Met blijdschap lazen vooral de Zeeuwen onder ons het interview met J. Bakker (RD 27-6). Helder verwoordt hij waarom een smartphone op en rond een school onwenselijk is. Dit sluit aan bij de zorgen die opvoeders, maar ook wetenschappers op dit gebied breed delen.

Zelden wordt gepoogd om deze zorgen in concreet beleid om te zetten. Daarom voeren we in dit artikel een pleidooi dat niet per definitie tegen de smartphone als apparaat gericht is, maar wel tegen de gevolgen van de huidige praktijk. Wij zijn ervan overtuigd dat de schoolmaatregel jongeren en hun opvoeders ten goede komt. Zo’n maatregel is ten diepste onvermijdelijk, als je wilt opvoeden volgens de doopbelofte.

Jarenlang leek het omgekeerde onvermijdelijk: meedrijven met de langzaam doorsijpelende digitale onderstroom van steeds dieper in de harten binnendringende afleiders en verleiders. Een onderstroom waarin de smartphone wel de meest prominente rol speelt en slachtoffers kost. De gevolgen zijn zichtbaar in gedesoriënteerde jongeren die twee niveaus lager het voortgezet onderwijs verlaten dan het basisschooladvies aangaf, maar ook in de lange wachtlijsten bij verslavingsklinieken. Ouders raakten gedesillusioneerd en verdrietig. Jongeren met een verwrongen liefdesbeeld hebben intensieve hulpverlening nodig om daarvan af te komen, als dat nog mogelijk is. Door de afleiders en verleiders wordt bovendien kostbare genadetijd verspeeld en dus verspild.

Zijn er dan geen goede voorbeelden van inclusieve mediaopvoeding? Gelukkig wel, maar de weg terug naar een preventieve levenswijze die het Calvijn College insloeg, kan veel slachtoffers voorkomen. Daarom zeggen we „ja” tegen zowel een goede mediaopvoeding als zo’n schoolbeleid.

Op een reformatorische school elders zorgde zo’n maatregel (met steun van kerken, basisscholen en vooral ouders) ervoor dat nu minder dan de helft van de brugklassers een smartphone bezit. Gevolg? De groepsdruk om er toch maar een te kopen, nam af. Dit gaf ouders een sterke steun in de rug. De weg terug blijkt dus mogelijk.

Vanzelf dienen we als (media)opvoeders wel onze brede verantwoordelijkheid te blijven nemen. Geen smartphone aanschaffen of dit uitstellen, is slechts een eerste, zij het belangrijke stap, waar veel ouders op media-avonden voor open blijken te staan en die veel narigheid voorkomt.

Verharde sfeer

We pleiten voor een weg terug, in het belang van de vele ouders die nog dagelijks de concurrentie met de smartphone moeten aangaan. Ze begonnen goed, maar raakten later teleurgesteld omdat het smartphonegebruik niet meer beheersbaar bleek. Met vaak een verharde sfeer in het gezin als gevolg. Kinderen keren zich van hun ouders af vanwege goedbedoelde maatregelen. Betrokken en bewogen opvoeders moeten met lede ogen de beschadigende invloed aanzien van bijvoorbeeld de rijkelijk aanwezige pornografie. Of ze nemen waar dat jongeren zó in beslag genomen worden door het hier en nu, dat God, ziel, hemel en hel steeds meer uit beeld raakt. Voor veel jongeren krijgen begrippen als zonde, genade en wedergeboorte inhoud door een kruisbestuiving van Wikipedia en Google op een 6 inch-schermpje, in plaats van door de met bevinding verrijkte woorden van een eenvoudige ambtsdrager.

Te somber? Te overbezorgd? Over elke verhindering om (middellijkerwijs) tot Christus te komen die wij als opvoeders in het leven van onze kinderen toelaten, moeten we ons grote zorgen maken. Vanuit ieders taak en hopelijk diepe wens om kinderen op te voeden in de vreze des Heeren. Wetend dat de dood elk uur wenkt. Dan mag de bezorgdheid toch driedubbel zijn?

Wij hopen en bidden dat alle Zeeuwse ouders het initiatief van het Calvijn College steunen en andere scholen deze stap volgen, voor zover ze daarmee al niet bezig zijn. En laten alle ouders het smartphonebezit uitstellen. Hebben de kinderen er al een, dan is ”accountability” op de telefoon van kinderen en ouders toch zeker het minimale. Weet waarmee uw kinderen zich bezighouden. Voorlichting op een school- of gemeenteavond is en blijft daarin ook van belang. Nee, de weg terug is niet 100 procent veilig, maar wel stukken veiliger dan blijven meedrijven met de stroom.

De auteurs zijn lid van de stuurgroep stichting BewustGezin Nederland (www.BewustGezin.Nu).