Deskundigen waarschuwen dat we afstevenen op een economische crisis die zijn weerga niet kent en mogelijk zelfs die uit de jaren dertig in omvang overtreft. Er worden wel vergelijkingen gemaakt met de kredietcrisis, maar die dienen slechts om te relativeren wat er in 2008 voorviel. Vergeleken met wat er nu op de wereld afkomt, was dat een onbeduidende gebeurtenis.

Zelf heb ik de kredietcrisis altijd beschouwd als een laatste waarschuwing, als een schot voor de boeg en een aansporing om het over een heel andere boeg te gooien. Dus besloot ik korte metten te maken met mijn schulden en fors te gaan bezuinigen op mijn uitgaven. Met terugwerkende kracht zou je bijna kunnen zeggen dat ik ben gaan leven alsof de intelligente lockdown al in november 2008 werd afgekondigd.

Disclaimer

Toen ik in boekvorm verslag deed van ons streven om hypotheekvrij te worden, begon ik met een disclaimer. Op de plaats waar normaal gesproken het voorwoord te vinden is, viel nu te lezen dat de door ons gevolgde financiële strategie heel nadelige gevolgen zou hebben wanneer deze massaal zou worden toegepast. Anders gezegd: wat op microniveau werkt, ontaardt op macroniveau in een regelrechte ramp.

In een later boek voegde ik daar nog op luchtige toon aan toe dat Schiphol de deuren wel kon sluiten, wanneer genoeg mensen een voorbeeld aan ons zouden nemen. Zelf vloog ik tot 2012 nog met enige regelmaat voor mijn werk, maar mijn vrouw heeft in 1990 voor het laatst in een vliegtuig gezeten. Voor ons gezin was de zomervakantie synoniem aan een week in een huisje in Duitsland.

Al die opmerkingen kregen een volstrekt andere lading, toen dit kabinet medio maart verregaande maatregelen afkondigde. U kunt zich voorstellen dat het vanuit mijn gezichtspunt leek alsof de rest van Nederland verplicht werd om een tijdlang precies zo te gaan leven als wij. Dat gevoel werd nog eens versterkt door de timing van deze gebeurtenis, want zelf waren we precies twee weken schuldenvrij.

Spijt

Prompt had ik spijt van mijn nonchalante opmerkingen over Schiphol, want al schrijvende had ik dat scenario natuurlijk niet écht voor mogelijk gehouden.

Op dezelfde manier had ik me nooit concreet voorgesteld hoe het zou zijn als consumenten winkels, theaters en horeca een tijdlang links zouden laten liggen en zouden besluiten om de zomervakantie in eigen land door te brengen of zelfs in de eigen tuin.

In zekere zin kun je zeggen dat dit het moment is waarop ik mijn hypothese eindelijk in de praktijk kan toetsen. Nogmaals: niet om op wat voor manier dan ook gelijk te krijgen, maar om te zien wat er gebeurt wanneer iedereen tegelijkertijd dezelfde stap zet en alleen nog geld uitgeeft aan het hoogst noodzakelijke. In het gunstigste geval leert het ons wat écht telt in het leven, in het ergste geval zorgt het voor een economische teruggang die geen levend mens eerder heeft meegemaakt.

De auteur is publicist. Reageren? hormann@refdag.nl