Steeds meer bedrijven, zoals KPN en VodafoneZiggo, zeggen met minder kantoorruimte door te willen. Adviesbureau KPMG meldde in augustus al dat ruim twee derde van de ondervraagde bedrijven van plan was fors in te krimpen op kantoorruimte. Toch ziet JLL dat met name op gewilde locaties in de grote steden nog veel vraag is naar kantoorruimte, zegt Sven Bertens, hoofd onderzoek van JLL Nederland. „Of dit een blijvende trend is, is op dit moment moeilijk in te schatten. Maar het kan een cyclisch effect zijn van de crisis.”

Begin dit jaar werd kantoorruimte in Nederland nog in ongekend hoog tempo in gebruik genomen, maar door de coronacrisis zwakte dat snel af. Komend jaar loopt de huur af van 5 procent van de verhuurde kantoorruimte en in 2022 een vergelijkbare hoeveelheid. De jaren daarna gaat het om grotere percentages, „maar dan is de economie naar verwachting ook bezig met een sterk herstel”, stelt Bertens.

In de eerste drie kwartalen werd een vijfde minder kantoorruimte in gebruik genomen dan in dezelfde periode in 2019. De leegstand groeide in die eerste negen maanden licht, naar ruim 8 procent. JLL denkt dat de leegstand volgend jaar verder zal stijgen. „Die gaat vooral oplopen binnen kwalitatief minder goede locaties en gebouwen”, zegt Bertens. „Binnen de beste locaties en goede gebouwen verwachten we dat de leegstand relatief stabiel blijft omdat gebruikers aangeven meer te willen investeren in minder ruimte.”

Branchegenoot Cushman & Wakefield schat in dat het aantal werkplekken gemiddeld met 30 procent is afgenomen vanwege het ‘nieuwe normaal’ van thuiswerken. Per werkplek is er wel meer ruimte, waardoor kantoren niet per se kleiner zullen worden.

De vastgoedadviseurs zagen de nieuwe ingebruikname van kantoorruimte in de periode tot en met het derde kwartaal dalen met 22 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Die daling is in de grote steden nog veel groter, bijna 40 procent. Dat heeft ook te maken met het gebrek aan goede kantoren op goede locaties, zegt Cushman & Wakefield. Wel zijn huurders en verhuurders wat afwachtender vanwege de coronacrisis, waardoor veel huurcontracten momenteel worden verlengd en er minder gezocht wordt naar nieuwe ruimte.

CBRE denkt ook dat de huidige leegstand het gevolg is van de coronacrisis. Dat vastgoedbedrijf ziet dat bedrijven kosten willen besparen, terwijl ze onderzoek doen naar hoe het kantoor er uit moet zien na de coronacrisis. Maaike Boné van CBRE denkt pas „in de loop van 2021 inzage te hebben in de effecten van corona op de vierkante meters kantoorruimte”. Wel is al te merken dat bedrijven de kwaliteit van de kantoorruimte steeds belangrijker vinden.