Forse kritiek in nieuw boek op rapport-Deetman over misbruik in RKK
De rooms-katholieke theoloog Patrick Chatelion Counet uit in zijn in december verschenen boek ”De Deetman files” stevige kritiek op het onderzoek van de commissie-Deetman naar seksueel misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk (RKK).
Onder leiding van oud-minister Wim Deetman deed in 2010 en 2011 een commissie onderzoek naar misbruik van minderjarigen binnen de RKK tussen 1945 en 2010. In het eindrapport dat in 2011 werd gepubliceerd schatte de commissie-Deetman dat het aantal misbruikslachtoffers in de kerk tussen de 10.000 en 20.000 ligt.
Chatelion Counet is nieuwtestamenticus en jurist en nam dit jaar afscheid als secretaris en hoofd bureau van de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR). De theoloog stelt in zijn boek stevige vragen bij de werkwijze en conclusies van de commissie-Deetman. Zo zou het recht van geestelijken op een eerlijk proces „met voeten zijn getreden” en zouden de misbruikcijfers uit het rapport „zwaar overdreven” zijn.
Terwijl het rapport spreekt over duizenden slachtoffers, heeft Deetman „slechts 774 bruikbare meldingen binnengekregen”, aldus Chatelion Counet zaterdag in een interview met het Nederlands Dagblad. De auteur stelt dat Deetman de cijfers te hoog heeft weergegeven omdat hij de schijn van afhankelijkheid wilde voorkomen. Hij verwijt de oud-minister dat de onderzoeksarchieven niet openbaar worden gemaakt, waardoor de cijfers niet kunnen worden getoetst. De auteur schrijft in zijn boek: „Je hebt leugens, je hebt statistieken en dan heb je het rapport-Deetman.”
Ook hekelt Chatelion Counet de wijze waarop de media met het onderwerp zijn omgegaan door „vaak zonder controle of eigen onderzoek” beschuldigingen over te nemen. Volgens de theoloog is de kerk als „zondebok gebruikt om de aandacht af te leiden van de feitelijke situatie in de samenleving als geheel.” Daar zou minstens zo veel of zelfs meer kindermisbruik plaatsvinden.
Reactie
In een reactie op het artikel in het Nederlands Dagblad stelt de voormalige onderzoekscommissie dat de publicatie van Chatelion Counet „niet ter verificatie en wederhoor is voorgelegd.”
De commissie ontving „in totaal 2026 meldingen”, maar maakte voor de „kwalitatieve analyse” gebruik van 774 meldingen.
De schatting van het totaal aantal misbruikslachtoffers is afkomstig van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut, op basis waarvan de commissie met het aantal van 10.000 tot 20.000 slachtoffers kwam. De commissie verwijst naar de verantwoording van de methodiek in het onderzoeksrapport.
Over de openbaarheid van onderzoeksgegevens schrijft de commissie dat veel cijfers openbaar zijn, maar dat bij de toegankelijkheid van het archief „de vertrouwelijkheid die slachtoffers en personen uit de Rooms-Katholieke Kerk door de commissie is beloofd” een belangrijke rol speelt.
Bisschoppen
De Nederlandse bisschoppen van de RKK publiceerden eerder deze maand een korte verklaring naar aanleiding van het verschijnen van ”De Deetman files”. Daarin gaan zij niet uitvoerig in op het boek, maar wijzen met name op de handelwijze van de RKK in het omgaan met klachten van seksueel misbruik. Ook benadrukken de bisschoppen in hun verklaring de „onafhankelijkheid” van Deetman en de „transparantie” in het werk van de onderzoekscommissie.