Nadat de gereformeerde theologie een aantal jaren onder de Amerikaanse evangelicals aanzienlijke invloed had, maken pelagianisme en arianisme daar nu een comeback door, is de conclusie van de onderzoekers.

Van de ondervraagde evangelicals was 57 procent het eens met de stelling ”Weliswaar zondigt iedereen een beetje, maar de meeste mensen zijn van nature goed”. Daarmee zegt de meerderheid dat de mens geen zondige aard heeft en het doen van kwaad een vrije keuze is. In 2014 werd deze gedachte omarmd door 51 procent van de evangelicals. Dit idee sluit aan bij de ketterij van het pelagianisme. Die ontkent de leer van de erfzonde.

Ook het geloof in het gezag van de Bijbel neemt verder af. Meer dan de helft van alle Amerikanen (53 procent) denkt niet dat de Bijbel letterlijk waar is. In 2014, toen de twee organisaties voor het eerst de staat van de theologie onderzochten, accepteerde 41 procent het gezag van de Bijbel niet.

Deze tendens doet zich ook voor onder evangelicals. Van hen zegt 26 procent dat de Bijbel niet letterlijk waar is, tegen 15 procent in 2020.

De schrijvers van het rapport noemen de afwijzing van het Goddelijke auteurschap van de Bijbel de „duidelijkste en meest consistente trend” in de achterliggende jaren. „Deze moderne visie maakt het gemakkelijk voor mensen om Bijbels onderwijs te accepteren dat hen past, terwijl ze tegelijkertijd elke Bijbelse leer verwerpen die niet in overeenstemming is met hun eigen persoonlijke opvattingen of bredere culturele waarden”, aldus de onderzoekers.

„Schokkend” noemen zij ook dat meer dan de helft van de evangelicals (56 procent) zegt dat God ook door andere godsdiensten dan de christelijke gediend kan worden. Concreet gaat het dan vooral om het jodendom en de islam. De Bijbelse waarheid dat Christus de enige Weg, de Waarheid en het Leven is, wordt daarmee afgewezen.

Ketterij

Nieuw voor de onderzoekers is dat 73 procent van de evangelicals het eens is met de stelling dat ”Jezus het eerste en grootste Wezen is dat door God is geschapen”. En 43 procent stemt in met de gedachte ”Jezus was een grote leraar, maar Hij was geen God”.

Daarmee sluiten deze evangelicals volgens de rapporteurs aan bij de leer van Arius uit de vierde eeuw. Zij noemen dit „een treurig gevolg van het gebrek aan kennis van de kerkgeschiedenis. Al op het oecumenisch Concilie van Nicea (325) werd deze ketterij veroordeeld.”

Uit het rapport blijkt ook dat op ethisch vlak een aantal opvattingen onder evangelicals consistent zijn. Zo vindt 94 procent dat „seks buiten het traditionele huwelijk zonde is” en 91 procent wijst abortus radicaal af.

Bij andere ethische vraagstukken constateren de onderzoekers „dat het moderne, sterk geseculariseerde denken aanzienlijke invloed heeft gekregen binnen evangelicale kringen.” Zo zegt 37 procent van hen dat genderidentiteit een kwestie van persoonlijke keuze is. In 2020 was dat nog 22 procent. Opvallend is overigens dat in 2014 zo’n 32 procent van de evangelicals dit een keuze noemde.

Als het gaat om de vraag of de Bijbelse veroordeling van homoseksueel gedrag nog relevant is voor nu, zegt 28 procent dat dit niet zo is. In 2016 deelde 19 procent die mening.

Een woordvoerder van Ligonier zegt: „Er is maar een conclusie te trekken: het orthodox Bijbels geloof verliest niet alleen in de gehele samenleving, maar ook onder evangelische christenen steeds meer terrein, zowel wat betreft de leer als het dagelijks leven.”