Platform Zorg voor Leven moet zich niet laten ontmoedigen door Reclame Code Commissie
Het was even slikken voor de Stichting Platform Zorg voor Leven, die vorig jaar voor de tweede keer op rij de Week van het Leven organiseerde. Dinsdag oordeelde de Reclame Code Commissie (RCC) dat een in de actieweek uitgezonden radiocommercial „onduidelijke informatie” bevat. De verwarring zit hem volgens de commissie hierin dat artsen en verloskundigen de duur van de zwangerschap zoals bekend veelal meten vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie. Dat rekent nu eenmaal gemakkelijker dan wanneer je bij dag van de eisprong of de bevruchting begint.
Beroepskrachten in de zorg die behandelbeslissingen moeten nemen of vragen moeten beantwoorden over „de uitgerekende datum” worden om verwarring te voorkomen geacht zich aan deze meetmethode te conformeren. Markant aan de uitspraak van dinsdag is dat ook voor bedenkers van reclameslogans volgens de RCC blijkbaar altijd dé professionele maatstaf geldt. In reclameboodschappen mogen zij niet met alternatieve definities werken. Met die strenge eis wordt de ruimte voor een prikkelende slogan behoorlijk ingeperkt.
De gedachtegangen van de commissie in de uitspraak zijn bovendien niet altijd even consistent. Zo wijst het orgaan de aanklacht dat de radioboodschap te veel lijkt op een Postbus 51-spotje van de hand, mede omdat de slogan wordt afgesloten met de oproep: Kijk op weekvanhetleven.nl. Die oproep, zegt de commissie, maakt duidelijk dat de uiting niet van de rijksoverheid afkomstig is. De verwijzing naar de website en de inhoud ervan tellen dus zwaar mee. Maar die site maakt toch ook duidelijk welke maatstaf de reclamemakers hanteerden? Het heeft iets willekeurigs om te zeggen dat het soms wel volstaat en soms niet.
Overigens gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat de RCC zich in 2016 bij het beoordelen van een ideële, medisch-ethische reclame-uiting van het Rijk even streng betoonde. Op de site orgaandonatie.nu legde de overheid uit dat familieleden soms moeten besluiten over de organen van een geliefde nadat deze is overleden. Helder? Nee, verwarrend; oordeelde de RCC onverbiddelijk. Dat móést worden: nadat artsen iemand hersendood (dan wel hartdood) hebben verklaard. Gelukkig is de keurmeester dus niet alleen streng voor wie zich op het standpunt stelt dat het menselijk leven vanaf de conceptie beschermwaardig is.
Los daarvan, de positieve punten aan de uitspraak die voorzitter Wiegman van het platform donderdag opsomde, staan als een huis. De vrijheid van meningsuiting biedt ruimte voor appellerende standpunten rond abortus, zegt ook de commissie. In de klacht dat het spotje angst en verwarring zaaide, gaat zij niet mee.
Er is dan ook geen reden om te somberen of bij de pakken neer te zitten. De Stichting Platform Zorg voor Leven kan in een eventuele derde actieweek gewoon commercials blijven uitzenden. Dat snel gepikeerde prochoiceburgers en de Reclame Code Commissie kritisch meeluisteren, is vooral een uitdaging.