„Nederland is over 8 tot 14 dagen waar Italië vandaag is”, zei hoogleraar infectiepreventie Andreas Voss (Radboud UMC) woensdag tegen tv-programma Nieuwsuur. „We zien dat Nederland de afgelopen dagen exact dezelfde lijn volgt als het gaat om het aantal nieuwe besmettingen.”

Woensdag zei de Duitse bondskanselier Angela Merkel op gezag van experts dat ze verwacht dat 60 à 70 procent van de bevolking corona krijgt. Voss houdt er rekening mee dat dit jaar 30 procent van de Nederlanders besmet raakt. Hij vindt dat het RIVM snel nieuwe stappen moet nemen. Geen handen schudden noemt hij een symbolische maatregel. „Als we echt willen dat corona zich niet verder verspreidt in Nederland, dan moeten de maatregelen die nu als advies in Brabant gelden duidelijker en strikter geformuleerd worden en breder gelden dan alleen Brabant.”

De gemiddelde Nederlander moet ervan overtuigd worden dat nieuwe maatregelen noodzakelijk zijn, vindt de hoogleraar, die ook actief is voor de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. „Het is geen griep of een griepje, het is een ernstige ziekte. Als we willen voorkomen dat het snel meer wordt, dan moeten we nu iets doen.”

Diverse deskundigen bepleiten donderdag in het AD ook strengere maatregelen, zoals een verbod op grote evenementen. De krant schrijft dat nieuw onderzoek lijkt uit te wijzen dat mensen ook voordat ziekteverschijnselen optreden, anderen kunnen besmetten. Dat betekent dat het virus zich ongemerkt kan verspreiden. „Als we niet streng genoeg ingrijpen, gaan we misschien Italië achterna”, meent de Vlaamse epidemioloog Niel Hens.

Veel andere landen nemen al heel wat vergaandere stappen dan Nederland. De Amerikaanse president Trump kondigde donderdag een inreisverbod af voor Europeanen. Denemarken sluit de komende dagen alle openbare scholen, kinderdagverblijven en andere onderwijsinstellingen. Ook in Oostenrijk gaan scholen tot de paasvakantie dicht. Bijeenkomsten met meer dan honderd mensen worden er verboden.

Proportioneel

„Wij kiezen voor proportionele maatregelen”, reageert RIVM-woordvoerder Harald Wychgel. Hij ontkent dat Nederland Italië achterna gaat en betwist dat het niet schudden van handen vooral een symbolische maatregel is. „Wetenschappelijk onderzoek leert dat het stoppen van handen schudden de verspreiding van het virus met 6 procent reduceert.”

Voorlopig is er nog geen aanleiding om het over een andere boeg te gooien, vindt Wychgel. „In Brabant verspreidt corona zich, maar daarbuiten zijn het introducties van het virus. We zien weinig ziekenhuisopnames, dus een andere aanpak is op dit moment niet nodig.”

Over het onderzoek waar het AD over schrijft, heeft het RIVM zijn bedenkingen. „De WHO en het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding stellen tot nu toe dat er maar een heel kleine kans is dat je het virus kunt overdragen in de periode voor je de ziekteverschijnselen krijgt. Wij volgen die lijn.”

Arts-microbioloog Marc Bonten van het UMC Utrecht zegt in het AD dat de meeste experts vierkant achter de Nederlandse aanpak van het coronavirus staan.