De coronavaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna zetten het immuunsysteem dusdanig lang aan het werk, dat het volgens Amerikaanse onderzoekers weleens zou kunnen dat ze jarenlang bescherming zullen geven tegen het virus. Mits dat niet muteert op een manier die vaccins omzeilt.

„Een zeer, zeer goed teken” noemt immunoloog Ali Ellebedy van Washington University de resultaten van het onderzoek tegenover The New York Times. Hij en zijn team hebben hun bevindingen gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Nature.

De studie was niet heel groot, maar wel intensief voor de deelnemers. Veertien mensen lieten vrijwillig puncties nemen van hun lymfeklieren, waarin immuuncellen worden klaargestoomd om virussen effectief te herkennen en te helpen bestrijden. De proefpersonen ondergingen de puncties meerdere keren, tot vijftien weken na hun eerste prik.

Het onderzoek wees uit dat het centrum waar zogeheten B-geheugencellen hun ‘training’ krijgen na die vijftien weken nog steeds zeer actief was. Daarover is onderzoeksleider Ellebedy opgetogen, want van andere vaccinaties is bekend dat dit specifieke en belangrijke effect na een week of twee vaak al minder krachtig wordt.

Ook immunologen van andere universiteiten reageren verheugd op de bevindingen. Deepta Bhattacharya van de University of Arizona schat op basis van de studie in dat een eventuele vervolgprik, een zogenoemde booster, alleen nodig zal zijn als bepaalde coronavarianten zullen opkomen waar de vaccins niet goed tegen werken. Van het simpelweg afnemen van immuniteit zal geen sprake zijn, zegt de immunoloog tegen The New York Times. „Ik zie dat gewoon niet gebeuren.”

Hoe lang de vaccins precies bescherming zullen bieden tegen het coronavirus, valt ook na deze studie nog niet met zekerheid te zeggen. Het onderzoek zegt ook niets over de vaccins van Johnson & Johnson en AstraZeneca. Die werken op een andere manier dan de zogeheten mRNA-vaccins van Moderna en Pfizer/BioNTech.

Internationale bedrijven in Nederland met veel buitenlandse medewerkers zijn voorzichtiger met het openstellen van kantoor dan ondernemingen die meer Nederlands georiënteerd zijn. Dat heeft volgens vakbond De Unie te maken met wisselende internationale richtlijnen rondom het coronavirus en de verschillende manieren waarop over de hele wereld wordt omgegaan met de pandemie.

„Waar Nederlandse bedrijven veelal de richtlijnen van het kabinet volgen, volgen multinationals soms de Amerikaanse of Britse protocollen op die strenger zijn”, aldus voorzitter van De Unie Reinier Castelein.

Expatorganisatie ACCESS ziet vooral verschillen in het belang dat die bedrijven aan vaccinaties hechten. „Internationale ondernemingen letten er vooral op of werknemers volledig zijn gevaccineerd voordat zij mogen komen werken, Nederlandse bedrijven doen dat minder.” Volgens de non-profitorganisatie die internationale werknemers in Nederland helpt kan het tot wel na de zomer duren voordat multinationals meer aandurven. „Vooral voor jonger, niet-volledig gevaccineerd personeel kan werken op kantoor tot die tijd lastiger zijn”, aldus ACCESS.

Klachten over de terugkeer naar kantoor kregen zowel ACCESS als De Unie nog niet binnen.

Het thuiswerkadvies vanuit de overheid is zaterdag 26 juni grotendeels komen te vervallen. Maximaal de helft van de tijd mogen werknemers weer naar kantoor komen zolang dat op 1,5 meter afstand gebeurt. Uit een eerdere rondgang bleek dat grote bedrijven nog werken aan een hybride invulling van de werktijd. Thuis en op kantoor werken wordt dan gecombineerd.

Voor de tweede keer in drie dagen zijn er geen sterfgevallen door corona gemeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). In de afgelopen 72 uur is het overlijden van slechts één persoon geregistreerd.

Tussen zondagochtend en maandagochtend kreeg het RIVM 580 meldingen van positieve tests. Het is de derde achtereenvolgende dag dat dit aantal onder de zeshonderd uitkomt.

Dat er op maandag relatief weinig sterfgevallen zijn, is op zich gebruikelijk. Wanneer een coronapatiënt in het weekeinde overlijdt, wordt dit vaak in de loop van maandag doorgegeven, waarna het RIVM dit meldt in de cijfers van dinsdag. Maar tussen vrijdagochtend en zaterdagochtend waren er ook geen sterfgevallen geregistreerd. Dat was voor het eerst sinds 7 september.

Rotterdam telde de meeste positieve tests. In de Maasstad kregen 63 mensen te horen dat ze besmet zijn geraakt. In Amsterdam kwamen 38 mensen erachter dat ze het virus hebben opgelopen en in Den Haag waren er 18 positieve tests. Daarna volgt de gemeente Goeree-Overflakkee met 14 nieuwe gevallen. Vergeleken met het aantal inwoners zijn dat er behoorlijk veel. In de gemeente Utrecht kwamen 12 besmettingen aan het licht.

In 179 gemeenten testte geen enkele inwoner positief. Dat is het hoogste aantal in lange tijd. Begin juni waren er dagelijks ongeveer zestig gemeenten zonder coronagevallen en op de top van de golf waren er hooguit een paar gemeenten waar niemand positief testte. Onder de coronaloze gemeenten zijn Leeuwarden, Emmen, Nieuwegein en Lelystad. Verder zijn er 78 gemeenten met maar één positieve test, waaronder Breda, Zwolle en Deventer.

In de afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM 4368 positieve tests. Dat komt neer op gemiddeld 624 nieuwe gevallen per dag. Daarmee is Nederland terug op het niveau van 5 september, aan het begin van de tweede golf. In de laatste week zijn veertien sterfgevallen geregistreerd en dat is het laagste peil sinds half september. Een maand geleden waren er ongeveer veertien sterfgevallen per dag.

Sinds het begin van de uitbraak zijn bijna 1,7 miljoen mensen positief getest. Van 17.755 mensen is zeker dat ze aan het coronavirus zijn overleden. De werkelijke aantallen liggen hoger.

Het afgelopen weekend is het niet overal goed gegaan met het toegangstesten bij bijvoorbeeld nachtclubs, erkent demissionair coronaminister Hugo de Jonge. Er kwamen meldingen dat bezoekers naar binnen konden met het toegangsbewijs van iemand anders. Ook waren er lange wachttijden bij Testen voor Toegang, waar mensen een toegangstest kunnen laten doen. Sommigen kregen zelfs als compensatie voor de wachttijden een negatieve testuitslag zonder een test te ondergaan, meldde NH Nieuws afgelopen weekend.

Volgens De Jonge was het „onder de streep een heel mooi weekend”, maar hij geeft toe dat het „niet op alle punten even vlekkeloos ging”. Hij benadrukt dat alleen mensen met een negatieve test of een vaccinatiebewijs naar binnen mogen. „Je moet er vanuit kunnen gaan dat degene naast je op de dansvloer veilig is.” Is die garantie er niet, dan is het volgens hem niet meer mogelijk om „achter de poort” geen 1,5 meter afstand meer te houden.

Door middel van toegangsbewijzen kunnen gelegenheden weer open zonder dat 1,5 meter afstand tot elkaar nodig is. Bezoekers laten via de CoronaCheck-app dan zien dat ze een toegangstest hebben ondergaan, of al zijn gevaccineerd. Per 1 juli krijgt men ook een ‘groen vinkje’ in de app als iemand onlangs is hersteld van corona.

De minister zegt in gesprek te gaan met Stichting Open Nederland, die verantwoordelijk is voor Testen voor Toegang. Ook moet beter worden gehandhaafd dat portiers niet alleen de QR-code uit de CoronaCheck controleren, maar ook de identiteit van de bezoeker checken. Anders kunnen mensen met een code van een ander naar binnen. „Volgend weekend zal het beter gaan”, verzekert De Jonge. Of de problemen van afgelopen weekend tot besmettingen hebben geleid, kon hij niet zeggen.

De afname van het aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen houdt aan. Het ging afgelopen weekend wel iets minder snel omlaag dan in de week ervoor. Volgens de laatste cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) lagen maandag nog 331 mensen in het ziekenhuis met Covid-19, de ziekte die door het virus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 32 minder dan afgelopen vrijdag.

Van de opgenomen coronapatiënten zijn er 142 zo ziek dat ze op de intensive care liggen. Dat zijn er vijf minder dan afgelopen vrijdag. In de zeven dagen daarvoor kwamen in de ziekenhuizen 170 ziekenhuisbedden van coronapatiënten vrij. Dat is een gemiddelde afname van 24 per dag. Afgelopen weekend lag het tempo van de afname dus wat lager, met tien per dag.

Het aantal nieuwe opnames wegens Covid-19 blijft intussen relatief laag. Op de verpleegafdelingen zijn de afgelopen 24 uur acht nieuwe patiënten binnengekomen, op de ic’s vier.

De kinderartsen zijn om: zij adviseren ook tieners van 12 tot 17 jaar te vaccineren tegen corona. De snelle opkomst van de besmettelijkere Delta-variant maakt deze volgende stap in het vaccinatieprogramma volgens de kinderartsen noodzakelijk. Dat zegt Károly Illy, OMT-lid en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde, in de Volkskrant.

Tot vorige week waren de kinderartsen nog niet overtuigd van de noodzaak om ook de tieners de mogelijkheid te bieden zich te laten vaccineren: omdat de medische risico’s van corona voor tieners ontzettend klein zijn, aldus Illy. „Maar uit de nieuwste modellen wordt duidelijk dat bij het niet vaccineren van tieners het aantal besmettingen na de zomer flink zal stijgen. Die stijging is significant hoger dan wanneer de tieners wel worden gevaccineerd.”

Het demissionaire kabinet heeft overeenstemming bereikt over de aanschaf van nog eens ruim zes miljoen doses van het coronavaccin van Moderna. Daarmee is Nederland verzekerd van voldoende vaccins om ook volgend jaar iedereen die dat wil te vaccineren. Dat heeft zorgminister Hugo de Jonge maandag bekendgemaakt.

Of en zo ja hoe het vaccinatieprogramma volgend jaar wordt voortgezet, is nog niet duidelijk. Dat is onder meer afhankelijk van adviezen van de Gezondheidsraad. Maar er zijn straks hoe dan ook voldoende doses beschikbaar om iedereen boven de 12 jaar twee prikken aan te bieden.