„Beleggen heeft altijd impact: ten goede óf ten kwade”
Beleggers kijken met een scherp oog naar risico en rendement. Maar als het aan Marilou van Golstein Brouwers van de ”duurzame” Triodos Bank ligt, gaan zij veel meer dan nu óók de impact meewegen die hun investering heeft op de wereld.
Want dat gebeurt nu nog veel te weinig, meent de managing director van de investeringstak van Triodos Bank.
Uw collega’s van ABN AMRO stelden deze week dat duurzaam beleggen van niche de norm wordt. U bent minder enthousiast?
„Ook wij denken dat het de goede kant op gaat. In de afgelopen jaren is de bekendheid van impactbeleggen (een term die staat voor beleggen waarbij naast rendement ook de impact op milieu- en sociale doelen meetelt, MtB) enorm toegenomen. Tegelijk is, afgezet tegen het wereldwijd belegde vermogen, de markt voor impactinvesteren nog gering. Ook deugt die term niet helemaal.”
Waarom niet?
„Omdat íédere belegging impact heeft: hetzij ten goede, hetzij ten kwade. Een belegging is per definitie niet neutraal. Daarom moeten we zien te bereiken dat er op een andere manier naar beleggen wordt gekeken. Feitelijk beleggen we nu verkeerd. Alles draait om kortetermijn financieel gewin, zónder dat men zich afvraagt hoe dat rendement eigenlijk wordt verdiend.”
Wie moet zich vooral aangesproken voelen: de belegger of de overheid?
„Beiden. De overheid moet verantwoordelijkheid nemen en afdwingen dat bedrijven niet langer alleen financieel rapporteren, maar door de hele keten heen gaan kijken wat hun impact is op zaken als het milieu of hoe je omgaat met arbeid. Belangrijk is daarnaast dat burgers zich gaan realiseren dat alles wat je met je geld doet een verandering in de wereld in gang zet. Of je nu koopt of belegt: je houdt daarmee bedrijven in stand. Ik denk dat mensen zichzelf te weinig afvragen of ze dat in alle gevallen wel willen. Onterecht wordt vaak gedacht dat beleggen is voor rendement en dat je goede doelen met donaties steunt. Dat is wat schizofreen, maar je ziet het terug op tal van plekken in de maatschappij. Ook bij kerken. We zien dat die soms hun christelijke waarden in de praktijk brengen met schenkingen, maar tegelijk onbedoeld met hun investeringen lijnrecht tegen hun missie in werken.”
Is impact geen subjectief begrip? Zo plaatsten twee staten in de VS Triodos Bank op een zwarte lijst vanwege een vermeende boycot van Israël. Als u ergens wel of niet belegt, dan heeft dat impact. Maar of dat goed is of slecht, daarover verschillen de meningen.
„Subjectiviteit zal er altijd zijn, omdat dit samenhangt met de waarden die voor een individu of een organisatie belangrijk zijn. Ook is niet alles meetbaar. Het een illusie dat je de impact van een investering in een school in Kenia vergelijken kunt met een investering in een windmolen. ”
Beleggers laten zich nu verleiden door de bitcoin, honderden jaren terug door de tulpenbol. Zit persoonlijk, kortetermijngewin niet ingebakken in de mens?
„Hebzucht is een drijfveer die zit in ieder mens. Dat poets je niet zomaar weg. Het is wel zo dat die drijfveer nu consequenties heeft die veel verder strekken dan een eeuw geleden. Wat we nu, gebaseerd op hebzucht, met elkaar aan het doen zijn, is het naar de vernieling helpen van onze planeet. Dus ja, het is misschien wel altijd zo geweest, maar het kan niet zo doorgaan. Het leuke is ook: rendement sluit impact niet uit. Op langere termijn denk ik dat het zelfs omgedraaid zal zijn: dat je alleen financieel rendement zult halen met beleggingen die ook maatschappelijk rendement genereren. Maar dat gaat niet vanzelf en het gaat niet snel genoeg.”