Precies het type mensen dat we heel hard nodig hebben, want het tekort aan IT’ers belemmert de innovatie binnen het bedrijfsleven. Toch zat ze maandenlang thuis, tegen haar zin. Rara, hoe kan dit? Nee, het lag niet aan haar gezondheid, familieomstandigheden of een verstoorde arbeidsrelatie.

Thuis betekent in dit geval thuis in haar geboorteland Turkije, wachtend op een verblijfsvergunning. Omdat ze van buiten de EU komt, is dat logisch, denkt u misschien. Tot ik u vertel dat ze al redelijk Nederlands en vloeiend Engels spreekt, eerder in een EU-land heeft gewoond en getrouwd is met een Nederlander, die hier een goede baan en een geschikte woning heeft. Mijn kennis –laten we haar Emine noemen– heeft helemaal niets nodig van de overheid, behalve een paar stempeltjes.

Maar ergens in de procedure liep het spaak. Het duurde ruim negen maanden voor het uiteindelijk goedkwam; gekmakend lang voor haarzelf, haar echtgenoot en haar werkgever. Terwijl ik ook gevallen ken waarin de vergunning al in een paar weken rond was. Het lijkt een curieus toevalsproces.

Het liefst zou ik mensen als Emine voorrang geven, zoals ook diverse Angelsaksische landen hun immigranten punten toekennen op basis van criteria zoals leeftijd, opleiding, talenkennis en baankansen. Maar het veranderen van regels is niet eenvoudig. Wel kan het een stuk efficiënter, ook onder de huidige regels.

Ik denk daarbij aan mijn vorige werkgever, een grote wetenschappelijke uitgeverij. De redacties van wetenschappelijke en medische tijdschriften hanteren strenge kwaliteitseisen waarop zij de ingezonden artikelen beoordelen. Regelmatig krijgen zij artikelen onder ogen waarin baanbrekende ontdekkingen worden beschreven. Het is van groot belang om deze zo snel mogelijk te publiceren. Dat is niet alleen prettig voor de reputatie van de auteur en van het tijdschrift, maar dient ook een maatschappelijk belang, zoals betere medische zorg.

Snelheid is dus belangrijk, maar aan de normale kwaliteitseisen mag uiteraard geen enkele concessie worden gedaan. De oplossing hiervoor is een zogeheten fast track-systeem, waarbij het artikel versneld de verschillende stappen van het beoordelings- en publicatieproces doorloopt. Dezelfde kwaliteitseisen blijven gelden, maar publicatie kan binnen enkele weken in plaats van maanden plaatsvinden.

Wat zou het mooi zijn als getalenteerde mensen zoals Emine niet het risico lopen om maandenlang op een zijspoor te belanden, maar ook via een fast track, een snelspoor, het proces doorlopen. Bijvoorbeeld met een eigen relatiemanager die helpt om het dossier zo snel mogelijk te behandelen, zodat de vergunning hooguit een paar weken op zich laat wachten. Het kán wel, want bij topvoetballers gaat de papierwinkel na de overkomst naar een Nederlandse club meestal razendsnel.

Het is hoog tijd voor een VIP-behandeling die niet is voorbehouden aan topsporters, maar ook wordt aangeboden aan ‘gewone’ mensen zoals Emine, die net zo goed een aanwinst zijn voor onze maatschappij. Of misschien wel meer dan dat.

De auteur is econoom bij RaboResearch.