De EU wil nauwer gaan samenwerken met India. In het kader van die toenadering verklaarde het Europees Parlement voor een top tussen India en de EU in mei: „Als de twee grootste democratieën ter wereld delen de EU en India veel van dezelfde normen en waarden.” Dat klinkt mooi, maar klopt het wel? Dan moet je wel net doen alsof het kastenstelsel niet meer bestaat.

Al meer dan 3000 jaar is de bevolking van India verdeeld in kasten. Onder de overheersing van de moslims en daarna de Britten bleef dit stelsel in stand, en ondanks de goede bedoelingen in de grondwet van het onafhankelijke India is dit stelsel nog springlevend. Het gaat lijnrecht in tegen de Europese normen en waarden en is met name dramatisch voor de 300 miljoen onaanraakbaren (dalits) die buiten de kasten vallen. Volgens de leer van het hindoeïsme schiep de god Brahma de hele wereld en kwam de mensheid uit zijn lichaamsdelen onderverdeeld in vier hoofdkasten. De mensen uit de hoogste kaste kwamen uit het hoofd van Brahma en die van de laagste uit zijn voeten. Dalits, de onaanraakbaren, maken geen deel uit van Brahma’s schepping, waardoor men hen niet echt als mensen beschouwt. Dat gaat lijnrecht in tegen de Bijbelse waarheid.

Bizarre voorschriften

Het woord onaanraakbaar is letterlijk bedoeld. Voor iemand uit een kaste is bij onverhoopt lichamelijk contact met een onaanraakbare rituele reiniging vereist. Omdat men bang is voor verontreiniging van het drinkwater mogen dalits vaak niet gebruikmaken van de openbare drinkwatervoorziening. In theestalletjes zijn aparte glazen voor de onaanraakbaren.

Ook nu nog zijn er voor de onaanraakbaren tal van bizarre voorschriften. Zo is voor hen het dragen van sandalen en het gebruik van een paraplu in het bijzijn van leden van een heersende kaste verboden.

Door de eeuwen heen heeft het kastenstelsel de onaanraakbaren tot paria’s gemaakt die slavenwerk moeten doen en vrijwel allemaal in grote armoede leven. Ondanks de overheidsmaatregelen missen de kinderen van de dalits meestal elke vorm van onderwijs wegens geldgebrek van de ouders. Kinderarbeid komt in India heel veel voor. De oude praktijk om voor een lening van een paar zakken rijst enkele kinderen in onderpand te geven, is nog steeds in gebruik. Nergens ter wereld zijn er zo veel slaven en is er zo veel kinderarbeid als in India.

Gaat de nieuwe samenwerking tussen EU en India daar iets aan veranderen? Daar lijkt het niet op. Mensenrechten staan wel vermeld op de documenten, maar het zwaartepunt lijkt toch te liggen op de handel en de strijd tegen klimaatverandering. Overigens werd in het Engelstalige persbericht van het Europees Parlement „op kasten gebaseerde discriminatie” wel genoemd als probleem.

Christenen

Van de 1,3 miljard inwoners van India zijn er minder dan 70 miljoen christen. Een groot deel van hen behoort tot de onaanraakbaren. Met de groei van het nationalisme krijgen ze steeds meer met vervolging te maken, want de nationalisten streven naar een staat met alleen hindoes. Terwijl voor dalits die boeddhist of sikh zijn, door de overheid regelingen zijn gemaakt voor verbetering van hun positie, worden moslims en christenen hiervan uitgesloten. Nieuwe wetgeving heeft hun positie zelfs nog verder verzwakt.

Christelijke en moslimorganisaties kunnen vanuit het buitenland alleen nog geld ontvangen via een aparte rekening bij de staatsbank. Maar ook die blijkt de overheid tegen te werken, zoals blijkt uit het verhaal van Elisha Chowtapalli, oprichter van de hulporganisatie Light Home in Andra Pradesh. Hij heeft na anderhalf jaar nog steeds geen bankrekening voor zijn stichting ontvangen, wat zijn voedselhulpprogramma zwaar bemoeilijkt. Chowtapalli is zelf een dalit. Dat blijf je in India levenslang. Het is je karma, volgens de hindoeleer. Dat past niet bij de normen van de EU voor mensenrechten. Laat de EU zich daarom inspannen om deze 3000 jaar oude slavernij te beëindigen.

De auteur vertaalde de levensgeschiedenis van Chowtapalli onder de titel ”God heeft de onaanraakbaren lief”.