Hoe zijn de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt ontstaan?

De GKV komen voort uit de Gereformeerde Kerken in Nederland. In 1944 ontstond er in dat kerkverband een scheuring. Onder leiding van prof. dr. K. Schilder maakten ongeveer tachtigduizend kerkleden –bijna 10 procent van het totaal– zich vrij van synodebesluiten die ze onbijbels achtten. Dat betrof onder meer de schorsing van Schilder en uitspraken over de verhouding tussen wedergeboorte en doop. De GKV, die dit jaar hun 75-jarig bestaan herdenken, tellen op dit moment bijna 115.000 leden.

Wat gaat de synode doen?

Eerst is er vrijdagavond een bidstond in Goes. De vrijgemaakt gereformeerde kerk in die plaats roept de synode bijeen. De eerste zitting, waarop het moderamen (bestuur) wordt gekozen, is ook in Goes. Preses (voorzitter) van de vorige synode was dr. M. H. Oosterhuis.

De volgende zittingen –in het voorjaar– vinden plaats in conferentiecentrum Mennorode in Elspeet. Vanaf maart wordt er vaak samen vergaderd met de landelijke vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken, die vorige week begon.

Waarom vergaderen de GKV samen met de NGK?

De samenwerking tussen de GKV en de NGK is het belangrijkste thema tijdens de synode. De kerken willen in 2023 fuseren.

De Nederlands Gereformeerde Kerken ontstonden uit de GKV. In 1966 verscheen de Open Brief, die het opnam voor een vrijgemaakte predikant die toenadering zocht tot de Gereformeerde Kerken in Nederland. In 1967 ontstond daarover een conflict op de synode. Waren de GKV de ware kerk, op de manier waarop de Nederlandse Geloofsbelijdenis daarover spreekt? Plaatselijke gemeenten scheurden. Vanaf 1967 kwamen bijna 30.000 leden buiten het landelijk kerkverband te staan. Zij vormden samen de Nederlands Gereformeerde Kerken.

Beide kerken namen in november 2017 het principebesluit om een fusie in gang te zetten. Een regiegroep, met daarin vertegenwoordigers uit beide kerkverbanden, heeft zich de afgelopen jaren beziggehouden met de hereniging. Haar rapport zal op de GKV-synode besproken worden. Daarin staat onder meer het voorstel om spijt te betuigen over de scheuring van 1967.

Wat staat er nog meer op de agenda?

De gebruikelijke onderwerpen, zoals eredienst, de relatie met de overheid, kerkelijke eenheid en de Theologische Universiteit Kampen.

Op tafel ligt een voorstel voor kanselruil met de Protestantse Kerk in Nederland.

Een ander punt is de vrouw in het ambt. De generale synode van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt besloot in 2017 alle ambten voor vrouwen open te stellen. De synode zal onder meer bezwaren daartegen behandelen.