Het aantal luisteraars is door de coronamaatregelen verviervoudigd, vertelt Wierenga. Hij is oprichter van Kerkdienstgemist. „Met Pasen hadden we een piek van 200.000 kijkers en luisteraars. Dat aantal is ondertussen gezakt naar 180.000 op zondag.”

Toen de coronamaatregelen werden afgekondigd, is het vijf man sterke bedrijf hard aan het werk gegaan om de capaciteit van de systemen te vergroten. Die uitbreiding zorgde voor hectische weken en flink wat extra kosten, zegt de directeur. Hij beraamt die op ongeveer 25.000 euro per maand. „De enorme toename van dataverkeer door het grotere aantal kijkers en luisteraars tikt flink aan. Net als het uitzenden van beeld.” Daarbij meldden zicht de afgelopen maanden bijna 200 nieuwe gemeenten aan bij Kerkdienstgemist, van rooms-katholiek tot oud gereformeerd. Het aantal kerken dat met beeld uitzendt, is verdubbeld naar bijna 700. Wierenga noemt het opvallend dat behoudende kerken daarvan nu ook in groten getale gebruikmaken. „Veel behoudende gemeenten stonden daar eerst afwijzend tegenover.”

Toch besloot het Deventer bedrijf juist op dat moment geen facturen meer te versturen. „We zijn in maart bij elkaar gaan zitten om te kijken wat we in deze periode voor kerken kunnen betekenen. Zij komen door de toename van het aantal gebruikers voor hogere kosten te staan. Daarbij missen zij inkomsten door het wegvallen van collectes. We besloten toen om voor de maanden maart, april en mei geen facturen meer te gaan versturen, de automatische incasso stop te zetten en van kerken alleen donaties te vragen. We willen niet profiteren van de coronacrisis.”

Dat is een spannende stap, vindt Wierenga. „Begin maart waren er 1400 kerken aangesloten. Het was afwachten of zij bereid waren te doneren. Maar we maakten die stap in geloof en vertrouwen. Wij bedienen de kerken al jaren met audio en video. We hebben daardoor een fijne baan en verdienen een goede boterham. We willen nu iets terugdoen voor de kerken. En we mogen erop vertrouwen dat het dan goed komt.”

Toch was het een opluchting dat er geld binnenkwam, vertelt de directeur. „De meeste kerken maken gewoon over wat zij standaard moeten betalen. Daarnaast ontvangt het bedrijf donaties van gemeenten om de extra kosten op te vangen. Daarvan is nu ongeveer een derde gedekt. We verwachten dat we grotendeels uit de kosten komen.”

Razendsnel

Wierenga merkt dat kerken razendsnel inspelen op de coronamaatregelen. „Normaal duurt besluitvorming over het wel of niet uitzenden met beeld wel een tot anderhalf jaar vanwege de hoge investeringen en privacyvragen. Maar toen de lockdown begon, belden gemeenten op met de vraag of ze per direct konden starten met beelduitzendingen.”

Gemeenten zijn ook creatief met het invullen van de onlinediensten, ziet Wierenga. „Predikanten staan niet altijd meer op de preekstoel, maar kiezen een plek waar ze beter in beeld kunnen komen. Diensten duren nu vaak een uur of drie kwartier, in plaats van anderhalf uur. Een deel van de gemeenten neemt de dienst vooraf op. Dat geeft tijd voor montage. Sommige voorgangers spreken de preek in de studeerkamer uit. En musici nemen thuis vooraf elk afzonderlijk hun partijen op, die vervolgens tegelijk worden afgespeeld.”