Geen winnaar improvisatieconcours Haarlem: „Gebrek aan vernieuwing, creativiteit en originaliteit”
Een opvallende ontknoping tijdens het Internationaal Orgelimprovisatieconcours in Haarlem zaterdagavond: de jury kon geen winnaar aanwijzen. Het zou de finalisten ontbroken hebben aan „vernieuwing, creativiteit en originaliteit.”
Dat deelde het Orgelfestival Haarlem, organisator van het concours, mee in een persbericht. Het prestigieuze en wereldwijd bekende improvisatieconcours vond vorige week voor de 54e keer plaats in Haarlem.
Drie Nederlandse musici namen dit jaar deel aan het concours, waarin organisten in drie rondes hun improvisatiekunsten ten gehore brachten: Evan Bogerd, Harmen Trimp en Wouter van der Wilt. Van de in totaal acht deelnemers wisten Trimp en Van der Wilt de finale op zaterdag te bereiken, samen met de Duitser David Kiefer.
De finalisten moesten op het Müllerorgel in de Grote of Sint-Bavokerk improviseren over een opgegeven thema en bij stomme films. De internationale zeskoppige jury vond in hun werk echter onvoldoende aanleiding om een winnaar uit te roepen. De publieksprijs ter waarde van 1000 euro werd wel uitgereikt; die viel op Harmen Trimp.
Coronapandemie
Het ontbrak de organisten volgens de jury aan „nieuwe en experimentele improvisatietechnieken.” In een toelichting bij het besluit schrijft zij dat elke organist ter wereld opkijkt tegen ‘Haarlem’, als plek waar de „kunst van het improviseren” wordt hooggehouden. Met de beslissing wil de jury het festival „een kwaliteitsimpuls voor de toekomst” geven. „Wij voelen ons verantwoordelijk om het hoge niveau van Haarlem ook voor de toekomst te bewaren en kunnen daarom geen prijs uitreiken.”
De jury verwijst naar de coronapandemie als mogelijke oorzaak voor de in hun ogen achterblijvende kwaliteit. „Organisten misten daardoor de routine van concerten, samenwerkingen en interactie met publiek. We denken dat dit een van de redenen is waarom de improvisatie-optredens het niveau misten waar Haarlem om bekend staat: het verrassen van het publiek met nieuwe wegen, experimentele technieken en unieke improvisaties die niemand ooit eerder hoorde.”
De jury adviseert het Orgelfestival om het vrijgevallen prijzengeld –een bedrag van 4000 euro– te besteden als „investering voor jong talent op het gebied van orgelimprovisatie.”
Bekendmaking
Overigens loofde de concoursorganisatie bij de bekendmaking van de kandidaten in maart dit jaar nog de kunde van de deelnemers op basis van de inzendingen: „Het belooft een concours op hoog niveau te worden.”
Nooit eerder sinds de oprichting in 1951 werd de keuze gemaakt om geen prijs uit te delen, volgens het persbericht. Digibron wijst er echter op dat ook tijdens het concours van 1973 niemand als winnaar werd aangewezen.
Eerdere edities zijn met regelmaat op naam geschreven van Nederlandse organisten. Onder hen zijn bijvoorbeeld Piet Kee (winnaar in 1953, 1954 en 1955), Klaas Bolt (1956 en 1957), Jos van der Kooy (1980 en 1981), Sietze de Vries (2002) en Gerben Mourik (2008). Laatstgenoemde nam dit jaar deel in de jury. De laatste Nederlandse winnaar is Geerten van de Wetering tijdens het concours van 2018.
Het Orgelfestival Haarlem duurt nog tot en met zaterdag.
