„Afsluitdijk wordt het uitje van de toekomst”
De Duitsers liepen Nederland in mei 1940 relatief gemakkelijk onder de voet. Behalve in het Friese Kornwerderzand. Daar wisten Hollandse soldaten in hun kazematten een overweldigende overmacht aan Duitsers van de Afsluitdijk weg te houden.
Een recordaantal van 17.000 mensen nam vorig jaar een kijkje in het Kazemattenmuseum in Kornwerderzand. Daar wordt het verhaal van de Slag om de Afsluitdijk verteld. Vrijwilliger Anne van Schepen (61) vertelt waarom er plots veel mensen naar het Friese deel van de Afsluitdijk komen.
Wat zijn kazematten?
„Bunkers. Er is geen verschil, enkel taalkundig. Bunker is een Engels woord dat de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog in Nederland brachten. Maar al lang voor die tijd noemden we dezelfde bouwwerken kazematten.
Kazemat is een samenvoeging van de Spaanse woorden ”casa” (huis) en ”matar” (het werkwoord doden).
De kazemat stamt uit de tijd dat Spanje Nederland bezette. Verder is hij in principe hetzelfde, behalve dan dat de kazematten in Kornwerderzand de modernste en sterkste verdediging van hun tijd vormden.”
Wat maakt deze plek bijzonder?
„De kazematten zijn gebouwd tijdens de aanleg van de Afsluitdijk, als uitkomst van een compromis met het ministerie van Oorlog. Het afsluiten van het gat tussen Holland en Friesland zou de verdedigingsstrategie van ons land, de Waterlinie, ernstig verzwakken.
Wie de Afsluitdijk in handen had, controleerde de hele Waterlinie. Daarom eiste het ministerie van Oorlog de modernste verdedigingsmethodes, zodat de Afsluitdijk niet in te nemen zou zijn. En zo geschiedde.”
Waarom komen er steeds meer mensen naar het museum?
„We zagen al wat groei in de bezoekersaantallen door verruiming van de openingstijden en doordat we professioneler zijn geworden. We doen nu nog alles met vrijwilligers, maar er komen ook betaalde krachten bij.
Verder heeft het te maken met het nieuwe Wadden Center dat hier in maart vorig jaar is geopend. Doordat daar een paar honderdduizend bezoekers zijn geweest, kregen ook wij een boost. We verwachten alleen nog maar meer bezoekers. Een dagje Afsluitdijk wordt het uitje van de toekomst.”
Welke plannen zijn er?
„Op deze plek in het IJsselmeer komt een vismigratierivier: een 5 kilometer lange, zigzaggende rivier tussen de Waddenzee en het IJsselmeer, met een geleidelijke overgang van zout naar zoet water. Die moet ervoor zorgen dat vissen zoals zalm en baars weer in het IJsselmeer kunnen paaien.
Ik verwacht dat die migratierivier en het eilandje dat ze erbij gaan maken veel publiek trekt. En wij staan tussen de rivier en het Wadden Center in. Strategischer kun je haast niet liggen.”
Tips voor opmerkelijk plaatselijk nieuws? schijnwerpers@rd.nl.