Zulke bundels voorzien blijkbaar in een behoefte. En dat is wel te verklaren. Er hangt nog altijd een soort waas van geheimzinnigheid rondom die eenzame man Gods op de preekstoel, die zondag aan zondag het Woord opent en steeds weer nieuwe en oude dingen uit het Woord weet op te diepen. Soms heel verrassend, soms heel indringend, waardoor we het gevoel hebben dat de Heere rechtstreeks tegen ons spreekt.

De predikanten die aan het woord komen zijn: ds. IJ.R. Bijl (HHK), ds. J.B. Huisman (GG), ds. M.A. Kempeneers (CGK), ds. M. van Kooten (PKN), ds. P. Mulder (GG), ds. N. den Ouden (HHK), ds. C. van Ruitenberg (GG), ds. A. Schot (GG), ds. P.W.J. van den Toorn (CGK), ds. A.C. Uitslag (CGK), dr. P. de Vries (HHK) en ds. Th.L. Zwartbol (OGG).

In de bundel vertellen de predikanten uitgebreid hoe ze werden geroepen tot het ambt. Verder komt aan bod hoe ze aan de tekst komen voor de zondagse prediking, hoe de preek tot stand komt en wat zij al dan niet merken van vrucht op de prediking.

Structuur

Om structuur aan te brengen in de interviews reageren de predikanten op enkele stellingen, die betrekking hebben op onder meer de vraag of de exegese of de bevinding voorrang heeft in de prediking en het al dan niet noemen van kenmerken. Verder wordt aan allen concreet gevraagd hoe men denkt over exegetische kwesties wat betreft overdoop (NGB art. 34) en ziekenzalving en gebed (Jak. 5).

Iedere predikant is gekleurd door afkomst, door verdere ontwikkeling en door het kerkverband waarin hij dient

Het is een kleurrijke bundel. Predikanten zijn geen massaproduct. Iedere predikant is gekleurd door afkomst, door verdere ontwikkeling, door het kerkverband waarin men dient. En wie de bundel ter hand neemt om de verschillen te zoeken, krijgt die volop. Neem alleen al de wijze waarop men tot het ambt gekomen is. Die is bij de een weer anders verlopen dan bij de ander. De ene weg is niet beter of zuiverder dan de andere. De Heere heeft vele wegen om mensen te roepen, maar ze komen allemaal op hetzelfde punt uit: „Wie ben ik om dit werk te mogen doen?”

Ik heb deze bundel juist proberen te lezen met het oog op de overeenkomsten. En die zijn er veel. Zo worstelen alle predikanten met het Woord. Om de tekst voor de zondag te vinden. Soms is dat gemakkelijk, soms is dat moeilijk. Allen erkennen dat naast het gebed de studie voor de preek hard nodig is.

Preken is een soort ambacht, waarin de Heere Zijn dienaren gaandeweg meer en meer bekwaamt. Dat wil niet zeggen dat het steeds gemakkelijker wordt. Integendeel. Het blijft een worsteling. Ook het brengen van de preek is niet altijd gemakkelijk. Ook een predikant is niet altijd geestelijk zo gesteld als zou moeten. En dan moeten we toch de preekstoel op.

Exegese

Er is grote eenparigheid rond de vraag wat belangrijker is: een goede exegese of de bevinding. Bevinding is belangrijk, maar deze moet uit de tekst opkomen. Een goede exegese leidt als vanzelf tot een bevindelijke prediking.

Ook wat betreft het noemen van kenmerken in de prediking zie ik bij allen een zekere terughoudendheid. Die kunnen immers zo verschillend zijn en zo persoonlijk zijn. Niet ieder kind van God zal ze alle herkennen. Een uitzondering zijn de (Bijbelse) kenmerken die we in de Dordtse Leerregels tegenkomen: droefheid over de zonde, honger en dorst naar de gerechtigheid, het vluchten tot Christus.

Al met al een boeiende bundel, die u niet moet lezen om ”de meest echte dominee” eruit te halen, maar als een bundel waarin we lezen dat alle predikers, in welk kerkverband ze ook dienen, met dezelfde vragen worstelen. En vooral dat er gebed nodig is voor deze schatgravers in het Woord.

Preken is een liefdedienst deel 2, Adriaan van Belzen; uitg. Lucas; 279 blz.; € 22,50