Mogen kerkelijke organisaties een werknemer ontslaan nadat die de kerk heeft verlaten of over is gegaan naar een andere kerk? Over die vraag moet het Europees Hof van Justitie zich gaan buigen na een uitspraak donderdag van het Bundesarbeitsgericht (BAG) in het Duitse Erfurt.
De zaak is aanhangig gemaakt door een Duitse vrouw die werkzaam was bij een kerkelijke organisatie in het rooms-katholieke bisdom Limburg. Zij was actief als maatschappelijk werkster in de begeleiding van zwangerschappen. Zij zette zich in die functie in voor de bescherming van het ongeboren leven. In 2013 ging de moeder met ouderschapverlof, tot 2019. Zij verliet in oktober 2013 de Rooms-Katholieke Kerk, maar bleef christelijk.
Toen zij eind mei 2019 haar ouderschapsverlof beëindigde en weer wilde gaan werken, heeft het centrum waar zij werkzaam was haar ontslagen omdat ze de kerk had verlaten. De kerkelijke organisatie zag de stap van de vrouw om de kerk te verlaten als „ontrouw aan de waarden van de kerk”, zo werd haar te verstaan gegeven. Het beleid van de instelling beschreef en beschrijft nog steeds dat personeelsleden die de Rooms-Katholieke Kerk verlaten ontslagen kunnen worden.
Collega’s
De vrouw vocht het ontslag aan en beriep zich erop dat zij in haar contract had staan zich in te zetten voor het ongeboren leven. Zij verklaarde dat ook te willen blijven doen. Verder wees zij er op dat er bij de organisatie ook twee protestantse collega’s werkzaam waren.
Lagere rechtbanken oordeelden dat de beëindigingen van het arbeidscontract ongeldig was. De zaak kwam bij het BAG terecht omdat beide partijen in beroep gingen.
Die hoogste Duitse rechtbank op het gebied van arbeidsrecht heeft de zaak nu geparkeerd en wil eerst van het Europees Hof van Justitie weten of de ontslagregeling uit het kerkelijk arbeidsrecht verenigbaar is met het EU-recht. „Het is nodig om duidelijk te krijgen of de ongelijke behandeling van de verzoeker ten opzichte van werknemers die nooit lid zijn geweest van de katholieke kerk gerechtvaardigd is in het licht van de bepalingen van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en de richtlijn”, aldus de BAG-rechter.
De Evangelische Kerk Duitsland, de grootste protestantse kerk in het land, volgt de zaak ook met belangstelling omdat ook deze kerk een richtlijn kent die het verlaten van een kerk zonder zich bij een andere kerk aan te sluiten als een reden voor beëindiging van de arbeidsovereenkomst ziet.
Uitspraken van het Europese Hof van Justitie vormen ook jurisprudentie voor vergelijkbare gevallen in andere landen van de Europese Unie, zoals Nederland.
