De ander een succesvol wetenschapper die onder de presidenten Obama en Trump leiding gaf aan het National Institute of Health (NIH), de grootste geldschieter van medisch onderzoek ter wereld. Hier, in Bethesda, waar ook het NIH is gevestigd, was hij als vriend van de dominee op bezoek.

Van overtuigd atheïst was de wetenschapper na een lange zoektocht christen geworden. Die zoektocht begon toen hij aan het ziekenhuisbed bij een deel van zijn patiënten geen gebalde vuisten maar gevouwen handen zag. Op de vraag van een van zijn patiënten wat hij nu eigenlijk geloofde, stond de wagen stil en begon hij naar God te vragen. Hartevrinden werden hij en de dominee toen hij een open deur vond om onbevangen zijn vragen rond geloof en wetenschap te stellen. De meningsverschillen ten aanzien van schepping en evolutie verhinderden niet de gesprekken over ”weg en zaken hoe hun Jezus is ontmoet”. Tijdens de coronapandemie verdiepte de vriendschap zich in een diepgaande discussie over de vraag ”waar is God in de pandemie?”. De onverbiddelijke diagnose van alvleesklierkanker bij de dominee luidde het einde van hun aardse vriendschap in.

De prognose van patiënten met alvleesklierkanker is de slechtste van alle kankersoorten. Vijf jaar na de diagnose is nog 5 procent van de patiënten in leven. Een groot probleem bij alvleesklierkanker is dat de tumor meestal al een hele tijd heeft kunnen woekeren voordat de patiënt klachten krijgt en naar een dokter gaat. Behandelingen als chemotherapie en bestralen zijn òf niet meer mogelijk door de slechte conditie van de patiënt òf hebben nauwelijks effect.

Immunotherapie, die een ware revolutie heeft veroorzaakt in de behandeling van verschillende kankersoorten, werkt slecht bij alvleesklierkanker omdat deze vorm van kanker niet goed zichtbaar is voor het immuunsysteem. Verschillende klinische studies, waar ook de dominee aan meedeed, zijn gericht op het verbeteren van het ‘gezichtsvermogen’ van het immuunsysteem en boeken hoopvolle resultaten. Genezing van alvleesklierkanker is echter nog niet mogelijk. Ook niet voor de dominee.

Terug naar het ziekenhuis in Bethesda. Hier zijn geen vijf zalen rond een badwater maar een grote hal met mensen rond een piano die geestelijke liederen zingen. Hier geen fysieke Jezus die binnenwandelt met de vraag „Wilt u gezond worden?” maar Jezus Die met Zijn Geest deze mensen vervult: „sprekende onder elkander met psalmen, en lofzangen, en geestelijke liederen, zingende en psalmende den Heere in uw hart”. Hier geen man die hoeft te zeggen: „Heere, ik heb geen mens”, omdat hij omringd is door kinderen van hetzelfde huisgezin, die het laatste eindje van zijn pelgrimsreis meelopen. Zo was Bethesda even niet alleen het huis van ’s werelds beste medische zorg, die voor de dominee niets meer te bieden had, maar vooral een huis van barmhartigheid.

De dominee is inmiddels niet meer. Zijn boeken, waarin de ene Naam die eeuwig leven geeft centraal staat, hebben we nog onder ons en zijn voor velen tot zegen. Kritiek op zijn werk was er ook. Maar dat had veel weg van de kritiek die de man in Bethesda kreeg omdat hij op de sabbat met zijn matje rondliep. Technisch klopt het, maar men ziet eraan voorbij hoe de relevantie van heel het Evangelie voor heel ons leven door hem duidelijk werd gemaakt. Dat we allemaal elke dag bezig zijn om onszelf te rechtvaardigen door een antwoord te krijgen op de vraag of we „goed genoeg zijn”. Maar dat we alleen goed genoeg zijn in Christus en Zijn werk. Dat het leven dat wij zouden moeten leiden, maar nooit meer kunnen leiden, door Jezus volmaakt geleid is. Dat Hij de dood die wij moeten sterven, gestorven is opdat wij eeuwig met Hem leven.

Zoals dat daar in de hal van het ziekenhuis in Bethesda klonk:

„Jesus lives, and death is now
But my entrance into glory.

Courage, then, my soul, for thou
Hast a crown of life before thee;
Thou shalt find thy hopes were just:
Jesus is the Christian’s trust.”

„Jezus leeft! Nu is de dood
mij de toegang tot het leven.
Troost en kracht in stervensnood
zal de Levende mij geven,
als ik stil Hem toevertrouw:
Gij zijt al waar ik op bouw!”

De auteur is moleculair bioloog.