„Alles wat wij besproken hebben is naar de pers gelekt, en dat is ongepast.” Een rood aangelopen en druk gebarende Xi Jinping gaf woensdag zijn Canadese ambtsgenoot Trudeau een veeg uit de pan. Wat de media schreven, was volgens hem ook geen accurate weergave van hun gesprek. Een camera op de achtergrond registreerde alles.

Trudeau zei te hopen dat beide partijen „constructief kunnen blijven samenwerken.” Ook voegde hij eraan toe dat Canada gelooft in een „vrije, open en eerlijke dialoog.” Daarop onderbreekt Xi hem: „Laten we eerst de voorwaarden scheppen.” Daarna schudden beiden elkaar de hand en lopen weg.

Het voorval toont dat de toch al koude betrekkingen tussen China en Canada verder onder het nulpunt zijn gedaald.

De spanningen tussen beide landen gaan terug tot 2018. Op verzoek van de VS arresteert Canada topvrouw Meng Wanzhou van het Chinese telecombedrijf Huawei. China is woest en reageert door twee Canadezen in China vast te zetten. Op dezelfde dag dat Meng vrijkomt, laat Peking de twee gaan, een duidelijk staaltje gijzelingsdiplomatie.

De ruimte in deze rubriek is te kort om alle incidenten te noemen die bijdroegen aan de huidige ijskoude relatie. Alleen afgelopen weken al waren er minstens drie: omroep CBC krijgt geen persvergunning in Peking, Canada beveelt dat drie Chinese bedrijven hun investeringen in Canadese kritische mineralen moeten afstoten, én Canada arresteert een werknemer van nutsbedrijf Hydro-Quebec op verdenking van spionage voor China.

Het laatste incident werd maandag bekend – aan de vooravond van de G20. Een dag later had Xi maar liefst negen officiële gesprekken met regeringsleiders, maar niet met Trudeau en dat is volgens duiders veelzeggend. Op Canadees verzoek kwam er dinsdag toch nog een ontmoeting, maar die duurde slechts tien minuten en was bovendien onofficieel.

Er zijn geen notulen van het gesprek. De Chinese krant Global Times meldde dat Trudeau het onder meer wilde hebben over Noord-Korea, Oekraïne, onderlinge betrekkingen en biodiversiteit. Volgens internationale media sprak Trudeau richting Xi ook zijn bezorgdheid uit over vermeende spionage en Chinese inmenging in de Canadese verkiezingen. En dat dát uitlekte was dus tegen het zere been van Xi.

Donderdag bleek dat het muisje nog een staartje heeft. De Chinese woordvoerder Mao Ning beschuldigde Canada van „neerbuigend gedrag” en zei dat het land „concrete maatregelen moet nemen om de voorwaarden te scheppen voor de verbetering van de betrekkingen tussen China en Canada.”

Dat laatste gaat nog een hele toer worden. Analisten zeggen dat het optreden van Xi bedoeld was om Trudeau publiekelijk voor schut te zeggen. Dat bewijst dat China Canada als een onbeduidend land ziet en het een voorbode kan zijn van naderend economisch en diplomatiek ongemak.

Werk aan de winkel dus voor Canadese diplomaten om het hoofd koel te houden en de kou uit de lucht te halen.