‘Roze’ ode aan de Dordtse synode
Tolerantie is in Nederland nog steeds geen vanzelfsprekendheid, vindt minister Van Engelshoven. „Je moet als lhbti-persoon wel heel sterk in je schoenen staan om in orthodoxe kring uit de kast te komen.”
Dat stelde de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vrijdag in Dordrecht tijdens een nationaal lhbti-congres, georganiseerd door de Stichting Dordrecht Pride. Het congres maakt deel uit van het programma ”Synode400”, waarin de stad Dordrecht een „ode” brengt aan 400 jaar Dordtse synode. Lhbti is een afkorting voor lesbiennes, homo- en biseksuelen, transgenders en interseksuelen.
Tolerantie kun je volgens de minister niet afdwingen of van bovenaf opleggen. „De Grondwet biedt evenmin uitkomst. Sommige grondrechten botsen nu eenmaal, met als gevolg dat je het non-discriminatiebeginsel geen voorrang kunt geven boven de vrijheid van meningsuiting of de vrijheid van godsdienst. En kwaad met kwaad bestrijden is geen optie, want dan trappen we in dezelfde val en houden we op met tolerant te zijn jegens intolerantie.”
De minister bepleitte een veelkleurige samenleving waarin mensen elkaar accepteren en het gesprek aangaan. „Zoals gemeenten op de Biblebelt die zich aansluiten bij het netwerk van regenbooggemeenten. In de Bijbel staat die prachtige, ware zin: „Wie niet liefheeft kent God niet, want God is liefde.” Laten we dat elkaar gunnen, of je nu vrijzinnig of orthodox bent, arminiaan of gomarist, protestant, katholiek of atheïst, lhbti’er of hetero.”
Veilige kerk
Elly van Wenum, bestuurslid van het Platform Dordtse Kerken, deelde haar ervaringen met het project ”UitdeKastindeKerk.”. Ds. J. M. J. Kieviet, van 2006 tot 2015 predikant van de christelijke gereformeerde Singelkerk, was een van de eersten die daarbij aanwezig was, zo memoreerde zij dankbaar. „Volgens alle kerken in Dordrecht, ook de behoudende, mogen mensen met een andere geaardheid zichzelf zijn. Maar nu de praktijk”, zo verzuchtte ze. „Uiteindelijk gaat het in de kerk niet om de regels.”
Tijdens een rondetafelgesprek over een „veilig kerk” stelde ds. Kieviet dat het nodig was om als kerken schuld te belijden voor het ontbreken van empathie richting degenen die worstelen met hun geaardheid en zich daarom buitengesloten voelen.
John Lapré, auteur van het boek ”De veilige kerk”, vroeg zich af waarom de predikant dan de Nashvilleverklaring over (homo)seksualiteit kon ondertekenen. Ds. Kieviet antwoordde dat hij de verklaring heeft ondertekend omdat de grondintentie ervan Bijbels is, namelijk een pleidooi voor het huwelijk als de exclusieve plaats om liefde, trouw en seksualiteit te beleven.
Ds. Kieviet zei in zijn pastorale praktijk regelmatig meegemaakt te hebben dat mensen hun zorgen deelden over hun anders geaard-zijn. „Ik heb geprobeerd te luisteren, door te vragen en vanuit de Schrift troost en hulp te bieden. In een tweede gesprek las ik gedeelten uit de Schrift, waarin ook corrigerende elementen stonden. De Heere stelt in Zijn Woord dat de homoseksuele praktijk niet gedoogd mag worden. We spraken daarover in een pastorale, warme setting, en toch vertelde ik hen dat ze een kruis moesten en mochten dragen in de onthouding van homoseksuele gemeenschap. Een christen richt zich op de regels van de Schrift. Als ik vrees dat gemeenteleden een weg gaan die niet heilzaam is, moet ik ze waarschuwen.”
Homovlag
De minister kreeg een nieuw ontworpen homovlag overhandigd, een initiatief van Dordtse kerken. Het ontwerp is gebaseerd op het Bijbelse beeld van een lichaam, waarvan ieder deel nodig is.
Volgens ds. Paul Wansink, predikant van de Grote Kerk, is het „zonneklaar” dat de liefde van Christus „zich uitstrekt tot ieder mens, ongeacht zijn of haar geaardheid.” Hij verwees naar de Galatenbrief, waarin de apostel Paulus stelt dat allen „één zijn in Christus.”
A. W. Kolff, burgemeester van Dordrecht, noemde Dordrecht een vanouds gastvrije stad. „Een gesprek begint met naar elkaar luisteren. Nog steeds worstelen mensen ermee zichzelf te kunnen zijn. Vrijheid heeft alleen zin wanneer we respect hebben voor de vrijheden van anderen. Vierhonderd jaar na de Synode van Dordrecht zien we in dat eenheid alleen kan bestaan in verscheidenheid en een open blik naar de wereld.”
Astrid Oosenbrug, voorzitter van homo-organisatie COC Nederland, stelde dat de Nashvilleverklaring „levens kost. Als je te horen krijgt dat je er niet mag zijn, trekken sommigen de conclusie dat ze helemáál niet mogen bestaan.”
Dat betekent niet dat er een „natuurlijke vijandschap” bestaat tussen kerken en het COC. „Integendeel, sinds de jaren zestig hebben de kerken zich ingezet voor lhbt’ers, zodat ze zich gewaardeerd voelden en zich optimaal konden ontplooien.”