Debat over God in Zwitserse grondwet
Kan God als Almachtige worden beleden in de Zwitserse grondwet? Nee, zegt de socialist Fabian Molina, de neutrale staat verdraagt dat niet. Toch wel, zeggen anderen.
Dat kerk en staat in Zwitserland gescheiden zijn, is een van de beste verworvenheden van de geschiedenis, zegt de jonge socialistische politicus. Maar als de zogenaamde neutrale staat al in de inleiding van de grondwet begint te spreken over ”God de Almachtige” en ”verantwoordelijkheid voor de schepping”, dan worden eigenlijk alle burgers in een richting geduwd. Hij vindt deze verwijzing „hoogmoedig” en meer passen bij een theocratie.
Vorige week diende Molina in het parlement een motie in om de grondwet aan te passen. Hij kwam op dat idee door het referendum begin deze maand waarin werd besloten tot een boerkaverbod. Al eerder stemden de Zwitsers voor een verbod op minaretten. Dat was gericht tegen moslims, zo redeneert Molina, dan is het ook wel zo eerlijk om ook een uiting van het christendom in te binden.
Verwijzingen naar God komen veel voor in grondwetten, hoewel zeker niet in alle. Meestal staan ze aan het begin als een soort inroeping van Gods Naam (”invocatie”). Bekend voorbeeld is de Duitse grondwet, die spreekt van de „verantwoordelijk tegenover God en mensen.” De nieuwe Hongaarse grondwet begint met de zin ”God zegene de Hongaren” en spreekt daarna van de „verantwoordelijkheid tegenover God en mensen.” De Ierse wet gaat heel ver en spreekt in de „Naam van de meest heilige Drie-eenheid, van Wie alle gezag komt en op Wie alle handelen van zowel mensen als staten moet zijn gericht.” Verder erkent de grondwet „Jezus Christus als God en Heer.”
Veel andere grondwetten, van bijvoorbeeld Nederland en de Verenigde Staten, kennen deze verwijzing niet.
Kritiek
De christendemocratische EVP in Zwitserland wijst de „laïcistische veldtocht” van Molina van de hand. „Het schrappen van deze woorden zou betekenen dat wij uiteindelijk een godloze samenleving willen.” Volgens deze partij drukt de preambule uit dat Zwitserland zich gebonden weet aan de christelijke waarden, die onder meer tot uiting komen in de mensenrechten.
Op Molina’s Facebookpagina is er veel discussie over het voorstel. Heeft de socialist wel gezien dat de grondwet nergens spreekt „in naam van de kerk”, vraagt iemand. „Dan zou je gelijk hebben. Maar God en kerk zijn niet hetzelfde.”
„Gelijk heb je, Fabian”, schrijft iemand anders. „Het woord God heeft in de grondwet niets te zoeken.”
Iemand die zich „niet bijzonder religieus” noemt, wijst erop dat „de christelijke waarden wel behoren tot Zwitserland.”
Een ander roept op: „Bidt, vrije Zwitsers, bidt.”
Een volgende wil „politiek en Molina zoveel mogelijk scheiden.”