Niet naar de winkel

Wilke van ’t Hul (50) uit Oosterwolde heeft de progressieve spierziekte limb-girdle dystrofie. Door de aangeboren aandoening worden haar spieren steeds zwakker. Inmiddels is ze rolstoelafhankelijk.

„Corona heeft veel invloed op mijn leven. Toen het net in Nederland kwam, was ik angstig. Ik woon met mijn moeder en broers in één huis. Een van mijn broers is de afgelopen maanden overleden; gelukkig niet aan corona. Maar de angst voor besmetting was er wel, want er kwamen veel zorgmedewerkers over de vloer van wie sommigen later ziek werden. Nu heb ik weer meer lucht.

De verruimende maatregelen gelden eigenlijk veel beperkter voor mij. Sinds een paar jaar heb ik een elektrische rolstoel. Daarin kan ik zelf boodschappen doen. Wel heb ik hulp nodig bij het betalen en bij de spullen in de tas doen. Dat kan ik nu moeilijk van mensen vragen. Ik ga wel de natuur in, maar niet naar winkels. Ik blijf gewoon kwetsbaar.

Aan het begin van de coronacrisis durfde ik niet weg in mijn rolstoel. Wat als ik pech zou krijgen? Dan moet ik hulp accepteren en dat vond ik zelf eng. Nu ga ik er wel weer op uit, maar zorg ik er altijd voor dat de accu’s van mijn telefoon en stoel vol zijn.

Ik vind niet dat er in de maatregelen te weinig rekening wordt gehouden met mensen met een beperking. Zo ervaar ik dat zelf in ieder geval niet. Omdat ik zelf gevoelig ben voor de beperkingen, denk ik wel snel: een ander zonder beperking kan makkelijker keuzes maken. Maar dat zou ik zelf ook doen als ik niet zo bang voor het virus was.

De komende tijd blijft spannend. Normaal ging ik met Ichthus Reizen op vakantie. Dat gaat nu ook niet door. Wanneer kan dat allemaal weer wel, vraag ik me dan af. In hoeverre wordt het leven voor ons als mensen met een beperking weer gewoon?”

„Maatwerk nodig”

Gerrit Krooneman (29) uit Wekerom is slechthorend geboren. In zijn puberteit werd hij doof. Sinds drie jaar heeft hij een cochleair implantaat (CI), dat hem weer iets doet horen.

„Vooral in het begin van de coronacrisis merkte ik veel van de maatregelen. Ik werk in verpleeghuis de Gelderhorst en daar gelden strenge maatregelen. Gelukkig zijn er nog steeds geen besmettingen. Dat vind ik bijzonder, helemaal omdat het in de dovencultuur heel normaal is om elkaar veel aan te raken, alleen al om elkaars aandacht te trekken.

Alles kwam thuis en in de kerk stil te liggen. Ik vind het heel fijn dat er eindelijk beeld bij de kerkdiensten is. Alleen maar een preek luisteren zonder beeld is voor mij gewoon niet te doen.

De anderhalvemeterregel en geen handen geven kost mij geen moeite. Het voordeel van Nederlandse gebarentaal is dat je alles kunt delen zodra je elkaar kunt zien, dus ook op 15 meter afstand. Met de mondkapjes heb ik meer moeite. Die blokkeren voor mij alle communicatie. Ze dempen de stem en verbergen de gezichtsuitdrukking. In het verpleeghuis en bij de kapper had ik daar last van.

In de maatregelen is volgens mij voldoende rekening gehouden met dove mensen. Dat bij de persconferenties de tolk ook steeds in beeld was, vond ik heel fijn. Het gaf nadien ook regelmatig een ingang voor gesprekjes.

Wel zou er meer oog moeten komen voor maatwerk. In de Gelderhorst hebben we ook doofblinde bewoners. Bij hen kun je geen afstand houden. Met kap, handschoenen en schort ben je onherkenbaar. Je communiceert door middel van vierhandengebaren (gebarentaal met de handen tegen elkaar aan). Dat is geen situatie die mensen voor zich zien als ze maatregelen afkondigen voor de hele samenleving. Dus moet je creatief zijn.”

„Maatschappij houdt uit zichzelf geen rekening met mensen met beperking”

Tjaco van der Weerd (30) uit Kampen is vanaf zijn geboorte slechtziend. Als hij zeven jaar is, raakt hij blind vanwege een netvliesloslating.

„De coronamaatregelen hebben gelukkig niet zo veel invloed op mijn leven. Ik hoef bijvoorbeeld niet zelf naar de winkel; mijn vrouw doet onze boodschappen. Anders zou ik moeite hebben met de looproutes en het meenemen van het winkelwagentje. Ik kan de regels bij de supermarkt niet lezen en het pompje met zeep niet vinden. Ik zie bij mensen uit mijn omgeving dat de maatregelen hen wel beperken. Ze hebben soms jaren voor hun zelfstandigheid gevochten. Dat die hun nu opeens wordt afgenomen, levert vooral angst en verdriet op.

Voor mensen die blind zijn is het lastig zich aan de 1,5 meter afstand te houden. Maar ook veel ziende mensen hebben volgens mij geen idee wat 1,5 meter precies is. Ze zeggen vaak wel dat ze afstand houden, maar zitten dan toch dichtbij. Dat kan ik niet zien, maar wel horen en voelen.

Het is lastiger om te communiceren met iemand die een mondkapje draagt. Alsof diegene een hand voor de mond heeft. Met openbaar vervoer reizen is ook moeilijker geworden. Normaal stap je voor in de bus en kun je aan de chauffeur vragen welke lijn het is. Nu mogen alleen de midden- en achterdeuren gebruikt worden. Dan wordt het lastiger de juiste bus te vinden.

Normaal schud ik iemand de hand bij een ontmoeting. Daar haal ik informatie uit: hoe groot is iemand, geeft hij een stevige of slappe handdruk. Nu duurt het langer voor ik die informatie heb.

De maatschappij houdt uit zichzelf geen rekening met mensen met een beperking. In deze maatregelen ook niet. Het zou fijn zijn als winkeliers beter op mensen met een beperking ingesteld zijn. Dat blinde personen zelf met de supermarkt kunnen afstemmen hoe ze boodschappen doen. Bijvoorbeeld samen met een medewerker.”

Sociale media

We hebben via ons Facebook- en Instagramaccount de oproep geplaatst.

Wil jij ook deelnemen aan een interview? Houd onze Social Mediakanalen in de gaten!