Biden bezorgd over mensenrechten China, Xi waarschuwt over Taiwan
De Amerikaanse president Joe Biden heeft in een drie uur durend video-overleg met zijn Chinese ambtgenoot Xi Jinping zijn zorgen uitgesproken over de praktijken van de Chinese overheid in Xinjiang, Tibet en Hongkong en over de omgang met mensenrechten in het algemeen. Het was de eerste keer dat de wereldleiders elkaar zagen sinds het begin van Bidens presidentschap. Wel spraken ze elkaar twee keer eerder telefonisch.
Wat betreft Taiwan, volgens China een afvallige provincie, waarschuwde Xi volgens staatsmedia voor „drastische maatregelen” als krachten die ijveren voor onafhankelijkheid van het eiland een „rode lijn” overschrijden. Aanmoediging tot onafhankelijkheid is „spelen met vuur”, aldus de Chinese president, die Biden aanspoorde tot pragmatisme. Beijing heeft eerder gezegd geweld niet uit te sluiten om Taiwan onder controle te krijgen. Xi zei te streven naar een vreedzame hereniging.
Biden onderstreepte dat de VS zich sterk verzetten tegen eenzijdige veranderingen van de bestaande situatie of acties die de stabiliteit in de Straat van Taiwan ondermijnen. De Amerikanen pleiten niet voor Taiwanese onafhankelijkheid, maar behouden zich wel het recht voor het eiland te helpen verdedigen terwijl China zich militair steeds actiever opstelt ten opzichte van Taiwan. Beide staatshoofden benadrukten hun verantwoordelijkheid in het voorkomen van conflicten.
Ook China’s „oneerlijke” handelspraktijken en vrije navigatie in de Zuid-Chinese Zee kwamen aan de orde, evenals Noord-Korea. Doel van het overleg was de relatie tussen de VS en China te verbeteren en de kans op conflicten te verkleinen. De leiders zegden opnieuw toe samen te werken op het vlak van klimaat en energie.
Volgens de Chinese staatszender CCTV hadden de presidenten een „volledig en diepgaand gesprek en uitwisseling van gedachten over strategische, veelomvattende en fundamentele zaken”. Xi noemde Biden „zijn oude vriend” en drong aan op een betere communicatie en „win-win samenwerking” tussen China en de VS. Als de twee grootste economieën ter wereld en permanente leden van de VN-Veiligheidsraad zijn ze daartoe verplicht, aldus Xi. Hij vindt dat de wereld groot genoeg is voor beide landen.
De relatie tussen de twee supermachten kwam sterk onder druk te staan tijdens de termijn van Bidens voorganger Donald Trump, die een handelsoorlog lanceerde en China de schuld gaf van de coronapandemie. Biden legt meer de nadruk op de rivaliteit tussen democratie en het Chinese autocratische systeem.