Spaans dorpje wíl helemaal niet mooi zijn
Een verademing in tijden van Instagram-narcisme: Siurana weigert mooi te zijn. Het dorp van 27 inwoners, dat op de top van een steile rots boven de Zuid-Catalaanse wijnstreek Priorat lijkt te zweven, heeft wel wat anders aan zijn hoofd. Ervoor zorgen dat het er een beetje leefbaar blijft, bijvoorbeeld.
En dus kregen de leden van de toelatingscommissie van de Vereniging van Mooiste Dorpen van Spanje na een bezoek aan Siurana te horen wat zij nog nooit te horen hadden gekregen. Want terwijl een hele waslijst aan kandidaat-dorpen in de rij staat om lid te mogen worden, zeiden ze in Siurana: Bekijk het maar met je Mooiste Dorpenclub. Wij hebben helemaal geen zin om lid te worden. Lid worden zou nóg meer toerisme betekenen.
De Vereniging van Mooiste Dorpen krijgt veel aandacht in de pers en op het internet, en om de een of andere reden is het nu eenmaal zo dat hele mensenmassa’s zich bij de keuze van hun reisbestemming laten leiden door wat ze lezen, zien en horen in de al dan niet sociale media.
En het was al zo druk in Siurana. In 2021 telde de universiteit van Lleida 419.000 bezoekers, gemiddeld 1148 per dag. In augustus was het met 1800 per dag nog voller in de middeleeuwse steegjes bovenop de rots. Dat lijken misschien niet zulke indrukwekkende aantallen. Maar de cijfers komen neer op ruwweg veertig tot zeventig maal de plaatselijke bevolking.
Als je dat omrekent naar een internationale topbestemming als Barcelona, kom je uit 68 miljoen toeristen per dag, met een piek van 106 miljoen dagelijkse bezoekers in augustus. In werkelijkheid ontving Barcelona vóór de pandemie 12 miljoen toeristen. Niet per dag, maar per jaar. Om dezelfde druk van het toerisme te voelen als Siurana, zou Barcelona jaarlijks een slordige 25 miljard dagjesmensen moeten ontvangen. Pure waanzin. Of niet?
De burgemeester van de gemeente Cornudella de Montsant, waar Siurana onder valt, vindt in elk geval van wel. Tot 1996 was het nog lekker rustig in het dorp. Behalve de bewoners zelf kwamen er tot dan toe alleen hardcore natuurliefhebbers en bergbeklimmers – de steile rotswanden rond het dorp trekken klimmers uit de hele wereld aan.
Maar in dat jaar werd een geasfalteerde weg naar Siurana in gebruik genomen. Nu lag het dorp op de rotspunt binnen het bereik van iedereen met een auto. De bezoekers stroomden toe en al snel moest het aantal parkeerplaatsen op de top van de berg beperkt worden tot 400. Daar was iedereen het wel over eens: anders zouden de auto’s in het ravijn vallen.
Voor het aantal mensen geldt een soortgelijk probleem, meent burgemeester Salvador Salvadó. „De ruimte op de berg is beperkt. Siurana heeft geen plek voor nog meer gasten. We sluiten onze deuren niet voor het toerisme. Maar we willen kwaliteit bieden, geen massificatie.” En dus niet bij de mooiste horen.