Met interesse heb ik kennisgenomen van het verslag van de lezing van drs. Grandia voor de studenten van de Gereformeerde Gemeenten, in de krant van afgelopen zaterdag. Daarin wierp hij belangrijke vragen op. Is de God van de islam dezelfde als de God van het christendom? Is Isa uit de Koran dezelfde als Jezus uit de Bijbel? Deze vragen beantwoordt Grandia met een stellig nee: Er is geen sprake van een gemeenschappelijke basis. Zijn betoog lijkt sterk antithetisch.Deze benadering roept bij mij toch wat vragen op, onder andere of je door zo’n opstelling deuren die anders opengaan voor evangelisatiewerk, in het slot gooit. Mijns inziens is het accentueren van wat christenen en moslims gemeenschappelijk hebben vruchtbaarder voor de ontmoeting tussen een christen en een moslim dan het benadrukken dat er geen sprake is van een gemeenschappelijke basis.

Veel christenen stellen zich de vraag: Is de God van de islam dezelfde als de God van het christendom? De islamkenner Colin Chapman stelt in zijn boek ”Kruis en halve maan. De uitdaging van de islam” terecht dat dit een soort strikvraag is. Een vraag die je ertoe dwingt om met een simpel ja of nee te antwoorden. Maar zo eenvoudig ligt het niet. Chapman doet de suggestie een aantal deelvragen te stellen om duidelijkheid te krijgen over wat men bedoelt.

Deelvragen
De eerste deelvraag: Is het godsbeeld van de christen hetzelfde als het godsbeeld van de moslim? Ik denk dat er niet veel christenen zullen zijn die deze vraag met ja zullen beantwoorden.

Een tweede deelvraag: Zijn er overeenkomsten tussen het godsbeeld van de christen en het godsbeeld van de moslim? De meesten van ons zullen niet aarzelen om daar ja op te zeggen. Ook Grandia wijst daar op. Zowel een christen als een moslim gelooft dat God de wereld geschapen heeft, dat er maar één God is, dat God ons leven regeert, dat God oordeelt, dat God vergeeft enzovoort.

Een derde deelvraag: Zijn er voldoende overeenkomsten tussen het godsbeeld van de christen en het godsbeeld van de moslim om hetzelfde woord voor ”God” te gebruiken? En op dit punt gaan de wegen vaak uiteen. Voor de een wegen de verschillen zwaarder dan de overeenkomsten, voor de ander wegen de overeenkomsten zwaarder dan de verschillen.

Voor mij wegen de overeenkomsten die er zijn zwaarder dan de verschillen. Let wel, dat is wat anders dan te stellen dat er meer overeenkomsten zijn dan verschillen. Maar de overeenkomsten die er zijn, vormen voor mij een belangrijk aangrijpingspunt in de ontmoeting. Daarom heb ik er bijvoorbeeld geen moeite mee om in een taal waar maar één woord voor God beschikbaar is, namelijk Allah, hetzelfde woord te gebruiken voor de God van de Bijbel.

Zon
Om het een en ander te verduidelijken, ontleen ik een beeld aan Chapman. Stel dat er ergens in het Noorden een land zou zijn waar de zon nooit door het wolkendek heen breekt. De inwoners van dat land zijn zich wel bewust van het bestaan van de zon, want ze zien af en toe de contouren door de wolken heen, ze ervaren de warmte en het licht van de zon. Maar de zon zelf zien ze niet.

Zet hier tegenover bijvoorbeeld de inwoners uit het West-Afrikaanse land Guinee. Zij zien de zon dagelijks hoog aan de hemel staan. Ze ervaren elke dag aan den lijve de hitte en het felle licht dat van de zon uitgaat.

Gaat het bij beide volkeren om dezelfde zon, hoewel beiden de zon heel anders zien en ervaren? Dat zou betekenen dat christenen en moslims het over dezelfde God hebben, ook al zijn hun beelden en ervaringen van die God heel verschillend.

Dat betekent niet dat ik hiermee zeg dat er zowel voor de christen als voor de moslim een eigen heilsweg is tot God. Integendeel. De taak voor het evangelisatie- en zendingswerk onder moslims is dan als het ware dat wolkendek wegnemen, erdoorheen breken en hun vanuit de Bijbel een duidelijke spiegel voorhouden: Wie is God of Allah eigenlijk? Hoe kun je Hem leren kennen? Wat is de weg die de Bijbel aanwijst om tot deze God of Allah te naderen? Paulus deed niets anders op de Areopagus.

Moussa
Misschien kunnen we iets leren van de manier waarop Moussa Koné zijn moslimbroeders en -zusters benadert. Deze Ivoriaanse predikant schrijft het volgende in zijn bekeringsverhaal ”Ik was moslim. Een getuigenis van de zoon van een imam”: „Mijn moslimvriend, wat nu te doen? Het misschien van de Koran volgen (een moslim is er nooit zeker van of hij naar het Paradijs gaat - WCP) of je scharen aan de zijde van Hem die de Waarheid is, Jezus Christus, en die je de vrede verzekert, nu én straks in het hier-na-maals. Ga niet af op het woord van een imam of een marabout (soort koranleraar - WCP), maar neem zelf de Koran en onderzoek deze.

Als je Abdoulaye heet of Moussa of Maïmouna of Fatou, zeg niet „Omdat mijn vader moslim is, ben ik moslim.” Maar vraag jezelf af of je gered bent. Als ik vandaag sterf, ga ik dan naar de hemel? Ziedaar de vraag waar je absoluut een antwoord op moet geven. Je zult zeker ontdekken in de koranische verzen dat je mogelijk gered kunt worden door je goede werken; maar denk daar eens over na, ben je er zeker van dat je genoeg goede werken hebt gedaan om je een plaats te verwerven in het Paradijs? (…)

Het allerbelangrijkste is dat je zonden worden verzoend. En het enige middel is Jezus. Mijn moslimvriend, wat te doen? Volg Jezus.”

Laten we oppassen dat we door een sterk antithetische houding mogelijk wel discussies winnen, maar geen moslimvriend(inn)en voor onze Heere Jezus Christus.

De auteur is docent godsdienst aan de christelijke hogeschool Driestar educatief en heeft jaren als evangelist gewerkt onder Afrikaanse moslims op een zendingsveld in Guinee.