Een video over Nigeria op YouTube maakte in 2012 zeker in Israël veel emoties los. De opname, gemaakt in de Nigeriaanse hoofdstad Abuja, toonde Nigerianen die het „tweehonderd jaar durende juk van het kolonialisme hadden afgeworpen om terug te keren naar hun Joodse wortels.” De Nigerianen op de video behoorden tot het Igbo-volk, dat oorspronkelijk Joods zou zijn. Een jongere Igbo-generatie zou haar Joodse culturele identiteit willen herontdekken.

Feit is dat het Jodendom in Nigeria groeit en dat er overal nieuwe synagogen worden gebouwd. Door politieke ontwikkelingen zijn de Nigeriaanse Joden echter in de vuurlinie terechtgekomen.

Gewantrouwd

Biafra, het woongebied van de Igbo’s in oostelijk Nigeria, verklaarde zich op 30 mei 1967 onafhankelijk. Dit leidde tot een bloedige oorlog met Nigeria. In januari 1970 werd Biafra weer onderdeel van het land. Sinds enkele jaren echter is ”Indigenous People of Biafra” (IPOB) weer actief. Deze separatistische actiegroep streeft een onafhankelijk Biafra na. De IPOB wordt momenteel aangevoerd door Nnamdi Kanu, een Nigeriaanse politiek activist van Joodse afkomst. Sindsdien wordt de Joodse gemeenschap gewantrouwd door de overheid.

Vorig jaar voerde het Nigeriaanse leger enkele aanvallen uit op de Joodse gemeenschap. Militairen vielen synagogen binnen en arresteerden tientallen Joden die ervan verdacht werden te sympathiseren met de IPOB. Volgens Amnesty International werden in 2016 minstens 28 Nigeriaanse Joden door de veiligheidsdiensten en het leger gedood. Sommigen van hen werden doodgeschoten in een synagoge.

Yermeyahu Chukwukadibi, een Nigeriaanse rabbijn, noemde een synagoge in Nigeria „een van de gevaarlijkste plekken. Door de vervolging zijn mensen bang geworden om zich met Joden te identificeren.”

Inval

In september 2017 deden Nigeriaanse veiligheidsdiensten een inval in het huis van IPOB-leider Kanu. Die was echter niet thuis. Dertien maanden lang werd niets van hem vernomen. In oktober 2018 verscheen echter een video waaruit bleek dat Kanu in Israël was. Te zien was hoe hij stond te bidden bij de Klaagmuur in Jeruzalem. Dit bracht niet alleen de Israëlische autoriteiten, maar ook de Joodse gemeenschap in Nigeria in een lastig parket.

Nigeriaanse rabbijnen vreesden dat het toenemende geweld tegen Joodse doelen een negatief effect zou hebben op de groei van hun religie. De beweging voor een onafhankelijk Biafra blijkt de positie van het judaïsme echter te versterken. Dat Kanu een praktiserende Jood is, werkt aanstekelijk. De vervolging van de Joden de eeuwen door is bovendien herkenbaar voor de Igbo’s.