Directeur KBO-PCOB: Scheer niet alle senioren over één kam
Ze genoot van de zeven jaar dat ze leidinggaf aan KBO-PCOB. Toch vertrekt Manon Vanderkaa (51) eind deze maand bij de seniorenvereniging. Niet dat haar werk af is. „Ouderen worden nog te vaak over één kam geschoren. Alsof iedereen eenzaam en hulpbehoevend is.”
Aan het hoofd van een vereniging staan, heeft zijn bekoring in de ogen van de directeur „Ik heb met betrokken mensen te maken. Dat is boeiend en tegelijk niet altijd gemakkelijk, omdat hun meningen divers zijn.”
KBO-PCOB is met een kwartmiljoen leden de grootste seniorenorganisatie van Nederland.
Heeft het meerwaarde om een christelijke organisatie te leiden?
„KBO-PCOB pleit voor een samenleving waarin senioren volwaardig meedoen en waarin mensen naar elkaar omzien. In onze maatschappij lijkt het daarentegen vooral om kracht te gaan, waarbij voor kwetsbaarheid nauwelijks ruimte bestaat. Terwijl we geschapen zijn om er voor elkaar te zijn in álle omstandigheden van het leven. De opdracht om op elkaar betrokken te zijn ontleen ik aan mijn geloof. Ik vind het waardevol om die overtuiging met verenigingsleden te delen.
De leden van onze ruim 800 lokale afdelingen geven overigens verschillend vorm aan hun levensovertuiging. In de ene plaats wordt een bijeenkomst geopend met Schriftlezing en gebed, terwijl dit elders achterwege blijft.”
Wat is de afgelopen jaren bereikt?
„We zijn sterk in belangenbehartiging en praten op alle niveaus mee. Onder meer over de vraag op welke manier senioren een bijdrage aan de samenleving kunnen leveren. Ik vind het mooi om te zien hoe leden binnen plaatselijke afdelingen met elkaar optrekken en elkaar steunen.”
Wat moet prioriteit hebben bij uw opvolger?
„Het bijstellen van de beeldvorming. Het is mooi als mensen ons tijdens de coronacrisis benaderen omdat ze iets voor eenzame ouderen willen doen. Tegelijkertijd zijn lang niet alle senioren eenzaam of hulpbehoevend. Veel ouderen doen vrijwilligerswerk en staan klaar voor anderen.”
De beeldvorming veranderen is een kwestie van lange adem?
„Dat de senioren nu veel vitaler zijn dan die van de vorige generatie is nog lang niet tot iedereen doorgedrongen, ook niet bij werkgevers. Het valt op dat in deze crisistijd vooral wordt gekeken naar medische kwalen. Ik vind dat we daarmee onder andere ouderen en mantelzorgers tekortdoen. Iemand kampt niet alleen met mogelijke medische kwalen, maar heeft ook wensen, dromen én behoefte aan sociale contacten. Kijk daarom naar de totale mens en zorg voor maatwerk.”
Senioren worden vaak over één kam geschoren?
„Velen denken dat alle ouderen hun schaapjes op het droge hebben. Wij zien echter grote verschillen. Natuurlijk zitten de nodige senioren er warmpjes bij, maar wij kennen ook genoeg mensen die moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen. Alleenstaande vrouwen bijvoorbeeld met een klein pensioen die te maken krijgen met hoge huur- en zorgkosten.”
Waar ligt u wakker van?
„Ik lig eigenlijk nooit wakker. Dit betekent natuurlijk niet dat ik mij nergens zorgen over maak of mij nergens aan stoor. Zo is de mantelzorgboete mij een doorn in het oog. Het valt toch niet uit te leggen dat mensen bij elkaar gaan wonen om voor elkaar te kunnen zorgen en vervolgens dankzij de kostendelersnorm worden gekort op hun uitkering? Elk gesprek met beleidsmakers besluiten we daarom met een dringend verzoek om een streep door die mantelzorgboete te halen.”
U wordt opnieuw directeur. Wat is daar zo leuk aan?
„Dat weet ik eerlijk gezegd niet. Als je eenmaal directeur bent geweest, lijkt het haast een vanzelfsprekendheid om leiding te blijven geven. Bewust heb ik weer voor een vereniging gekozen, nu de V&VN – Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland, die 100.000 leden telt. Gelukkig ook een club die er in maatschappelijk opzicht toe doet. Leidinggeven is vooral goed luisteren naar verenigingsleden. Waar hebben zij behoefte aan? Ik zit tenslotte niet voor mijzelf op een directeursstoel.”