Toen in Nederland eind februari de mondkapjesplicht verdween, gooiden de Nederlanders massaal hun beschermingsdoekje af. Vanuit Berlijn kon ik bijna de Nederlandse zucht van verlichting horen via social media: Eindelijk dat ding niet meer op. Geen kromgetrokken oren, geen beslagen brillenglazen en je kunt elkaars gezichten weer zien.

In Duitsland gold de plicht toen nog gewoon, maar van jaloezie op de westerburen was weinig te merken. In regionale West-Duitse kranten, waarvan veel lezers traditiegetrouw een weekje aan de Nederlandse Noordzeekust boeken, werd de afschaffing met een waarschuwende toon beschreven. Pas op: In Nederland gaan de maatregelen al van tafel, terwijl er nog altijd veel besmettingen zijn.

In het Paasweekend bleef het aantal Duitse toeristen dan ook ver onder het normale niveau, zo becijferde toerismebureau NBTC. Normaal gesproken maken de Duitsers ongeveer een kwart uit van alle buitenlandse toeristen die Nederland bezoeken.

Opvallend was dat het voorzichtige Duitsland begin april ook de mondkapjesplicht, samen met veel toegangsregels, afschafte. Met tegenzin. Het Duitse kabinet negeerde een meerderheid onder de bevolking. In diverse peilingen gaf twee derde van de deelnemers aan het mondkapje te blijven dragen wanneer de plicht vervalt.

Toen ik dat las dacht ik: Maar even afwachten hoe dat in de praktijk gaat. Blijft de twee derde uit de peiling straks braaf hun mondkapje dragen, of komt de klad erin? Mijn conclusie na bijna vier weken: in de praktijk draagt nog altijd de meerderheid het medische FFP2-mondneusmasker.

Hoe komt het dat we als buurlanden zo verschillend omgaan met deze kwestie? In Nederland las je voortdurend dat mondkapjes niet afdoende of zelfs averechts zouden werken. In Duitsland communiceerde de overheid al na een paar weken: Misschien houden ze het virus niet 100 procent tegen, maar alle beetjes helpen.

Wat in Duitsland ook hielp, was de heldere communicatie over het feit dat je een mondkapje vooral ter bescherming van de ander draagt en niet alleen voor jezelf.

Het voelde daarom ook een beetje bevreemdend om een paar weken geleden in Nederland een supermarkt binnen te lopen. Ik had mezelf voorgenomen een mondkapje op te zetten. Omdat ik het ding niet draag vanwege een regel, maar om mijn medemens te beschermen.

In Duitsland noemde vooraanstaand viroloog Christian Drosten het dragen van een mondkapje een vorm van hoffelijkheid, die in veel Aziatische landen al is ingeburgerd.

Ik hoorde een Nederlander de opmerking maken: Dat doen die Duitsers zeker omdat ze zo gezagsgetrouw zijn? Dat vind ik wel erg kort door de bocht. Want dat kun je ook over de Nederlanders zeggen, die in de geest van de RIVM-voorman van meet af aan maar weinig van deze bescherming moesten hebben.