Patmosonderzoek: relatief veel Nederlandse christenen lezen niet of nauwelijks de Bijbel
Nederlanders staan sceptisch tegenover de Bijbel in vergelijking met andere westerse landen. Dat blijkt uit het Patmosonderzoek dat woensdag gepresenteerd werd. „Iets om van te schrikken.”
„Koud en sceptisch tegenover de Bijbel”; een kwart van de Nederlanders valt binnen die categorie. Dat blijkt uit het wereldwijde Patmosonderzoek, dat is uitgevoerd door onderzoeksbureau Gallup in opdracht van het Brits Bijbelgenootschap. In dit segment, een van de acht mogelijke houdingen tegenover de Bijbel binnen westerse landen, beschouwt 98 procent van de bevolking religie niet als iets belangrijks voor het dagelijks leven. Voor 95 procent is de Bijbel irrelevant en 92 procent wil er ook niet meer over leren.
Het Patmosonderzoek, gebaseerd op interviews met 91.000 mensen in 85 landen, deelt de wereld op in zeven clusters, gebaseerd op religieuze, culturele en economische factoren. De „warme” groepen, mensen die het meest betrokken zijn op de Bijbel, bevinden zich vooral in de clusters Sub-Sahara-Afrika en Latijns-Amerika.
Van de Nederlanders hoort in plaats daarvan 46 procent bij de „koude” groepen. Ook in België zijn deze het grootst. „Dat zijn mensen die bijna vijandig tegenover de Bijbel staan”, geeft Anne-Mareike Schol-Wetter, hoofd Bijbelgebruik bij het NBG en zijdelings betrokken bij het onderzoek, aan.
Bijbellezen
Wat haar daarnaast opviel aan de resultaten is dat relatief veel Nederlandse christenen aangeven dat ze de Bijbel niet of nauwelijks lezen. „Dat is iets om van te schrikken”, zegt Schol. „Als Bijbelgebruik afneemt, ervaren mensen ook in hun dagelijks leven minder de relevantie van hun geloof. Dat kan uiteindelijk tot afhaken leiden.”
Om die onverschilligheid tegen te gaan moet de nieuwsgierigheid van mensen naar de Bijbel aangewakkerd worden, was een van de slotopmerkingen tijdens de onlinepresentatie van de onderzoeksresultaten door het Brits Bijbelgenootschap woensdagochtend.
Hoe je dat doet? Schol: „Dat is een grote vraag, zowel voor Bijbelgenootschappen als voor alle christelijke organisaties. Uit het onderzoek blijkt dat mensen die meer willen leren over de Bijbel dat vooral willen via onlinebronnen en persoonlijke contacten. Voor ons is de uitdaging om kritisch te kijken of wat wij online aanbieden, aansluit op deze behoeften. Slaan we de juiste toon aan? Gebruiken we de juiste middelen?”
Persoonlijke contacten zijn daarnaast erg belangrijk, benadrukt Schol. „Ik wens ons als christenen allemaal toe dat we vrijmoediger durven delen wat de Bijbel voor ons betekent. Als NBG bieden we daar materiaal voor aan.”
Jongeren
In het onderzoek leest Schol ook positieve noties. Zoals de conclusie dat de interesse voor het christelijk geloof onder jongeren toeneemt, een stelling waarnaar ook eerdere onderzoeken van het CBS en ”God in Nederland” wezen en die nu ook in het Patmosonderzoek naar voren komt. Van de westerse 18-34-jarigen staat 37 procent open voor de Bijbel, tegen 33 procent van de 35-45-jarigen.
Schol: „Dat is hoopvol. Al moeten we er voorzichtig mee zijn, want grootschalig onderzoek is in Nederland nog niet gedaan. Maar uit onderzoek in Engeland kwam bijvoorbeeld wel een duidelijke stijging in kerkbezoek naar voren.”
Het viel Schol ook op dat in het Westen 60 procent van de bevolking het positief waardeert dat kinderen en jongeren Bijbelverhalen meekrijgen. Wereldwijd is dat 70 procent. „Het is mooi dat ze hun kinderen dat gunnen. Het bevestigt voor ons als NBG ook dat we nuttige dingen doen op dit vlak. Veel van ons werk is op dit aspect gericht.”
Het NBG houdt dinsdag 20 mei een webinar over de uitkomsten van dit onderzoek, waarbij Schol en data-analiste Nyncke Kroeske-Wilbrink de resultaten die de enquête onder 1000 Nederlanders heeft opgeleverd, verder toelichten.
