„Als je als kerk dan toch met alle geweld wilt zingen, doe het dan alsjeblieft buiten”
Ga als kerk niet zingen als je straks weer met dertig mensen samen mag komen, is de dringende oproep van een werkgroep die onder andere de Protestantse Kerk adviseert. „Als je dan toch met alle geweld wilt zingen, doe het dan alsjeblieft buiten.”
Dat zegt Henk Willem van Dorp, voorzitter van de werkgroep Zingen in de kerk, die recent op basis van voorlopig onderzoek een advies uitbracht aan de Protestantse Kerk in Nederland en het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO). Het CIO heeft het advies doorgestuurd naar het ministerie van Volksgezondheid, meldde het Nederlands Dagblad vrijdag. In de werkgroep van Van Dorp zitten experts op het gebied van binnenmilieu, ingenieurs en hoogleraren van de TU Delft.
Nog altijd is het precieze gevaar van de verspreiding van de beruchte vochtdruppeltjes (aerosolen) niet bekend – resultaten van nader onderzoek verwacht Van Dorp half juni. Toch geeft de werkgroep alvast het dringende advies: Ga niet zingen, want dat is niet verstandig.
Waarom zo’n massief advies, als het gevaar volgens het RIVM nog altijd niet is aangetoond?
Van Dorp vrijdagmorgen: „Het RIVM hanteert de methodiek van de medische wereld. Iets is pas waar als het dubbelblind getest is. Een goede methodiek als je de werking van medicijnen onderzoekt. Ingenieurs hanteren een andere methode. Uit ons voorlopig onderzoek naar grote groepen mensen in slecht geventileerde ruimten blijkt dat zingen twee risicovolle effecten heeft. Er ontstaat een luchtstroom die 6 tot 8 meter ver reikt, én mensen halen extra diep adem. Zingen is dus van twee kanten slecht. Daar is afgelopen weekend het geval van de kerkdienst in Frankfurt bijgekomen. Op basis daarvan zeggen wij: Het is op dit moment niet verstandig om te gaan zingen.”
Mensen zeggen: In de supermarkt loop ik ook met zeventig pratende mensen in één ruimte.
„Maar die mensen zingen niet. We hebben berekend dat bij zingen de ‘productie’ vier à vijf keer zo groot is als bij normaal spreken. En ademhalen is bij zingen twintig keer zo diep als bij de normale ademhaling. Het verschil is dus significant.”
Kerken die nu met een paar man samenkomen, zingen wel.
„Er is geen geval bekend dat dat besmettingen heeft opgeleverd.”
Zij moeten nu een stap terug doen?
„Als je gaat opschalen naar dertig, kun je het beter niet meer doen. We weten dat niet elke situatie vergelijkbaar is, maar we hebben een robuust advies af willen geven. Je wilt niet op je geweten hebben dat er mensen overlijden. We doen de komende weken aanvullend onderzoek. Als we een verantwoorde methode vinden dat er toch weer gezongen kan worden, gaan we de deur zeker weer openzetten. Zelf ben ik voorzitter van het kerkbestuur van de Oosterkerk in Zoetermeer. Ik zou ook graag weer zingen.”
Kerken die straks toch blijven zingen lijken bijna misdadig…
„Het hangt sterk af van de specifieke omstandigheden. Bijvoorbeeld de mogelijkheden van ventilatie: een ontzettend belangrijke factor. Maar wat win je ermee als je toch blijft zingen? We moeten in deze discussie als christenen de randen niet willen opzoeken. En als je dan toch met alle geweld wilt zingen, doe het dan alsjeblieft buiten. Of doe het met mondkapjes op. Er zijn inmiddels ook hoofddeksels ontworpen, een soort imkerhoedjes met plastic aan de voorzijde, waarmee je zou kunnen zingen. Maar dat is een wonderlijke vertoning, hoor.”
Wanneer kan er weer wel gezongen worden?
„Ik denk dat we pas weer vol gas kunnen zingen als er een vaccin is. Tot die tijd moeten we rekening houden met de nieuwe realiteit. De Spaanse griep eiste, een eeuw geleden, 10 miljoen slachtoffers in Europa. Vergeleken daarmee valt het offer dat wij moeten brengen, enkele maanden niet zingen, reuze mee.”