Baudet snapte vak van politicus niet
Wat is de belangrijkste indruk die resteert na het opzij stappen, maandagavond, van Baudet? Dat er –bezien vanuit het perspectief van Forum– in korte tijd veel verknoeid is. Was Forum na de PS-verkiezingen van 2019 de grootste van het land, nu ligt de partij in de kreukels en is de twee-eenheid FVD=Thierry Baudet voor een belangrijk deel ontkoppeld. Kan iemand zich nú nog voorstellen dat Rutte zijn toenmalige angstgegner Baudet zou uitdagen voor een één-op-ééndebat op tv? De panelen zijn volledig verschoven.
Dat FVD veel verknoeid heeft en zijn riante positie zo snel vergooid, kan niet alleen, maar wel voor een groot deel op het conto van Baudet worden geschreven. De glorietijd van Forum was toen de partij, na in 2017 verrassend met twee zetels in de Kamer te zijn gekomen, zich leek te gaan presenteren als het redelijke, intellectuele alternatief voor de PVV. Wilders heette te zijn geradicaliseerd en stootte soms af door al te doorzichtige retoriek. Maar Baudet? Dat was nog eens een nette man. Hij hoefde met zijn FVD niet eens zetels van Wilders af te snoepen. Naast het PVV-perceel lag immers nog een groot veld van rechtse, conservatieve kiezers, die het net te gek vonden om op die grove, soms zelfs lompe Wilders te stemmen.
Juist deze kansrijke positie liet Baudet uit zijn handen vallen. Hij had –wilde hij werkelijk verder komen– de Kamer, dat unieke nationale podium, moeten gebruiken om het imago van ”redelijk rechts”, met behulp van welbespraaktheid en charisma, te koesteren en uit te bouwen. Door aan intellect en visie praktische daden te koppelen.
In plaats daarvan maakte hij zich steeds meer tot pias van het Binnenhof. Een man van filosofische luchtfietserijen, die een deel van zijn achterban nauwelijks interesseren. En in plaats van het redelijk alternatief voor Wilders te zijn, radicaliseerde hij en gingen zijn ideeën en dubieuze uitlatingen soms verder dan die van de PVV-leider. Bovendien haakte hij onbesuisd aan bij corona-ontkenners en -bespotters, terwijl een deel van zijn achterban –zo toont kiezersonderzoek– corona wel degelijk een gevaar vindt en van de overheid eerder een strenger dan een soepeler beleid verwacht.
Jazeker, je kunt je in de Haagse politiek best als buitenstaander presenteren en daar zelfs electorale winst uit slaan. Dat deed destijds D66-leider Van Mierlo, dat deed boer Koekoek, dat deed CDA-voorman Van Agt. Maar een politicus moet altijd over zijn schouder blijven kijken of zijn kiezers hem wel volgen. En steeds blijven beseffen dat hij op de juiste momenten in de Kamer, dat grote nationale schouwtoneel, op zijn minst kleine overwinninkjes moet behalen.
De vroegere SP-voorman Jan Marijnissen besefte dat. Wilders weet het. FVD-senator Nanninga is zich er terdege van bewust. Maar Baudet had het onvoldoende in de smiezen. En stortte zijn partij, met gevolgen die nog niet geheel zijn te overzien, in chaos.
