Voor alle duidelijkheid: zeker niet alle disputen maken zich schuldig aan excessieve ontgroeningsrituelen. Veel verenigingen hebben geleerd van het verleden en hebben iedere vorm van geweld of vernedering tijdens de ontgroeningstijd in de ban gedaan. En als er toch ontsporingen zijn, dan zijn het uitzonderingen die volledig buiten de leiding van het betreffende dispuut omgaan. Andere verenigingen kennen wel een ontgroeningsritueel, maar de opdrachten blijven binnen de grenzen van het aanvaardbare. Er zijn echter ook disputen waar het kwaad hardnekkig blijkt. Studenten moeten, willen ze als lid aanvaard worden, zich enige tijd onderwerpen aan allerhande vernederingen en worden soms zelfs mishandeld met ernstig letsel tot gevolg.

Nu is een zekere vorm van ontgroening van alle tijden en alle onderdelen in de maatschappij. Zelfs in het meest correcte bedrijf moeten junioren soms de nare klusjes opknappen. Om zich een plaats te verwerven in de groep. En niet zelden zadelen die junioren collega’s die na hen binnenkomen, ook weer met vervelende zaken op.

Iets dergelijks is soms zichtbaar bij het dispuut van een studentencorps. Een nieuweling die tijdens zijn ontgroening vernederd is, kan de neiging hebben deze frustratie later af te reageren als hij als ouderejaars een nieuwkomer moet inwijden. Tegelijk kan de vernedering zo diep ingrijpen in de psyche dat hierdoor een diepe en amper nog te genezen wond wordt geslagen. In ieder geval houden misstanden tijdens ontgroeningsrituelen zo zichzelf in stand.

In een land waar de veiligheid van leerlingen en studenten in het onderwijs terecht hoog in het vaandel staat, moet een duidelijk halt worden toegeroepen aan dit soort praktijken. Het kan niet zijn dat er alom gestreefd wordt naar een veilige en inclusieve leeromgeving, terwijl excessen bij ontgroeningen oogluikend worden toegestaan.

Een gezonde ontgroening heeft tot doel saamhorigheid te kweken in een nieuwe groep. Je leert jezelf en elkaar kennen en voor jezelf en elkaar op te komen. De student leert zijn of haar grenzen kennen en ontwikkelt, als het goed is, de beslistheid om niet over die grenzen heen te gaan.

Toch wordt de psychische volwassenheid van studenten die aan deze rituelen worden blootgesteld vaak overschat. En juist op dat punt hebben leiders van disputen en universiteiten een belangrijke taak en verantwoordelijkheid. En als ze die verantwoordelijkheid niet nemen, moet er ingegrepen worden. Met harde hand en zeer beslist. Omdat jongeren anders voor het leven getekend kunnen worden. Of erger.