De eerste studie, getiteld ”Alle geluk van de wereld”, over de Bergrede, laat dit meteen al zien. Nederige, treurige en vervolgde mensen krijgen niet slechts een troostvolle belofte, maar worden nu al gelukkig, zalig  verklaard. Ze delen in Gods nieuwe wereld, waarin Zijn koningschap erkend wordt: het Koninkrijk der hemelen. In de rest van de Bergrede is een structuur herkenbaar die we al terugvinden bij Simon de Rechtvaardige, een rabbi uit ongeveer 200 voor Christus. Hij noemde als drie pijlers van Gods wereld: Thora (wet), (ere)dienst en daden van barmhartigheid. Juist deze drie thema’s komen uitgebreid in de Bergrede terug. Jezus bouwt voort op het goede in de traditie, maar geeft er tegelijkertijd Zijn eigen beslissende accent aan.

De tweede bijdrage zet het doel van de studie in het licht. Het lezen in de Schrift wordt met schatgraven vergeleken: nieuwe en oude dingen worden opgediept (Matth. 31:51-52). Opvallend hierbij is dat de nieuwe dingen vooropstaan. De Schrift is als een schat in de akker. „Wie hem ontdekt, heeft er alles voor over om hem tot zijn eigendom te maken.” Tegelijk moet de schat ‘uitgepakt’ worden door te zoeken naar een verantwoorde toepassing en concretisering in de moderne context.

Profetie

Interessant is de bijdrage ”Vroegchristelijke profetie en duiding” naar aanleiding van 1 Korinthe 12:10 en 14:29. Aan de gemeente zijn de ”gave van profetie” en ”het onderscheiden van geesten” (Grieks: pneumata) gegeven. Omdat de Geest uiteraard geen valse profetie geeft, gaat het hier waarschijnlijk meer over de uitleg en toe-eigening van de profetische woorden. Het gebruikte werkwoord ”diakrinein” wordt namelijk ook gebruikt voor de uitleg van dromen, visioenen en orakels.  Niet alleen profetie, maar ook de uitleg en duiding van wat de Geest zegt, is belangrijk. De manier waarop Paulus reageert op de profetie van Agabus (Hand. 21:10-14), is hiervan een voorbeeld.

Nadere studie van Griekse woorden kan de tekst een andere nuance geven. Wat bedoelt Paulus precies met het woord ”epieikeia”, dat doorgaans vertaald wordt met ”vriendelijkheid” (Fil. 4:5)? Recent onderzoek toont aan dat er in dit woord iets van macht en status doorklinkt. Het zou daarom vertaald kunnen worden met ”welwillendheid, clementie”. Als dat het geval is, past een vertaling met ”mildheid” of ”vergevingsgezindheid”. De vriendelijkheid van een christen is vooral dat hij vergevingsgezind is.

Nog een voorbeeld. 1 Petrus 2:19 schrijft: Het is genade (”charis”) als iemand lijdt. Betekent lijden een genadegave of kun je ”charis” –in overeenstemming met het toenmalig dagelijks gebruik van dit woord– hier beter vertalen als ”iets wat prijzenswaardig is” of als ”een dankbare wederdienst”? Vooral de manier waarop een christen met leed omgaat, is dan belangrijk.

Rouwtranen

De auteurs bieden vaak extra achtergrondinformatie om teksten beter te verstaan. Naar aanleiding van Openbaring 21:3-5 („alle tranen van de ogen afwissen”) wijzen ze op het gebruik in de Romeinse tijd van glazen flesjes om rouwtranen in te bewaren en die op het graf van een geliefde te zetten. Psalm 56:9 spreekt van een leren zak waarin God tranen bewaart (Statenvertaling: fles). Het verdriet gaat God ter harte en eenmaal reageert Hij daarop. Dat is een geweldige troost.

De bijdragen bieden geen spectaculair nieuwe inzichten, maar juist de nieuwe perspectieven en nuances zetten de Bijbelteksten net even in een ander licht en doen ons nog dichter bij de oorspronkelijke bedoeling komen. Dat is alleen maar winst!

Op ontdekkingstocht door het Nieuwe Testament, Rob van Houwelingen en Myriam Klinker-De Klerck; uitg. Buijten & Schipperheijn Motief; € 16,90