad heeft alles te maken met het bezoek van de Amerikaanse president Donald Trump aan het Midden-Oosten. Hij wordt tussen 13 en 16 mei in de regio verwacht. Jeruzalem houdt er rekening mee dat zijn komst nog enige invloed op de onderhandelingen over een deal kan hebben.

Machtsvacuüm

Als de oorlog later deze maand in alle hevigheid wordt hervat, is het nog onduidelijk hoe de bezetting van Gaza er daadwerkelijk uit zal zien en vooral hoe lang die zal duren. Premier Benjamin Netanyahu zei maandag op X dat Israël de kuststrook niet binnenvalt om zich vervolgens terug te trekken. „De bedoeling is het tegenovergestelde daarvan”, aldus Netanyahu.

Minister van Financiën Bezalel Smotrich liet er maandag geen twijfel over bestaan dat de operatie bedoeld is voor „verovering, bezetting en langdurig militaire aanwezigheid op de grond”. Smotrich en andere ultrarechtse bewindslieden in het Israëlische kabinet pleiten al langer voor een totale bezetting van de Gazastrook.

Een totale bezetting zou verder gaan dan de situatie van voor 2005, toen Israëlische troepen in Gaza aanwezig waren om de Joodse gemeenschappen in de kuststrook te beschermen. De toenmalige Israëlische premier Ariel Sharon besloot die gebieden op te geven. Twee jaar later nam Hamas echter de macht in Gaza over en startte een jarenlange terreurcampagne tegen de Joodse staat, die diverse keren tot oorlog leidde.

Hoe de bezetting van Gaza ook gestalte zal krijgen, de grote vraag blijft wie het gebied uiteindelijk zal gaan besturen. Als Hamas wordt verslagen ontstaat er een machtsvacuüm waarvan het vooralsnog onduidelijk is wie dat zal opvullen. Hamas zal hoe dan ook opnieuw zijn kans afwachten om zijn belangrijkste doelstelling te verwezenlijken: de vernietiging van de Joodse staat.