Dit liveblog is gesloten. Lees het liveblog van donderdag hier.

De stijging van het aantal coronabesmettingen op Curaçao zorgt voor een enorme druk op de medische zorg. Minister-president Eugene Rhuggenaath zei woensdagmiddag dat de situatie „heel ernstig” is. Er liggen 104 mensen met een coronabesmetting in het ziekenhuis, 32 van hen liggen op de intensive care. In het ziekenhuis zijn er 33 ic-bedden.

Een emotionele Rhuggenaath zei „dat het ziekenhuis vol is”. Het eiland is sinds 24 maart in lockdown. Rhuggenaath heeft de mensen opgeroepen zoveel mogelijk thuis te blijven.
Het aantal besmettingen neemt steeds verder toe. Woensdag kwamen er 506 gevallen bij, een nieuw record. Er zijn daarmee momenteel 3102 besmettinggevallen. Op het eiland zijn inmiddels 35 doden gevallen.

Als directe maatregel heeft de overheid de avondklok opnieuw aangepast. Per 2 april moet iedereen nu binnen zijn om 19.00 uur in plaats van 21.00 uur. Volgens cijfers die woensdag werden gepresenteerd komt de snelle verspreiding vooral door de Britse coronavariant. De parlementsverkiezingen van 19 maart lijken ondanks strenge voorzorgsmaatregelen tevens te hebben gefungeerd als grote verspreider, aldus epidemioloog Izzy Gerstenbluth. Volgens hem was daar van tevoren al voor gewaarschuwd.

Gerstenbluth zegt dat bij de laatste coronadoden relatief veel jonge mensen zitten, tussen de 20 en 40 jaar. Hij vreest dat het aantal besmettingen de komende tijd zal toenemen en daarmee ook het aantal mensen dat overlijdt. Hij benadrukte het belang van vaccineren. Vanaf maandag 5 april kan iedereen boven de 18 jaar zich op Curaçao registreren om te vaccineren. Ruim 16.000 personen zijn inmiddels gevaccineerd.

Luchtvaartmaatschappij Delta Air Lines laat een van zijn meest in het oog springende maatregelen tegen het coronavirus binnenkort varen. Het Amerikaanse concern houdt vanaf mei de middelste stoel in rijen van drie zitplaatsen niet langer vrij. Zo komen weer meer stoelen beschikbaar voor het groeiende aantal passagiers dat de vliegmaatschappij verwacht te vervoeren.

Delta was van de grote Amerikaanse maatschappijen de laatste die tussen twee zitplaatsen één stoel onbezet liet. Topman Ed Bastian denkt dat het vanaf mei weer verantwoord is om passagiers weer schouder aan schouder te laten reizen, omdat hij erop rekent dat 65 procent van de passagiers dan is ingeënt met een vaccin tegen het coronavirus.

Ook andere coronamaatregelen aan boord van Delta-vliegtuigen worden versoepeld. Zo worden op binnenlandse vluchten weer snacks geserveerd. Vanaf juni voert Delta geleidelijk ook weer warme maaltijden in tijdens vluchten binnen de Verenigde Staten.

Delta is een belangrijke partner van KLM. Die Nederlandse luchtvaartmaatschappij is er nooit toe overgegaan om de middelste stoel bij voorbaat vrij te houden. KLM probeert passagiers vanwege corona weliswaar zo ver mogelijk uit elkaar te laten zitten, maar zegt niet te kunnen voorkomen dat reizigers soms naast elkaar komen te zitten. Bij zowel Delta als KLM zijn mondkapjes aan boord van het vliegtuig verplicht.

De Wereldhandelsorganisatie (WTO) verwacht dat de internationale handel dit jaar sneller zal groeien dan eerder geraamd. Het herstel na de forse klap van de coronapandemie dreigt wel ongelijk te worden verdeeld. Dat komt doordat het herstel afhangt van vaccinatieprogramma’s, maar armere landen hebben nog amper toegang tot coronavaccins.

De internationale handel in goederen zal dit jaar met 8 procent groeien ten opzichte van 2020. Vorig jaar kromp de wereldhandel volgens de WTO op jaarbasis met 5,3 procent. Dat zijn positievere cijfers dan waar de organisatie in oktober mee rekende . Toen voorspelde de in Genève gevestigde scheidsrechter voor internationale handel dat de wereldhandel in 2021 met 7,2 procent zou groeien, na een krimp van 9,2 procent in 2020.

Onder andere het nieuws dat vaccins effectief waren tegen het coronavirus gaf de wereldhandel in de laatste maanden van 2020 een oppepper. Bedrijven kregen daardoor weer vertrouwen in economisch herstel, waardoor ze meer uitgaven durfden te doen.

Voor dit jaar houdt de WTO nog wel slagen om de arm. Covid-19 is nog altijd een grote bedreiging voor de wereldhandel, bijvoorbeeld als zich besmettingsgolven met nieuwe virusvarianten voordoen. Om ook armere landen te laten meedelen in het herstel zouden ze bovendien meer vaccins moeten krijgen dan nu het geval is.

Directeur-generaal Ngozi Okonjo-Iweala van de WTO zei dat vaccins de wereld een mogelijkheid bieden om de economie weer snel op het niveau van voor de pandemie te krijgen. „Maar die kans wordt vergooid als een groot aantal landen en mensen geen gelijke toegang tot vaccins heeft”, voegde ze daaraan toe.

Vanaf dinsdag worden ook 73- en 74-jarigen door de GGD uitgenodigd om zich aan te melden voor een coronavaccinatie. Het gaat om mensen die zijn geboren in 1947 of 1948.

Volgens de GGD GHOR gaat het om een groep van ongeveer 390.000 mensen. Zij krijgen het vaccin van Pfizer/BioNTech. De GGD vraagt mensen zo snel mogelijk nadat ze de brief hebben ontvangen een afspraak in te plannen.

Op de planning van de overheid staat dat ook 70- tot 72-jarigen zich begin april kunnen laten inenten, maar wanneer precies is afhankelijk van hoe snel er wordt gevaccineerd.
Momenteel zijn er ruim 2,5 miljoen prikken gezet, meldt het coronadashboard van de overheid. Voor deze week staan er 514.015 gepland.

In de strijd tegen de derde golf van coronabesmettingen gaat heel Frankrijk vanaf zaterdag voor een maand weer in een strengere lockdown. De maatregelen die sinds enkele weken gelden voor negentien regio’s worden uitgebreid naar alle departementen.

Dat kondigde de Franse president Emmanuel Macron aan op televisie, in zijn zevende toespraak binnen een jaar over de coronacrisis. Hij zei te hopen dat na een maand extra inspanningen door de bevolking het licht aan het einde van de tunnel zichtbaar wordt. Vanaf midden mei zou Frankrijk dan stap-voor-stap weer open kunnen gaan, aldus Macron. Hij noemde daarbij terrasjes en culturele instellingen.

Tot de lockdownmaatregelen behoren een avondklok vanaf 19.00 uur, thuiswerken en een verbod om verder dan 10 kilometer van je woning een luchtje te scheppen. Verder wordt de komende schoolvakantie van twee weken met een week verlengd. In die week dat de scholen dicht zijn, krijgen de leerlingen wel onderwijs op afstand. Het is de eerste keer dit schooljaar dat de scholen door de coronacrisis worden gesloten. Ze waren daarvoor alleen tijdens de eerste strenge lockdown een jaar geleden een tijd dicht.

Macron zet ook vol in op vaccinaties om de coronacrisis te beteugelen. Vanaf midden april kunnen 60-plussers worden ingeënt, een maand later iedereen boven de 50 jaar. De president verwacht ook dat de Europese productie van de vaccins snel wordt opgeschroefd. Hij zei dat Europa het leidende continent wordt in de wereld bij het maken van vaccins.

De strengere lockdown was al verwacht omdat was aangekondigd dat Macron zelf de Fransen zou toespreken. De laatste keren had premier Jean Castex maatregelen verkondigd.

De ingreep van de regering volgt op onder meer alarmerende berichten uit de ziekenhuizen in en om Parijs. Daar liggen de intensivecareafdelingen overvol met coronapatiënten. Macron zelf wees erop dat Frankrijk op weg is naar 100.000 coronadoden.

De Belgische regering gaat in beroep tegen het vonnis om binnen dertig dagen de coronamaatregelen in het land op te heffen. Dat heeft minister Annelies Verlinden (Binnenlandse Zaken) in de Kamer aangekondigd. Een rechtbank in Brussel oordeelde dat de maatregelen zijn gebaseerd op wetten die niet de juiste basis zijn voor de ministeriële besluiten waarmee de maatregelen uitgevaardigd worden.

Volgens Verlinden hebben zowel de Raad van State als correctionele en burgerlijke rechtbanken in België eerder geoordeeld dat de huidige wettelijke basis voor de coronamaatregelen wel voldoet. Ze zei ook dat het vonnis niet betekent dat de Belgen nu moeten stoppen met het naleven van de maatregelen. Er geldt in België, veel langer al dan in Nederland, onder meer een avondklok.

De uitspraak volgde op een kort geding dat de Liga voor de Mensenrechten, een onafhankelijke Belgische stichting die zich inzet voor de rechten van het individu of van de gemeenschap, had aangespannen. „We zeggen al zo lang dat de coronamaatregelen op juridisch drijfzand gebouwd zijn”, zei voorzitter Kati Verstrepen van de Liga. „Dat is bijzonder gevaarlijk, want die maatregelen zijn nodig.”

Volgens Verstrepen moet het niet moeilijk zijn voor de regering om binnen dertig dagen voor een degelijke juridische basis te zorgen. Er is al een voorontwerp van een pandemiewet. „Daarmee is het meeste werk al gedaan en moet de overheid dit op tijd kunnen afronden.”

De rechtbank sommeert de Staat om binnen dertig dagen een eind te maken aan de coronamaatregelen, op straffe van een dwangsom van 5000 euro per dag en tot een maximum van 200.000 euro.

De politie in Amsterdam heeft twee mensen aangehouden die worden verdacht van het gooien met flessen naar agenten tijdens de ontruiming van het Vondelpark. Het park moest leeg van de gemeente omdat bezoekers op grote schaal de coronaregels overtraden. Sinds 14.45 uur mochten er al geen mensen meer naar binnen.

Mensen in het park trokken woensdag aan het begin van de avond volgens een gemeentewoordvoerster naar het monument in het park. Ze stonden daar in grote groepen te dicht op elkaar en werden agressief. De mensen in de groep lieten zich niet meer door agenten aanspreken. Na verschillende waarschuwingen door politie en handhaving is besloten om het park te ontruimen, aldus de woordvoerster.

Het Vondelpark werd de afgelopen weken vaker ontruimd vanwege drukte en het breken van de coronaregels. In februari ging dat ook een keer gepaard met geweld richting de politie. Ook toen werd er met flessen gegooid.

De Hornbach is bijna helemaal volgeboekt met Pasen. Ook de Intratuin bereidt zich voor op een druk weekend. Maar de traditionele Paasdrukte bij tuincentra, woonwinkels en bouwmarkten zal dit jaar vanwege het winkelen op afspraak anders gaan dan normaal.

Een bezoekje wordt geen uitje, zoals het voor de coronacrisis was. Vanwege de maatregelen moeten klanten alleen winkelen, met een reservering die ze minstens vier uur van te voren hebben gemaakt.

„Vooral nu het lekker weer wordt zien we het aantal afspraken stijgen”, zegt een woordvoerder van Hornbach. „Ik denk dat veel mensen hun tuin willen verbouwen, nu ze naar buiten kunnen. Maar niet iedereen kan dit weekend hun tuinmeubels een likje verf geven, we zitten bijna vol.” De woordvoerder hoopt dat de winkels snel weer helemaal open mogen. „Het is hier groot genoeg”, zegt hij. „Klanten hebben nu een deel van de winkel dat bijna zo groot is als een half voetbalveld voor zichzelf.”

De Intratuin is dit jaar niet alleen op zaterdag en maandag open, maar ook op eerste paasdag. Daarnaast zijn de openingstijden voor het weekend verruimd, vertelt een woordvoerder van de winkelketen die gespecialiseerd is in planten en tuinmeubilair. „We zitten nog niet volgeboekt, gelukkig. Bij ons kun je in veel filialen buiten winkelen, zonder een afspraak te maken.”

Woonboulevard Wooon Leiderdorp voorziet geen problemen. „We houden ons aan de maatregelen van het RIVM”, zegt een woordvoerder. „Hier komt een enkeling wel eens zonder afspraak opdagen, maar we controleren reserveringen al op de parkeerplaats, dus die filteren we er zo uit.”

Om snel van de voorraad AstraZeneca-vaccins af te komen, kunnen eventueel extra groepen worden uitgenodigd voor de prik. Dat zegt voorzitter André Rouvoet van GGD GHOR, de koepelorganisatie van GGD’s tegen de NOS.

„Die beschikbare vaccins moeten gewoon zo snel mogelijk worden gezet”, zegt Rouvoet. „Als wij daar een extra rol in kunnen spelen, dan doen we dat graag. Niemand heeft er een belang bij als vaccins nodeloos op de plank blijven liggen.”

De GGD kan zelf niet beslissen over het toevoegen van nieuwe groepen. De beslissing om bijvoorbeeld de 59-jarigen of de mensen van 65 tot 74 jaar eerder dan gepland uit te nodigen voor de coronavaccinatie, is aan het ministerie van Volksgezondheid en het RIVM.

„Ik hoop dat het ministerie en het RIVM zo snel mogelijk afspraken maken over welke groepen voor de voorraad AstraZeneca in aanmerking komen en de uitnodigingen gaan versturen. Wij kunnen die prikken dan gaan zetten”, zegt Rouvoet.

Frankrijk wil in regio’s met hoge coronacijfers de scholen weer sluiten. De komende vier weken krijgen de leerlingen in de getroffen departementen een week onderwijs op afstand en een verlengde voorjaarsvakantie, melden Franse media.

De media verwachten dat de regering later woensdag met meer harde maatregelen komt, omdat president Emmanuel Macron ze zelf gaat aankondigen. Voor kleine aanpassingen van de bestaande beperkingen zou een toespraak van premier Jean Castex voldoen. Mogelijk worden de regels die voor de negentien zwaarst getroffen departementen gelden, uitgebreid over het hele land. Je mag dan bijvoorbeeld nergens in Frankrijk verder dan 10 kilometer van huis om een luchtje te scheppen.

Ook worden maatregelen verwacht om het aantal ernstig zieke coronapatiënten over ziekenhuizen te spreiden. Dan zouden patiënten tegen hun zin naar een andere regio kunnen worden overgeplaatst waar minder coronapatiënten in behandeling zijn. Mogelijk biedt de overheid dan financiële steun aan familieleden om de patiënten te kunnen bezoeken. Frankrijk met zijn 65 miljoen inwoners heeft met 5000 ernstig zieke coronapatiënten relatief veel mensen met Covid-19 op de intensive care.

De zelftest voor corona is over enkele dagen in de meeste apotheken verkrijgbaar. Veel apotheken wachten nog op hun bestelling, blijkt uit een rondgang van het ANP langs grote apotheekketens. Naar de zelftests, die 8,95 euro kosten, is veel vraag.

Woensdag kocht coronaminister Hugo de Jonge de eerste zelftest in een Haagse apotheek. Maar die apotheek blijkt eerder een uitzondering dan de regel, zegt een woordvoerder van geneesmiddelendistributiebedrijf Alliance Healthcare, waar bijna 200 apotheken aan zijn verbonden. „Het ministerie is erg vlot geweest. Wij verwachten onze levering over een of twee dagen.” BENU, de grootste apotheekketen van Nederland, verwacht de zelftests binnen dezelfde termijn.

Het ministerie van Volksgezondheid keurde vorige week antigeentesten van Roche en Biosynex, waarmee mensen zichzelf kunnen laten testen op het virus, versneld goed. Een zegsman van Roche geeft aan dat de distributieketen nog op gang moet komen. „Onze zelftests worden via distributiecentra verspreid, dat heeft nog een paar dagen nodig”, verklaart hij.

Bij Acdapha Groep, een collectief van 22 samenwerkende apotheken, weten ze overigens nog niet of ze de zelftesten wel gaan verkopen. „Hoe weten we nou dat een negatieve zelftestuitslag betrouwbaar is? Het kan ook makkelijk zo zijn dat de gebruiker het wattenstaafje even snel in de neus heeft gestopt”, aldus een woordvoerder.

Antigeentesten zijn sneller dan PCR-testen, maar ook minder gevoelig. Daardoor kan het voorkomen dat een antigeentest ten onrechte een negatieve testuitslag geeft. De zelftests brengen volgens onderzoek 78 procent van alle coronabesmettingen aan het licht.

Apotheekfranchise Alphega wordt inmiddels vaak gevraagd of ze de zelftests al verkopen. „Maar mensen moeten echt nog een paar dagen geduld hebben”, zegt een medewerker van een van de 140 Alphega-apotheken.

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) ziet nog altijd geen bewijs voor een verband tussen zeldzame bloedproblemen en het coronavaccin van AstraZeneca. Het veiligheidscomité van de Europese toezichthouder heeft woensdag gesproken over meldingen van bloedstollingen (trombose) en een tekort aan bloedplaatjes bij een heel klein deel van de mensen die de prik hebben gekregen. Tot nog toe zien de deskundigen geen oorzakelijk verband, maar ze houden het wel voor mogelijk. Het onderzoek gaat door.

Het veiligheidscomité ziet ook geen duidelijke risicofactoren, zoals leeftijd of geslacht. De Duitse regering denkt dat die er misschien wel zijn en heeft daarom uit voorzorg besloten het vaccin alleen nog te geven aan mensen van 60 jaar en ouder. Zeldzame meldingen over ernstige bloedproblemen die daar waren binnengekomen, hadden vooral betrekking op vrouwen onder de 60 jaar. Het veiligheidscomité van EMA, dat alle meldingen uit heel de EU beoordeelt, ziet echter geen „specifieke risicofactoren”.

Tussen dinsdagochtend en woensdagochtend zijn 7684 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Voor een woensdag is dat het hoogste aantal sinds 30 december. Vorige week woensdag kreeg het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 7569 meldingen van positieve tests.

De 7684 nieuwe coronagevallen komen omgerekend neer op 44,1 positieve tests per 100.000 inwoners. Dat is ruim boven de zogenoemde signaalwaarde. Als er meer dan 7 gevallen per 100.000 mensen zijn, oftewel iets meer dan 1200 positieve tests, gaan de alarmbellen af. Donderdag wordt vrijwel zeker de 200e achtereenvolgende dag boven die grens.

In de afgelopen zeven dagen zijn 51.938 positieve tests geregistreerd. Dat komt neer op gemiddeld 7420 per dag, het hoogste niveau sinds 9 januari.

Rotterdam telde de meeste nieuwe gevallen. In de Maasstad testten 399 inwoners positief. In Amsterdam kwamen 303 besmettingen aan het licht en in Den Haag 243. Daarna volgen Tilburg (164) en Utrecht (155).

Rotterdam-Rijnmond telde 842 bevestigde besmettingen, het hoogste aantal van alle veiligheidsregio’s. Rotterdam en omstreken torenen de laatste paar dagen boven de rest van het land uit. Tussen vrijdagochtend en zaterdagochtend waren daar 944 inwoners positief getest, het hoogste aantal voor welke regio dan ook sinds eind december.

Het aantal sterfgevallen gaat wel omlaag. In de afgelopen 24 uur is het overlijden van 29 coronapatiënten geregistreerd. Dat wil niet zeggen dat ze allemaal in die periode zijn overleden, omdat sterfgevallen soms pas na een tijdje worden geregistreerd. In de afgelopen week zijn 169 sterfgevallen gemeld, gemiddeld zo’n 24 per dag. Dat is het laagste peil sinds 18 oktober.

In verpleeghuizen raken steeds minder bewoners besmet. Daar zijn nu twintig mensen positief getest. Sinds begin maart schommelt het aantal gevallen rond dat niveau. Eind december en begin januari, rond de start van de vaccinatiecampagne, waren er dagen waarop bijna 500 verpleeghuisbewoners positief testten. Er zijn 205 verpleeghuizen die nu met besmettingen kampen, het laagste aantal sinds 4 oktober.

Sinds het begin van de uitbraak, ruim een jaar geleden, zijn bijna 1,3 miljoen Nederlanders positief getest. Van ruim 16.500 mensen is zeker dat ze aan het virus zijn overleden. De werkelijke aantallen liggen hoger.

Een adviescommissie van wetenschappers gaat onderzoeken hoe Nederland zich beter kan voorbereiden op toekomstige uitbraken van infectieziekten. De commissie is in het leven geroepen door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Een belangrijke vraag voor de leden is hoe nadelige maatschappelijke effecten van een uitbraak in het vervolg beperkt kunnen worden.

„Tijdens de coronapandemie werd duidelijk hoe hard beleidsmakers wetenschappelijke kennis nodig hebben”, schetst de KNAW. „Maar de beschikbare kennis en draaiboeken bleken vaak ontoereikend. Onder wetenschappers rees daarom de vraag: welke lessen kunnen we trekken?”

De KNAW-adviescommissie heeft de naam Pandemic Preparedness Plan gekregen. De deskundigen gaan „vanuit een brede wetenschappelijke blik” bekijken welke maatregelen en investeringen nodig zijn om Nederland beter door een eventuele volgende pandemie te loodsen. Ze gaan daarover in gesprek met experts en organisaties.

Aandachtspunten worden de capaciteit en toegankelijkheid van de gezondheidszorg, de „gedecentraliseerde inrichting” van die zorg, de „maatschappelijke weerbaarheid” van ons land en innovaties die deze weerbaarheid kunnen vergroten. Met weerbaarheid bedoelt de KNAW onder meer de veerkracht van de economie, het onderwijs en de grondrechten van burgers.

Hoogleraar empirische sociologie Pearl Dykstra van de Erasmus Universiteit Rotterdam is voorzitter van de adviescommissie. Zij droeg eerder al bij aan een Europees advies over de paraatheid voor toekomstige pandemieën.

Voor het eerst in een week is het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen gedaald. Ziekenhuizen behandelen momenteel 2334 mensen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 76 minder dan op dinsdag. In de zes dagen ervoor was het aantal opgenomen coronapatiënten juist met 223 gestegen.

Verpleegafdelingen behandelen momenteel 1653 coronapatiënten, een daling van 75 ten opzichte van dinsdag. Op de intensive cares liggen nu 681 mensen met Covid-19, eentje minder dan de dag ervoor. Dat aantal zit de laatste paar dagen tussen de 650 en 700. Van begin februari tot begin maart was het juist vrij stabiel tussen de 500 en 550.

Ziekenhuizen hebben afgelopen etmaal 299 nieuwe coronapatiënten opgenomen. Voor een woensdag is dat het hoogste aantal sinds 6 januari. Volgens de gegevens van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) zijn in de afgelopen zeven dagen iets meer dan 2000 coronapatiënten op een verpleegafdeling of intensive care beland. Dat komt neer op gemiddeld zo’n 286 nieuwe opnames per dag. Ook dat is het hoogste niveau sinds begin januari.

Het economisch herstel uit de coronacrisis kan veel meer tijd gaan kosten dan iedereen nu denkt. Daarvoor waarschuwt voorzitter Ingrid Thijssen van ondernemersorganisatie VNO-NCW.

„We moeten ons realiseren dat de economische crisis niet over is wanneer we gevaccineerd zijn en de horeca zijn deuren weer mag openen”, heeft ze gezegd in een interview met BNR Nieuwsradio. Volgens Thijssen moet er serieus rekening mee worden gehouden dat de economie pas in 2024 weer op het niveau van voor de crisis is.

De VNO-NCW-voorzitter benadrukt dat we het afgelopen jaar bij corona keer op keer achter de feiten aanliepen. „Alles duurt langer dan gedacht. Elke keer doemen nieuwe beren op de weg op”. Dan gaat het bijvoorbeeld om vaccintekorten, maar ook om nieuwe coronavarianten. „De wereldwijde economische situatie, en daarmee die van Nederland, is daardoor veel onzekerder dan we vaak denken.”

Thijssen vreest dat het aantal faillissementen in Nederland dit jaar flink zal oplopen. In het interview wijst ze verder op andere problemen „onder de motorkap” van de economie, zoals de schuldenberg van tientallen miljarden euro’s, de uitgeputte vermogens en achterblijvende investeringen.

VNO-NCW pleit samen met MKB-Nederland voor een groot herstelplan voor de komende jaren. Dan gaat het er niet alleen om de steunpakketten nog een halfjaartje door te trekken, geeft Thijssen aan. Ze wil ook dat er hulp komt voor ondernemers bij het afbouwen van schulden en opbouwen van eigen vermogen. Daarnaast zouden nieuwe investeringen aangejaagd moeten worden en zouden de lastenverzwaringen uit de verkiezingsprogramma’s van diverse partijen in de ijskast moeten worden gezet.

Het veiligheidscomité van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) spreekt woensdagmiddag weer over de mogelijke bijwerkingen van het coronavaccin van AstraZeneca. Een woordvoerster van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG), dat zelf ook meedoet aan de vergadering, laat weten dat ook de meldingen uit Duitsland daar aan de orde zullen komen.

Voor de Duitse regering waren meldingen over uiterst zeldzame, maar ernstige bloedproblemen reden om het vaccin niet meer aan mensen onder de 60 jaar te geven. Bij de medische autoriteiten in het land zijn 31 meldingen binnengekomen over trombose in de hersenen in de periode na een prik met AstraZeneca. In vrijwel alle gevallen ging het om vrouwen onder de 60 jaar. Of het vaccin echt de oorzaak is staat niet vast, maar de Duitse regering geeft de vaccins uit voorzorg alleen nog aan mensen boven de 60 jaar.

De Nederlandse autoriteiten hebben herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat de oordelen van EMA hier bepalend zijn voor de besluitvorming. In veiligheidscomité PRAC (Pharmacovigilance Risk Assessment Committee) zitten afgevaardigden van alle EU-lidstaten. Het is op voorhand niet duidelijk of de bijeenkomst al tot conclusies zal leiden.

EMA vindt tot nog toe dat de voordelen van het AstraZeneca-vaccin zwaarder wegen dan de nadelen. Er zijn meer meldingen gedaan over trombose en een tekort aan bloedplaatjes na de prik met AstraZeneca, maar die zijn heel zeldzaam en een verband met het vaccin is vooralsnog niet aangetoond.

Frankrijk ging Duitsland voor met een leeftijdsbeperking. In dat land worden alleen mensen van 55 jaar en ouder geprikt met het bewuste vaccin.

Koning Willem-Alexander heeft in zijn toespraak tijdens de uitreiking van de Four Freedoms Awards de tijd genomen om stil te staan bij vrijheden tijdens de coronapandemie. De koning erkende dat de situatie niet makkelijk is, dat het geduld op de proef wordt gesteld en dat velen coronamoe zijn.

„We hebben het afgelopen jaar geleerd hoe complex vrijheid is”, zei Willem-Alexander in zijn vooraf opgenomen video die woensdag te zien was tijdens de prijsuitreiking in Zeeland. „Het coronavirus heeft ons gedwongen bepaalde vrijheden op te geven.”

Hoewel mensen hun vrijheden uit vrije wil hebben opgegeven was het niet makkelijk, erkende de koning. „Het geduld en uithoudingsvermogen zijn tot de limiet getest en sommigen voelen zich moe en neerslachtig.”

Volgens Willem-Alexander geven de winnaars van de Four Freedom Awards (uitgereikt aan mensen en organisaties die zich inzetten voor verschillende vormen van vrijheid) hoop en inspiratie in deze moeilijke tijd. „Jullie zijn een voorbeeld voor ons allen.”

De prijzen worden toegekend door de Roosevelt Foundation voor idealen waar de Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt voor stond. Dat zijn vrijwaring van gebrek, vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst en vrijwaring van vrees. De winnaars waren eerder al bekendgemaakt. Zo ging de belangrijkste prijs, de Four Freedoms Award 2020, naar de Verenigde Naties. De overige prijzen waren voor de Filipijnse journalist Maria Ressa (vrijheid van meningsuiting), Sander de Kramer (vrijwaring van gebrek), de Italiaanse burgemeester Leoluca Orlando (vrijwaring van vrees) en de Egyptische wetenschapper Azza Karam van Religions for Peace International (vrijheid van godsdienst).

Europese landen kunnen hopelijk in de tweede helft van het jaar gebruik gaan maken van het coronaherstelfonds van honderden miljarden euro’s. Dat heeft president Christine Lagarde van de Europese Centrale Bank (ECB) gezegd. Ze hoopt dat de tijdelijke blokkade van de Europese steunregeling door een Duitse rechtszaak snel wordt afgehandeld.

Duitsland leek zich vorige week te voegen bij het twintigtal lidstaten dat zijn zegen al gaf. Maar het constitutioneel hof kwam tussenbeide. Het hof in Karlsruhe wil zich eerst buigen over bezwaren van tegenstanders, onder wie leden van het uiterst rechtse Alternative für Deutschland. Zij stellen dat het fonds de deur openzet naar het aangaan van gezamenlijke EU-schulden, en dat zouden de EU-verdragen niet toelaten.

Het enorme fonds van 672,5 miljard euro moet de EU uit de coronacrisis helpen. Het is deel van een pakket dat in totaal 750 miljard euro waard is. De kosten moeten onder meer gedekt worden met een Europese plasticbelasting, maar daarvoor moeten alle EU-landen toestemming geven.

Onlangs liet de Europese Commissie al weten niet bang te zijn voor echte vertraging. Brussel blijft erop rekenen dat alle EU-landen de inkomstenbronnen voor het fonds voor de zomer hebben goedgekeurd.

Burgemeesters van gemeenten uit de Achterhoek en Twente en de districtsbestuurder van het Duitse Kreis Borken roepen hun inwoners woensdag op om thuis te blijven in het paasweekeinde. „Blijf dit jaar alsjeblieft allemaal in je eigen land”, aldus de Duitse districtsbestuurder Kai Zwicker in een oproep op Facebook. De bestuurders doen de oproep omdat zij vinden dat de bestrijding van de coronacrisis de allerhoogste prioriteit heeft.

Gewoonlijk is het juist in het paasweekeinde erg druk met grensoverschrijdende uitstapjes. Veel Duitsers gaan naar Nederlandse campings of winkelen in Enschede. Omgekeerd maken Nederlanders veel dagtochtjes in het Duitse grensgebied. Ook is er veel familiebezoek aan weerszijden van de grens. „Maar de situatie is nu anders. Grensbewegingen zijn niet gewenst”, benadrukken de burgemeesters van Winterswijk, Oost Gelre, Doetinchem en Enschede.

De grens met Duitsland gaat niet op slot. Er gelden strenge regels voor winkelen in Duitsland.

Pfizer en BioNTech melden dat hun coronavaccin veilig en effectief is gebleken in een studie waarbij het middel werd getest op 12- tot en met 15-jarigen. De groep die het vaccin toegediend kreeg, raakte niet besmet met het coronavirus.

Aan het onderzoek deden 2260 kinderen in de Verenigde Staten mee. De helft kreeg het vaccin, de andere helft een placebo. In de laatste groep werden achttien besmettingen vastgesteld. De ingeënte kinderen liepen geen infectie op, wat volgens de bedrijven aantoont dat hun vaccin 100 procent effectief is bij deze leeftijdsgroep.

Er wordt ook gemeld dat de kinderen het vaccin goed konden verdragen en de bijwerkingen overeenkwamen met die van de leeftijdsgroep 16 tot en met 25 jaar. Na een vaccinatie met het Pfizer/BioNTech-middel kunnen gevaccineerden onder meer last krijgen van hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid en rillingen.

De bedrijven melden verder dat de ingeënte kinderen een maand na de tweede dosis over een vergelijkbaar aantal antilichamen beschikten vergeleken met testpersonen in de groep van 16- tot en met 25-jarigen. De kinderen worden na hun tweede prik nog twee jaar gevolgd om de langetermijneffecten van het vaccin te monitoren.

De Brusselse rechtbank van eerste aanleg sommeert de Belgische overheid om binnen dertig dagen een eind te maken aan de coronamaatregelen, op straffe van een dwangsom van 5000 euro per dag. Volgens de rechter zijn de huidige maatregelen gestoeld op wetten die niet kunnen dienen als basis voor de ministeriële besluiten waarmee de coronamaatregelen uitgevaardigd worden.

De uitspraak volgt op een kort geding dat de Liga voor de Mensenrechten had aangespannen en is door de betrokken advocaten aan Belgische media bevestigd. De Liga is een onafhankelijke Belgische stichting die „onrechtvaardigheden en willekeurige aanslagen op de rechten van het individu of van de gemeenschap” bestrijdt.

Volgens de rechtbank zijn de maatregelen in België om de verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan illegaal. De maatregelen zijn gebaseerd op de Wet op de Civiele veiligheid uit 2007 en twee andere wetten, schrijft De Standaard over de zaak. Die wet kwam er na een grote treinramp in Ghislenglien om snel en met urgentie te kunnen optreden na dit soort rampen.

De rechtbank oordeelt dat die basis niet volstaat voor de opgelegde coronamaatregelen.

De rechter geeft de Belgische staat dertig dagen om een gedegen wettelijke basis te voorzien op straffe van een dwangsom van 5000 euro per dag dat die termijn wordt overschreden, tot een maximum van 200.000 euro.

Het Belgische ministerie van Binnenlandse Zaken zou het vonnis aan het bestuderen zijn. Tegen de beslissing is een beroep mogelijk.

AstraZeneca zegt het Duitse besluit te „respecteren” om het coronavaccin van het bedrijf uit voorzorg niet meer te geven aan mensen onder de 60 jaar. De farmaceut benadrukte tegenover het Duitse persbureau DPA wel dat internationale toezichthouders hebben aangegeven dat het middel veilig is.

Duitsland besloot het gebruik van het middel deze week weer aan banden te leggen vanwege zorgen over mogelijke bijwerkingen. De Duitse medische autoriteiten hebben tot nog toe 31 meldingen gekregen over trombose in de hersenen. Onder die noemer vallen bijvoorbeeld herseninfarcten. In vrijwel alle gevallen ging het om vrouwen tussen de 20 en 63 jaar.

De zorgen over dergelijke bijwerkingen bestaan al langer, maar er is niet aangetoond dat het vaccin ook de oorzaak is van die klachten. AstraZeneca benadrukte woensdag dat toezichthouders en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hebben vastgesteld dat de voordelen voor de volksgezondheid bij het gebruik van het vaccin opwegen tegen de mogelijke risico’s.

Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) blijft in de besluitvorming over het vaccin van AstraZeneca de adviezen van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) volgen. Het Duitse besluit om het bewuste vaccin uit voorzorg niet meer te geven aan mensen onder de 60 jaar, verandert niets aan die lijn, maakt een woordvoerster van de Nederlandse medicijnautoriteit duidelijk.

Het veiligheidscomité van het EMA, waar het CBG zelf ook in is vertegenwoordigd, beoordeelt alle meldingen over mogelijke bijwerkingen van het middel en komt naar verwachting eind volgende week weer met conclusies en aanbevelingen. Die zijn leidend. „Alle meldingen worden besproken in Europees verband. Mocht er aanleiding voor zijn, dan nemen we maatregelen”, aldus de woordvoerster van het CBG. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) maakte dinsdagavond al duidelijk nu geen reden te zien om het Duitse besluit te volgen.

De zon straalt, het kwik stijgt en voorjaarsplanten bloeien uitbundig. Een jaar geleden ging met het ontwaken van de natuur het coronavirus in slaapstand. Kunnen we dat dit jaar weer verwachten? Een epidemioloog en een viroloog reageren.

Lees ook

„Invloed warme weer op corona beperkt”

Nederlanders vertonen zich ’s avonds langzaamaan meer buiten na 21.00 uur, zowel doordeweeks als in het weekend. Dat meldt het Nederlands Verplaatsingspanel (NVP), dat hiervoor 10.000 panelleden van 16 jaar en ouder volgt met een app.

Woensdagavond zal de avondklok worden verschoven van 21.00 naar 22.00 uur. Het valt dus te verwachten dat meer mensen zich tijdens dit extra uur op straat zullen begeven. Maar men is de afgelopen tijd sowieso al iets meer buiten rond die tijd.

Eind januari, toen de avondklok net in was gegaan, was doordeweeks nog geen 3 procent van de mensen tussen 21.00 en 04.30 uur op straat te vinden. Vorige week, in de negende week van de avondklok, was dit percentage opgelopen tot 3,6. In de eerste week na ingang van de avondklok waren op vrijdag en zaterdag 2,6 procent van de mensen onderweg, tegenover 3,4 procent vorige week.

Het nieuwe kabinet doet er verstandig aan de coronasteunpakketten geleidelijk af te bouwen, ook als onverhoopt blijkt dat nieuwe coronavarianten of andere tegenvallers het herstel van de economie in de weg kunnen zitten. Volgens het Centraal Planbureau is er meer financiële ruimte dan eerder voorzien omdat de klap van de coronacrisis tot nu toe meevalt ten opzichte van eerdere ramingen. De overheidsinstantie adviseert de politiek niet om de volledige ruimte te gebruiken, maar keuzes te maken.

Eerder riep het CPB ook al dat het afbouwen van de steunpakketten nodig was, ook om de dynamiek in de economie terug te brengen. Door de tegemoetkomingen in vaste lasten en via loonsubsidies worden bedrijven overeind gehouden. Daarmee is ook de dynamiek op de arbeidsmarkt bevroren. Door de steun af te bouwen, biedt het de economie de kans om zich aan de nieuwe situatie aan te passen. De vraag daarbij is of überhaupt volledig wordt teruggekeerd naar de oude situatie. In de ramingen van het CPB wordt uitgegaan van steunmaatregelen die tot 1 juli in stand blijven.

Coronaminister Hugo de Jonge noemt de berichtgeving over een deal die Nederland misliep met Halix „onzinnig”. Volgens hem heeft Nederland heus „de rode loper uitgerold” toen de Leidse fabriek het kabinet vroeg om een investering, maar was daar al snel „geen behoefte aan”. Bovendien had zo’n investering niet betekend dat Nederland meer vaccins zou krijgen, meent de minister. „We hebben namelijk gewoon de afspraak met AstraZeneca.”

Het gaat om het Oxford-vaccin dat is gekocht door farmaceut AstraZeneca en dat onder andere wordt gemaakt door de Leidse fabrikant Halix. Uit berichten van de NOS en de Volkskrant zou blijken dat Nederland vorig jaar is benaderd door Halix met de vraag of het kabinet geld wilde steken in het vaccinproject. Nederland zou te lang hebben getreuzeld. Intussen hadden de Britten al geld toegezegd, en gingen zij er met de buit vandoor: zij kregen in ruil voor de investering extra vaccins.

De Franse regering past haar beleid aan om de stijging van het aantal coronapatiënten als gevolg van een ‘derde golf’ te temperen. President Emmanuel Macron zal de bevolking hier om 20.00 uur over toespreken.

Dat is na beraad met de ‘gezondheidsdefensieraad’. Volgens Franse media lijkt de regering met harde maatregelen te komen, omdat de president zelf het woord gaat voeren. Voor kleine aanpassingen van de bestaande beperkingen zou een toespraak van premier Jean Castex voldoen.

Zo zou besloten kunnen worden onderwijsinstellingen weer te sluiten. De „gezondheidsdefensieraad” zou nog een stap verder kunnen kunnen gaan en behalve de sluiting van scholen ook weer een keiharde lockdown kunnen invoeren met enkel essentiële winkels open en de bevolking ook overdag onder een soort huisarrest. Fransen zouden dan dag en nacht met een document de deur uit moeten om aan te geven dat het noodzakelijk is dat ze niet thuis zijn. De maatregelen worden in principe genomen voor de negentien departementen die al onder strengere maatregelen vallen, maar daar zouden meer departementen aan kunnen worden toegevoegd.

Alle zorgmedewerkers in de ziekenhuizen moeten zo snel mogelijk gevaccineerd worden tegen het coronavirus. Dat vindt zorgvakbond NU’91. In het huidige vaccinatieschema is deze groep in mei aan de beurt. „We hebben geen tijd te verliezen”, zegt voorzitter van NU’91 Stella Salden met het oog op eind april, als de grootste piek van coronapatiënten in ziekenhuizen wordt verwacht.

De bond geeft aan dat hoewel de medewerkers in de acute zorg van ziekenhuizen met voorrang zijn gevaccineerd, de medewerkers in de reguliere zorg toen niet zijn meegenomen. Maar nu het aantal besmettingen met het virus weer toeneemt, wordt de acute zorg weer opgeschaald, en springen ongevaccineerde zorgmedewerkers uit de reguliere zorg bij op de intensive cares en in de Covid-zorg, aldus NU’91. „Dat zorgt voor veel onrust en frustraties onder zorgmedewerkers.”

Het eerste coronavaccin voor dieren is geregistreerd in Rusland. Het gaat om het middel Carnivac-Cov, meldt landbouwtoezichthouder Rosselchoznadzor. Dat kan mogelijk in april al in massaproductie worden genomen.

Russische onderzoekers hebben eerder ook al meerdere coronavaccins voor mensen ontwikkeld, waarvan Spoetnik-V de meeste bekende is. Ze hebben nu een wereldprimeur met het vaccin voor dieren. De ontwikkeling van Carnivac-Cov begon vorig jaar. Aan het onderzoek deden onder meer nertsen, honden, katten en poolvossen mee. Een topmedewerker van Rosselchoznadzor zegt dat alle gevaccineerde dieren antilichamen ontwikkelden.

Rusland verwacht dat er internationaal vraag zal zijn naar zo’n dierenvaccin. Er bestaat veel bezorgdheid over de overdracht van het coronavirus tussen dieren en mensen. Meerdere landen, waaronder ook Nederland, hebben uit voorzorg miljoenen nertsen laten ruimen.

Kajsa Ollongren kan woensdag aanwezig zijn bij het debat in de Tweede Kamer over de mislukte eerste verkenning. Ze heeft woensdag negatief getest op het coronavirus, meldt haar politiek assistent.

Tijdens het debat moeten Ollongren (D66) en medeverkenner Annemarie Jorritsma (VVD) uitleg geven over een gelekte notitie. Daarin werd onder meer gerept over de onderhandelingsstijl van CDA-leider Wopke Hoekstra en een ‘functie elders’ voor het kritische CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt.

Ollongren en Jorritsma legden hun taak neer na het uitlekken van de notitie.

De avondklok gaat vanaf woensdagavond een uur later in. Nederlanders mogen vanwege de zomertijd tot 22.00 uur op straat zijn. De eindtijd blijft 04.30 uur. Winkels die levensmiddelen verkopen en afhaallocaties voor eten en drinken kunnen open blijven tot 21.45 uur.

De avondklok is ingevoerd om ervoor te zorgen dat mensen minder bij elkaar op bezoek gaan en zo het coronavirus minder snel verspreiden. Er is een uitzondering gemaakt voor diegenen die vanwege hun werk of medische redenen ’s nachts buiten moeten zijn, zij mogen met een verklaring de straat op als de avondklok van kracht is. Ook hondenbezitters mogen met het huisdier aan de lijn naar buiten.

Hoewel er een boete van 95 euro op overtreding van de avondklok staat, zijn er wekelijks nog veel mensen onterecht op straat. Vorige week deelde de politie bijna 6500 avondklokboetes uit.

De rest van de coronamaatregelen is verlengd tot en met 20 april, vanwege de snelle verspreiding van het coronavirus en het hoge aantal ziekenhuisopnames. Op 13 april is er opnieuw een persconferentie over de situatie en maatregelen.

Mensen met overgewicht hebben weliswaar meer kans om corona te krijgen en daar ernstig ziek van te worden maar eenmaal op de intensive care leveren de extra kilo’s geen slechtere prognose op. Daar hebben covid-patiënten met obesitas geen grotere kans om te overlijden dan patiënten met een gezond gewicht.

Dat blijkt uit nog ongepubliceerd onderzoek onder patiënten op 82 Nederlandse ic’s, waar de Volkskrant over schrijft. Artsen en wetenschappers bestudeerden de gegevens van de ruim 2.600 covid-patiënten die daar in de eerste helft van vorig jaar werden opgenomen. De uitkomst is van belang, schrijven ze, als er vanwege schaarste aan bedden ooit keuzes moeten worden gemaakt. BMI zou dan geen criterium moeten zijn. „Eenmaal op de ic zijn de kansen van alle groepen vergelijkbaar” zegt onderzoeksleider Peter Pickkers, intensivist en hoogleraar intensive care geneeskunde in het Radboudumc.

Amsterdam heeft een steunplan van 21,4 miljoen euro klaarliggen voor de culturele sector van de stad. Want die heeft zwaar te lijden onder de coronacrisis. Het totale verlies aan inkomsten dit en vorig jaar wordt geschat op 2,5 miljard euro en herstel is pas in zicht tegen het einde van 2023.

„Ik wil dat we straks weer kunnen genieten van het geweldig diverse uitgaansaanbod van onze stad”, zegt wethouder Touria Meliani. „We hebben als gemeente niet de sleutel tot herstel in handen. Daarvoor moeten de deuren straks eerst weer open. Maar met dit plan ondersteunen we de sector en dragen we bij aan het zo snel mogelijk weer tot bloei brengen van kunst en cultuur in Amsterdam.”

Een weekendje weg in eigen land is komend paasweekend erg populair. Nederlanders hebben veel hotels en vakantiehuisjes geboekt en vooral plekken aan de Nederlandse kust zijn in trek voor aankomend weekend.

De Nederlandse zoekdata van Booking.com laat zien dat met name kustbestemmingen zoals Noordwijk aan Zee, Zandvoort en ook Texel een stuk populairder zijn deze Pasen ten opzichte van vorig jaar. Maar ook steden zijn in trek bij Nederlanders. Zo is Amsterdam de meest gezochte bestemming tijdens het paasweekend, gevolgd door Maastricht.

Ook op boekingswebsite Zoover surft afgelopen week ruim 62 procent naar Nederlandse bestemmingen, laat een woordvoerster weten. „De afgelopen week zien we een toename van het aantal zoekopdrachten voor het paasweekend, zo’n 15 procent ten opzichte van vorige week. Ook zoeken er opvallend veel mensen naar 1 mei.”

Ziekenhuizen hoeven niet te helpen bij het vaccineren van het grote publiek tegen het coronavirus. Dat aanbod is „sympathiek, ik waardeer het zeer”, maar het is niet nodig, zegt André Rouvoet, voorzitter van de overkoepelende organisatie van regionale gezondheidsdiensten, GGD GHOR Nederland.

Ziekenhuisbaas Ernst Kuipers bood maandag hulp aan. De ziekenhuizen kunnen 2 miljoen mensen per week vaccineren, zei Kuipers. Tegen het ANP reageert Rouvoet: „Ik weet niet wat we met dat aanbod moeten. Pas in juni krijgen we genoeg doses binnen om 1,5 miljoen mensen per week te vaccineren, en dat kunnen wij zonder problemen zelf wegprikken. Het zou goed zijn als ziekenhuizen hun energie steken in hun bedden. Aan meer overcapaciteit hebben we niets. Het aanbod helpt niet om het vaccinatietempo op te voeren. We hebben behoefte aan meer leveringen en aan meer leveringszekerheid.”

Volgens Rouvoet wordt het tempo van vaccineren momenteel bepaald door hoeveel vaccins er worden geleverd. In de afgelopen week zijn ongeveer 280.000 mensen gevaccineerd, aanzienlijk minder dan de 400.000 die de overheid had aangekondigd. De GGD’en, die de meeste prikken zetten, zijn volgens Rouvoet nu al in staat om een miljoen mensen per week te vaccineren. De mensen zijn er, de locaties zijn er, maar de vaccins niet. Omdat die locaties wel al zijn ingericht op zo veel vaccinaties, betekent het dat ze nu leeg kunnen overkomen.

Toch wordt ook niet altijd de volledige ruimte die er is, benut. Rouvoet: „Vorige week hadden we 15.000 afspraken minder voor AstraZeneca dan op basis van de hoeveelheid vaccins mogelijk was. Het kan zijn dat die mensen even wachten. Niet verstandig, maar ook niet helemaal onbegrijpelijk. Maar daar staat tegenover dat we met het Pfizer-vaccin 25.000 prikken meer konden zetten dan we hadden verwacht.”

Spanje heeft de lijst met gelegenheden uitgebreid waar mensen verplicht zijn een mondkapje te dragen tegen de overdracht van het coronavirus. Ook in Spanje stijgt het aantal nieuwe besmettingen de laatste tijd snel.

Vanaf woensdag zijn mensen in Spanje verplicht om een mondkapje te dragen in alle openbare ruimtes, binnen en buiten. Die plicht geldt zelfs als men de anderhalve meter afstand kan bewaren, kondigde de Spaanse regering dinsdag aan.

Hoewel de aangescherpte regels ruimte voor interpretatie openlaten, benadrukken Spaanse media dat die strikt genomen inhouden dat men zelfs zonnebadend op het strand of bij het zwembad een mondkapje moet dragen. Om gezondheidsredenen zijn uitzonderingen nog mogelijk, net als bij het eten en drinken, bij het sporten onder de open lucht en bij het zwemmen.

De Tweede Kamer wil opheldering van zorgminister Hugo de Jonge over het niet doorgaan van financiële steun aan Halix in Leiden, vorig voorjaar. Dat bedrijf is betrokken bij de productie van het AstraZeneca-vaccin. Mogelijk had Nederland eerder en over meer vaccins kunnen beschikken als er meer moeite was gedaan om te investeren in de opschaling van de Halix-productie, stelt de oppositie.

De Rijksvoorlichtingsdienst meldt na berichtgeving van de NOS dat er op 28 april een gesprek was tussen premier Mark Rutte en CDA-Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt. De laatste stelde voor om contact op te nemen met Halix over de mogelijkheden voor investeringen door Nederland. De coronapandemie was toen een paar weken aan de gang en de vaccins waren net in ontwikkeling.

De dagen erna legde het ministerie van Volksgezondheid contact met een extern persoon, die meer informatie gaf aan VWS. Op 30 april is er contact tussen VWS en Halix en op maandag 4 mei volgt een gesprek met het bedrijf over mogelijkheden om in de productiecapaciteit te investeren. Halix zou een concreet voorstel uitwerken maar enkele dagen na de afspraak was het verzoek om geld niet meer nodig, aldus de RVD. Een concreet voorstel is daarna niet meer aan de orde geweest.

Onder meer SP en PVV willen weten waarom Nederland deze kans op miljoenen Oxford-vaccins misliep.

Ruim een op de vijf Nederlandse bloeddonoren (21 procent) heeft nu antistoffen tegen het coronavirus in het bloed, constateert Sanquin uit eigen steekproeven. Antistoffen kunnen aantonen dat iemand besmet is geweest met het virus, of dat iemand ertegen is gevaccineerd.

In februari werden de antistoffen nog maar bij ruim 13 procent van de donoren aangetroffen. In februari was dit toegenomen tot 18,6 procent. Antistoffen helpen het virus te neutraliseren, maar volledige bescherming bestaat niet. „Je kan helaas niet in het algemeen zeggen dat iemand met antistoffen ook gegarandeerd immuun is”, zegt arts-microbioloog Hans Zaaijer van Sanquin.

De bloedbank ziet de steekproeven, die wekelijks worden gedaan met het bloed van ongeveer 2000 donors, als een indicator voor de verspreiding van Covid-19 in Nederland. Bloeddonoren zijn niet helemaal representatief voor de Nederlandse bevolking. Minderjarigen mogen bijvoorbeeld nog geen bloed geven. De cijfers zijn volgens de woordvoerder wel „sterk indicatief”.

In Brabant en Limburg heeft 26 procent van de bloeddonors antistoffen tegen corona, in de rest van Nederland ligt dat percentage rond de 20. In de zuidelijke provincies raakten vooral tijdens de eerste golf veel mensen besmet.

Verder valt op dat vrouwelijke donors vaker antistoffen hebben (24 procent) dan mannen (16 procent). De bloedbank relateert deze uitkomst aan het feit dat 30 procent van de vrouwelijke bloeddonors in de zorg werkt, tegen slechts 8 procent van de mannelijke donors.

Het is nog niet zeker of het debat over de mislukte verkenning woensdag doorgaat. D66’er Kajsa Ollongren hoort pas woensdagochtend de uitslag van haar coronatest, zegt haar persoonlijk medewerker. Als blijkt dat ze nog steeds corona heeft, gaat het debat waarschijnlijk niet door. De Tweede Kamer heeft geen voorzieningen getroffen voor een digitale deelname aan het debat, aldus een woordvoerster van het parlement.

Ex-verkenner Ollongren verliet vorige week donderdag meteen het Binnenhof toen ze hoorde dat ze besmet was. Ze had geen klachten maar de test was preventief, omdat staatssecretaris Mona Keijzer besmet bleek met het virus. Volgens haar medewerker heeft ze daarna ook geen coronagerelateerde klachten gehad.

VVD’er Annemarie Jorritsma heeft een negatieve coronatest, laat een VVD-woordvoerder weten. De twee zaten vorige week dagenlang bij elkaar - wel op afstand - tijdens het voeren van de verkenningsgesprekken met de zeventien gekozen lijsttrekkers.

Meerdere Europese landen hanteren tijdens de paasdagen extra beperkingen om te voorkomen dat het coronavirus zich verder verspreidt. In tegenstelling tot de meeste landen die geen aanvullende maatregelen invoeren, waaronder Nederland, gelden in Italië, Spanje en Oostenrijk rond Pasen strengere regels.

Bijna heel Italië heeft op 3, 4 en 5 april te maken met een strenge lockdown. Niet-essentiële winkels zijn dan dicht, de horeca mag alleen open voor afhalen en scholen geven afstandsonderwijs. Mensen mogen alleen naar buiten voor werk of als ze een andere geldige reden hebben. Deze regels gelden al in de regio’s met veel coronabesmettingen.

Spanje beperkt van 1 tot en met 5 april reizen tussen de zeventien regio’s. De autoriteiten willen voorkomen dat het coronavirus wordt verspreidt als mensen in andere regio’s op familiebezoek of op vakantie gaan. Interregionaal reizen mag alleen met een geldige reden, bijvoorbeeld wegens werk of om gezondheidsredenen. Het beleid levert de regering kritiek op omdat de landsgrenzen niet dichtgaan voor toeristen uit de Europese Unie.

Wenen en andere oostelijke regio’s van Oostenrijk hanteren tussen 1 en 6 april een strenge lockdown. Veel winkels en verschillende bedrijven, waaronder kapperszaken en massagesalons, moeten dicht. Winkels met essentiële producten mogen wel openblijven. Daarnaast moet iedereen in deze periode zo veel mogelijk thuisblijven. Indien mogelijk werken mensen thuis en de scholen geven in de week na de lockdown digitaal les.

In Duitsland stond een zeer strenge paaslockdown op de agenda, met de strengste maatregelen tot dusver in het land, maar dit plan werd een dag na de aankondiging vanwege kritiek geschrapt. Het was onder meer de bedoeling dat van 1 tot en met 5 april niet-essentiële winkels dicht zouden blijven en mensen opgeroepen zouden worden thuis te blijven. De Duitse bondskanselier Angela Merkel sprak van „een verplichte paasrust”.

Het vorige liveblog is hier terug te lezen.