De oorlog in Oekraïne? De steun vanuit het Westen voor Oekraïne is in de westerse wereld lang eensgezind en vrijwel onbetwist gebleven. Daarbij hielp het dat in deze oorlog duidelijk een ‘goede’ en een ‘foute’ partij van elkaar te onderscheiden lijken te zijn. Nu de oorlog echter steeds meer een uitputtingsoorlog wordt, beginnen in die eensgezindheid de eerste barstjes zichtbaar te worden. Tegelijkertijd raakt deze oorlog steeds meer buiten beeld. Maar de nood en het leed voor het land en de bevolking zijn nog onverminderd groot.

Of de oorlog in Israël? Als het gaat om eensgezindheid is er geen groter contrast denkbaar dan het contrast met de oorlog in Oekraïne. De botsende meningen, overtuigingen en standpunten over de oorlog in Israël tonen dezelfde felheid als die van de oorlog zelf. Terwijl het door de lange en complexe voorgeschiedenis vrijwel onmogelijk te zeggen is wie de ‘goede’ en wie de ‘foute’ partij is. Maar wát ‘goed’ of ‘fout’ is des te beter. En dan treft beide partijen blaam. Ondertussen zijn de nood en het leed voor de beide volken enorm.

Of toch de aardbevingen in het grensgebied van Afghanistan met Pakistan? In één week tijd vier keer een krachtige aardbeving in dezelfde regio. Een ramp die zonder twijfel duizenden doden tot gevolg heeft gehad. Bij een volk dat al decennia geteisterd wordt door conflicten, economische crises en andere natuurrampen. In een land waarin al voor de aardbeving meer dan 3,4 miljoen mensen in eigen land ontheemd en op de vlucht waren onder het regiem van de taliban. Niettemin horen we er nauwelijks meer iets over en kunnen we ons in het comfortabele Westen van de nood en het leed van deze mensen zelfs geen voorstelling maken.

Of liever iets wat ons eigen land aangaat? Ook al zijn we bevoorrecht boven heel veel andere volken in de wereld, de crises die er de afgelopen jaren speelden en nog spelen door een tekortschietende overheid hebben ook in Nederland mensen in diepe armoede gebracht en buitenspel gezet. Toch horen we er op dit moment relatief weinig over. De politiek lijkt vooral druk met zichzelf en de komende verkiezingen. Die krijgen nu alle aandacht. De nood en het leed van veel van deze mensen blijven echter een stempel op hun leven drukken, zelfs als hun ten langen leste recht gedaan is.

Of nog dichter bij huis blijven, binnen onze ”eigen kring”? We leven in een rijk land en in een grote mate van veiligheid. En we hebben alle vrijheid om ons leven in te richten volgens de eigen normen en waarden, zelfs zo dat we ervoor kunnen kiezen om vrijwel alleen met gelijkgestemden van doen te hebben.

Maar hoe bevoorrecht we hiermee ook zijn, zien we ook dat dit een risicovolle keerzijde heeft? Zien we nog wel dat we ons naar binnen keren en, als we niet oppassen, druk zijn met de dingen van het eigen gelijk? De wereld waarin we leven, is echter groter en onze opdracht als mens in deze wereld reikt verder dan de eigen kring en het eigen gelijk. Staan we ervoor open om ons te begeven in die ”buitenwereld” en te luisteren? Steunen we hen die dat doen? Of zijn we dat uit het oog verloren en stoten we hen van ons af met ons eigen gelijk? Als dat zo is, zou dat weleens de grootste nood kunnen zijn.

In mijn hoofd blijven al deze gebeurtenissen over elkaar heen buitelen, met al hun aangrijpende en verontrustende aspecten. Vandaag lukt het me niet om me op een ervan te richten. De vragen, de nood en het leed van de anderen en het eigen gelijk dat in elk van deze situaties zo’n grote rol speelt, laten zich niet naar de achtergrond drukken. Vandaag is dat de realiteit voor deze column.

De auteur is universitair hoofddocent verpleegkunde in het Leids Universitair Medisch Centrum.