Visserij wil niet „vermorzeld” worden bij uitrol wind op zee
De Noordzee verandert de komende decennia in een reusachtig windpark. Partijen met belangen op zee, werken aan een akkoord om dat proces in goede banen te leiden. Ook de visserij praat mee. De sector wil niet „vermorzeld” worden.
Het is een bont gezelschap dat sinds woensdag aan de overlegtafel zit: vissers, natuurbeschermers, bouwers van windparken, vertegenwoordigers van olie- en gasbedrijven en van de havens. Samen willen ze binnen een half jaar een akkoord bereiken over de toekomst van de Noordzee. Bijzonder, want tot voor kort praatten ze vooral langs elkaar heen.
In opdracht van het kabinet bracht voormalig PvdA-fractievoorzitter en staatssecretaris Jacques Wallage de partijen afgelopen najaar bij elkaar. Hij zit ook het vervolgtraject voor. Als opmaat was er dinsdagavond in het Haagse perscentrum Nieuwspoort al een discussiebijeenkomst, georganiseerd door de visserijorganisaties. Hun boodschap: we willen best veranderen, maar wél blijven vissen.
Voorzitter Maarten Drijver van de organisatie van kottervissers VisNed zag hoe de olie- en gasindustrie de Noordzee veroverde. „Toen ik in 1978 als jonge visser de zee opging, hadden wij nog alle ruimte. Er waren 25 boorplatforms, die vooral in de Noorse zone stonden. Dertig jaar later waren het er bijna duizend. Nu komen er steeds meer windparken bij. Wat gaat dat voor onze sector betekenen?”
Voorzitter Hans Timmers van de Nederlandse WindEnergie Associatie onderstreepte de enorme claim die de energietransitie op de Noordzee gaat leggen. Het Energieakkoord uit 2013 streefde naar 4,5 gigaWatt aan energie uit wind op zee. In de onderhandelingen over het Klimaatakkoord is gesproken over 11,5 tot 18,5 gigaWatt in 2030. En het Planbureau voor de Leefomgeving heeft uitgerekend dat Nederland, wil het aan de klimaatafspraken van Parijs voldoen, in 2050 tussen 40 en 80 gigaWatt op de Noordzee zal moeten opwekken. Timmers: „Dan beslaan windparken 20 procent van het Nederlandse deel van de Noordzee.”
Combineren
„Als we alle claims los van elkaar blijven zien, hebben we twee keer de oppervlakte van de Noordzee nodig”, waarschuwt Foris van Hest, directeur van Stichting de Noordzee. Daarom is het zaak de diverse functies van de zee te combineren.
Van Hest ziet voor de natuur zowel kansen als bedreigingen. In windparken wordt de zeebodem niet beroerd door de visserij, zodat bepaalde fauna zich daar kan herstellen. Aan de andere kant hebben bruinvissen last van de bouw van turbines terwijl vogels bedreigd worden door draaiende wieken. „Ik pleit voor gedegen onderzoek. Een bedreigde vogel kan anders wel eens de korenwolf voor een windpark worden.”
Vissers worden door de uitrol van wind op zee direct in hun broodwinning bedreigd. Die komt bovenop de al langer bestaande uitbreiding van beschermde natuur. Hun schrikbeeld is dat ze straks „op een postzegel” moeten vissen, zegt directeur Pim Visser van VisNed. „In het regeerakkoord is gezegd dat er rekening wordt gehouden met onze belangen. Daar houden wij ons aan vast.” Dat de visserij zal veranderen, daar is Visser van overtuigd. „We gaan naar minder schepen, naar een duurzamer type schip en andere logistieke stromen. Maar we willen wel blijven vissen. Onze sector produceert duurzaam voedsel en we hebben een gezond toekomstperspectief. Bovendien is behoud van de visserij essentieel voor veel lokale gemeenschappen.”
Visser wil niet wegkijken van de tegenstellingen tussen de partijen die met Wallage aan tafel zitten. „Wij willen meewerken aan een akkoord. Maar wat ons betreft is de energietransitie niet gratis.”
