De roddels waren nog het spannendst op NAVO-top
Eind goed, al goed op het verjaardagsfeestje van de 70-jarige NAVO. Al draagt roddelen over elkaar daar niet aan bij.
De Amerikaanse president Donald Trump lunchte woensdag tijdens de NAVO-jubileumtop in Engeland met de landen die de door hem vurig gewenste 2 procent halen. „De rekening is voor mij”, grapte Trump. Nederland was er niet bij. Volgens premier Rutte is er op de top „met geen woord” gesproken over de hogere defensie-uitgaven.
Trump is blijkbaar tevreden met wat tot nu toe is bereikt. Negen van de 29 lidstaten voldoen aan de NAVO-norm van 2 procent. Een paar jaar geleden waren er dat nog maar drie. Met elkaar geven de bondgenoten 130 miljard dollar meer uit aan Defensie dan in 2016. In 2024, als iedereen de norm moet halen, is dat volgens prognoses opgelopen tot 400 miljard.
Nederland trekt vanaf 2021 jaarlijks wel ruim 5 miljoen euro extra uit om de kosten van het NAVO-hoofdkwartier in Brussel te dekken. „Klein bier”, aldus Rutte. Jaarlijks betaalt Nederland 73 miljoen euro mee aan de operationele kosten van de NAVO, op een totaal van 2,37 miljard.
Voorafgaand aan de top stond de zaak behoorlijk op scherp. Evenals de beveiliging; geen konijn kwam ongezien het luxe golfhotel The Grove in Watford binnen. Alle regeringsleiders arriveerden woensdagmorgen per auto in de berijpte heuvels, alleen Trump kwam met de helikopter.
De eigenlijke top duurde nog geen drie uur, kostte de Britse belastingbetaler ettelijke miljoenen ponden en leverde weinig tot niets op. „We nemen vaker contact met elkaar op over de operationele en politieke aspecten van de NAVO”, aldus Rutte na afloop. „Zo voorkomen we verrassingen binnen de NAVO.” Alsof het bondgenootschap niet een leger aan diplomaten en militairen in Brussel aan het werk heeft.
Rutte doelde op de uitlatingen van de Franse president Macron over het hersendode bondgenootschap en de strapatsen van de Turkse president Erdogan richting Syrië en de Koerden. Achter gesloten deuren is afgesproken om vaker te overleggen.
Er was wel een rimpeling in het diplomatieke water. De Amerikaanse president annuleerde woensdagmiddag na afloop van de top ineens zijn aangekondigde persconferentie „omdat hij al genoeg had gepraat.” Maar uit zijn entourage kwam het verhaal dat Trump boos naar huis vertrok omdat een aantal collega’s, onder wie premier Rutte, dinsdagavond over hem aan het klesten waren. Rutte en zijn ambtgenoten Trudeau (Canada), Macron (Frankrijk) en Johnson (Groot-Brittannie) roddelden bij de borrel in Buckingham Palace wat over Trump. Het gesprek werd, gefragmenteerd, opgepikt door camera’s.
Toen Trump ernaar werd gevraagd noemde hij Trudeau iemand met twee gezichten. Rutte reageerde op zijn kenmerkende laconieke wijze: „Urenlang sta je op die recepties, waar over alles en iedereen wordt gepraat. Omdat we democratieën zijn. Discussie hoort erbij.”