Over Belgische humor vallen diepe dingen te zeggen. België wordt vaak gezien als een land waar het surrealisme bij uitstek wortel heeft geschoten, hoewel de bakermat van de stroming meestal in Frankrijk wordt gelegd.Na de Eerste Wereldoorlog heerste er in Europa een breed gevoel van onbehagen in de samenleving. Het was duidelijk dat de rationalistische blik te optimistisch was geweest. Als reactie op dit onbehagen kwam het surrealisme op, een meer associatieve kijk op de werkelijkheid. In de taal kan zich dat uiten in totaal onverwachte en soms absurde wendingen, in de kunst in zeer verrassende en wonderlijke combinaties. De Belgische schilder René Magritte staat te boek als een belangrijke vertegenwoordiger van het surrealisme.

Ook veel Belgische humor heeft surrealistische trekken, zo concludeerden wetenschappers van de Britse Universiteit van Hertfordshire, die jarenlang onderzoek deden naar humor wereldwijd. Wat we daar concreet bij voor moeten stellen? De volgende mop bijvoorbeeld: „Een hond komt bij het postkantoor om een telegram te versturen. Hij spreekt zijn bericht in: Woef, woef, woef, woef, woef, woef, woef. De beambte maakt de hond erop attent dat hij nog een achtste blaf mag toevoegen voor dezelfde prijs. „Hoezo”, vraagt de hond. „Dat verandert toch niets aan de boodschap?””

Zo’n diepe beschouwing is voor ons als Nederlander natuurlijk nog lekker veilig. In een aflevering over Belgische humor ontkomen we echter ook niet aan enige zelfkastijding, De Belgen kennen legio moppen over Nederlanders. Goede kans dat we ze al kennen, maar dat in onze variant er in plaats van ”Hollander” ”Belg” staat.

Toch maar ééntje: „Een Hollander komt in België tanken, maar beseft bij het afrekenen opeens dat hij de sleutels in de auto heeft laten zitten, maar de deuren achter hem in het slot zijn gevallen. De pomphouder stelt de overspannen Nederlander gerust en geeft hem een pinnetje waarmee hij de deur open moet kunnen krijgen. De Hollander loopt opgelucht naar buiten. Vijf minuten later komt een Belg het tankstation binnen. „Weet je wat ik nu heb meegemaakt”, zegt die. „Buiten staat een Hollander met een ijzerdraadje z’n deur open te hengelen!” „Nou, en, dat gebeurt toch wel vaker?”, reageert de bediende. „Dat geloof ik”, zegt de Belg. „Maar toch niet terwijl zijn vrouw in de auto zit en roept: „Een beetje naar links, een beetje naar links.””

Dé Belgische humor bestaat echter uiteraard niet. Ook op humoristisch gebied kunnen Vlamingen en Walen bijvoorbeeld niet altijd door één deur. Volgens de onderzoekers uit Hertfordshire moeten Belgen in het algemeen echter het meest lachen om situaties die angst inboezemen, als ziekte, dood en huwelijk. Iemand vatte het eens kernachtig als volgt samen: „Vlaanderen is als Atlantis, niet bedekt onder plankton, maar onder een berg absurditeit.”

Dit is de laatste aflevering in de serie.