Na wekenlang bekvechten en gedurig schofferen van Oekraïne ligt er dan toch een overeenkomst. Algemeen wordt gesteld dat de ontmoeting tussen Trump en Zelensky in de Sint-Pietersbasiliek in Rome een belangrijke stap was tot het sluiten van dit verdrag. Amerika krijgt door de overeenkomst toegang tot zeldzame grondstoffen uit Oekraïense bodem en Oekraïne krijgt in ruil daarvoor enige steun van de Verenigde Staten.

Op het eerste gezicht lijkt dit voor Zelensky zowel praktisch als moreel een steuntje in de rug. Vrijwel direct na het tekenen van het akkoord gaf Trump toestemming voor de verkoop van militair materieel aan Oekraïne, ter waarde van 50 miljoen dollar. Eerder had hij alle leveringen opgeschort. Voor de Oekraïense verdediging zijn Amerikaanse wapens essentieel, met name als het gaat om de luchtverdediging.

Lees ook

Brengt mineralendeal Oekraïne dichter bij vrede? 

Daarnaast staat in de overeenkomst dat niet Kyiv maar Moskou de agressor is. Die is „een grootschalige invasie” begonnen, die heeft geleid tot „enorme verwoestingen”. Bovendien spreekt Amerika zich nu ondubbelzinnig uit voor een vredesproces „dat op lange termijn aanstuurt op een vrij, soeverein en welvarend Oekraïne”.

Voor Oekraïne zitten er wel rafelranden en open eindes aan de mineralendeal

Toch zijn er kanttekeningen te plaatsen. Het verdrag biedt geen keiharde toezegging dat Amerika wapens gaat leveren. Er is alleen maar afgesproken dat wanneer dat gebeurt, de waarde ervan meetelt als storting in een op te richten Amerikaans-Oekraïens investeringsfonds. Terecht dat de Oekraïense vicepremier Svyrydenko daarom zegt dat de deal wapens kán opleveren. Ook over het lidmaatschap van de NAVO, door Kyiv vurig begeerd, wordt gezwegen. Kortom, voor Oekraïne zitten er wel rafelranden en open eindes aan het verdrag.

Voor Trump echter is de deal meer dan welkom. In de achterliggende weken is hem verweten dat hij de internationale orde op zijn kop heeft gezet. Ook in eigen land stellen critici dat zijn besluiten en dreigementen niets meer opleveren dan chaos. De mineralendeal is voor de president het bewijs dat onder druk alles vloeibaar wordt en er wel degelijk resultaten zijn te boeken als je grommend en dreigend tekeergaat. Trumps achterban prijst hem als geslaagde dealmaker. Zij stellen: Onder Biden werden we armer van de steun aan Kyiv, nu worden we er beter van.

Niettemin heeft Trump wel een probleem. Hoe legt hij de deal uit aan de Russische president Poetin? Meer dan eens heeft hij in de voorbije weken te kennen gegeven de agressie van Moskou te begrijpen en te billijken. Ook werd Rusland als een van de weinige landen geheel ontzien bij importheffingen. Duidelijk was dat Trump probeerde Poetin mild te stemmen. Dat wordt nu lastiger.