Dat zei de predikant van de gereformeerde gemeente in Alblasserdam vrijdagavond tijdens de jaarlijkse zomerconferentie voor studerenden van de Gereformeerde Gemeenten. De conferentie draagt dit jaar het thema ”verkiezing en verbond”. In Gouda sprak ds. Sonnevelt voor ruim 120 aanwezigen over de verkiezing, ds. A. Schot sprak zaterdagochtend voor de studenten over het thema ”verbond”.

Ds. Sonnevelt vertelde de studenten hoe hij als zendingspredikant in Nigeria de Dordtse Leerregels „ontdekte” tijdens Nederlandstalige diensten voor het zendingsteam. „Daarvoor kende ik ze natuurlijk ook al, maar toen heb ik de Bijbelse waarheid en grote diepte ervan gezien. Bovendien dat het een belijdenisgeschrift is met bijzondere warmte en een pastorale insteek.”

Het hele Evangelie, zo zei ds. Sonnevelt, komt neer op twee dingen: God geeft Zijn Zoon aan de mensen, en God geeft mensen aan Zijn Zoon. „Zonder die twee zaken kon niemand zalig worden. Het gaat in de verkiezing om het welbehagen van God, dat door Christus’ hand voortgaat. Geen willekeur, maar welbehagen – een heel diep, Bijbels woord.”

Daarbij blijft er altijd een „diep raadsel” in de verkiezing liggen. „Dat kan ik niet oplossen en ga ik ook niet doen. God is God, Hij is de Pottenbakker en wij zijn het leem. Wel weet ik dat er een volk is dat er in mag eindigen: Mijn God, U zal ik eeuwig loven, omdat Gij het hebt gedaan. Aan het einde van hun leven zullen ze Hem eeuwig bewonderen.”

Brakel

De predikant behandelde met de studenten de visie van Wilhelmus à Brakel op de predestinatie in zijn ”Redelijke Godsdienst”. Daarin gaat de nadere reformator onder meer in op teksten die de leer van de uitverkiezing lijken tegen te spreken, zoals Johannes 3:16. „Brakel schrijft dat het in dit vers gaat over Gods algemene genegenheid tot het mensengeslacht, dus niet over de diepe liefde waarmee Hij de Zijnen liefheeft. Houd dit vast, ook als je in de praktijk te maken hebt met mensen die zeggen: De Heere Jezus wil niets liever dan iedereen zaligmaken. Vaak zeggen zij op zich niets onwaars, maar gaat het erom wat er níet gezegd wordt. Je kunt Johannes 3:16 niet aanhalen zonder ook over vers 3 te spreken, de noodzaak van de wedergeboorte.”

Brakel schrijft ook over de mogelijkheid dat gelovigen zeker zijn van hun verkiezing. Soms lijkt het erop alsof remonstranten in hun keuze voor Jezus meer zekerheid kennen dan calvinisten, zei ds. Sonnevelt. Maar uiteindelijk mist die zekerheid een vaste grond. „Als je niet zo diep graaft, heb je al snel de vlag in de top. Maar wie zoals de wijze bouwer niet over één nacht ijs gaat, maar dieper graaft, ontdekt hoe bedriegelijk ons hart is. Dan kun je nooit zekerheid vinden in een remonstrantse leer.”

Het lichtste Evangelie, zo citeerde de predikant de oud gereformeerde ds. M. A. Mieras, is in wezen het zwaarste. „Want uiteindelijk moet jij het zelf doen, moet jíj de doorslag geven. Maar de zwaarste leer is de makkelijkste, want daar komt het van Gods kant. Daar is alles afgesneden bij mensen, maar wordt een deur der hoop geopend. Bij God zijn alle dingen mogelijk en als Hij komt, brengt Hij ook alles mee.”

Cirkels

De predikant onderstreepte in zijn lezing dat spreken over de verkiezing niet mogelijk is zonder aandacht te schenken aan Gods verbond met Israël. „Juist iemand als Brakel had, meer dan Calvijn, oog voor het eigene van het Oude Testament. Er zijn cirkels in de verkiezing, waarbij een buitenste cirkel de verkiezing van Israël als volk van God is, de meer algemene verkiezing. Terwijl de binnenste cirkel de verkiezing tot de zaligheid inhoudt. Maar je moet die cirkels niet losmaken, ze horen bij elkaar.”

Kun je als je van de verkiezing uitgaat, zo vroeg een van de aanwezigen, wel tegen een ongelovige zeggen dat iedereen de mogelijkheid heeft om zalig te worden? Het is juist de leer van de predestinatie, betoogde ds. Sonnevelt, die de „grootste prikkel” is tot evangelisatiewerk. „De zendingspredikant ds. G. Kuijt hoorde ik eens zeggen: „Wat is het geheim achter het zendingswerk, de garantie dat dit werk doel zal treffen? Dat God Zijn uitverkoren volk heeft.””

De voormannen van de grote zendingsbeweging in de 19e eeuw waren bijna allen calvinisten, stelde de spreker. „Het is juist andersom: als je niet gelooft in de uitverkiezing, word je heel krampachtig en overijverig, of juist moedeloos. Maar wanneer je zicht krijgt op de totale verdorvenheid van de mens, op Gods verkiezing en op Zijn genade in Christus, dan kan de hele wereld zalig worden.”

Roeping

De aanwezige studenten konden stemmen over verschillende stellingen. De stelling ”Uit de krachtdadige roeping tot de zaligheid kun je weten of je een uitverkorene en een echt verbondskind bent” bleek niet eenvoudig; evenveel studenten waren het ermee eens als oneens. Ds. Sonnevelt: „Ik vermoed zomaar dat mensen dachten: word je zo niet teruggeworpen op jezelf? En wordt de verkiezing dan geen optelsom, als je dat uit je roeping kunt besluiten?”

Hij verwees in reactie op de stelling opnieuw naar Brakel, die drie kentekenen noemt van de verkiezing: de roeping, het geloof en de heiligmaking. „Loop je met de vraag: wil de Heere mijn zaligheid wel? Zie dan op Christus, want Hij is de spiegel van de verkiezing, zegt Calvijn. Buiten Hem is de verkiezing een doolhof, alleen in Christus wordt zichtbaar dat de Heere een God is van menigerlei genade.”