Prof. Van ’t Spijker: Altijd verscheidenheid geweest in CGK
De Christelijke Gereformeerde Kerken bestaan 125 jaar. Verscheidenheid is er altijd geweest, aldus prof. dr. W. van ’t Spijker. „Er waren er die leefden bij kasten vol oude schrijvers. Anderen leefden bij Calvijn. Ze spraken niet dezelfde taal, en dat is altijd zo gebleven.”
Prof. Van ’t Spijker opende donderdag in het gebouw van de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) een mini-expositie over 125 jaar Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK).
De 90-jarige emeritus hoogleraar kerkgeschiedenis van de TUA memoreerde hoe hij in 1947 aan de opleiding begon. „Mijn vader leverde me af bij prof. J. J. van der Schuit. „Je moet hem niet sparen”, zei hij tegen hem. „Maak er een goede dominee van.””
Prof. Van der Schuit had op zijn beurt gestudeerd bij ds. F. P. L. C. van Lingen, een van de voormannen van de christelijke gereformeerden in 1892. „Dat was een geweldig geleerde”, aldus prof. Van ’t Spijker. „Hij gaf soms college in het Latijn. Dat vonden de studenten niet leuk. Ze smeekten hem of hij in het Duits wilde doceren.”
Luie stoel
Eigenlijk is 1892 niet echt het geboortejaar van de CGK. „Men wilde niet mee met de vereniging van de dolerende kerken van Abraham Kuyper en de Christelijke Gereformeerde Kerk, die samen de Gereformeerde Kerken in Nederland vormden. Ze wilden blijven wie ze sinds de Afscheiding van 1834 waren geweest.”
Degenen die niet meegingen met de vereniging gaven aan dat ze dat „thans nog niet” konden. „Dit was dus geen eeuwigdurende beslissing. Eigenlijk is dat altijd het adagium van de Christelijke Gereformeerde Kerken gebleven: nu nog niet. Er is altijd ruimte voor ontwikkeling; niet voor halsstarrigheid. Christelijke gereformeerden zitten niet in een luie stoel. Ze zijn actief.”
Gevelsteen
De expositie geeft aan de hand van tien thema’s, zoals diaconaat, zending, preken en kerkmuziek, een inkijkje in de geschiedenis van de Christelijke Gereformeerde Kerken. Er zijn onder meer collectebusjes, kerkbladen, psalmborden, foto’s, boeken en andere documenten en voorwerpen te zien. Geluidsfragmenten zijn er ook: van predikanten en hoogleraren.
Pronkstuk is het theekopje van ds. Hendrik de Cock, de „vader van de Afscheiding.” Het stond jarenlang thuis bij een christelijke gereformeerde uit Groningen.
Prof. Van ’t Spijker opende de tentoonstelling met de onthulling van een oude gevelsteen, uit 1892. Die was van het eerste nieuwe kerkgebouw van de voortgezette Christelijke Gereformeerde Kerken: aan de Snoekstraat in Den Haag. ”Eben-Haëzer” staat er op de 100 kilo zware steen. „Tot hiertoe heeft de Heere ons geholpen.”
„De expositie geeft de indruk dat deze christelijke gereformeerden vooral eenvoudige mensen waren”, zei de emeritus hoogleraar. „Het Woord en het waarachtige geloof zijn in het gewone leven voortgegaan. In die lijn staan wij.”
De tentoonstelling loopt tot en met 23 mei. Daarna verhuist hij naar Urk, waar bezoekers van de CGK-Kerkendag op 26 mei de expositie nog kunnen zien. Dan verschijnt ook het boek ”Canon van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland (1892-2017).”
Zie ook:
Het theekopje van ds. Hendrik de Cock, Reformatorisch Dagblad (09-03-2017)
Canon over geschiedenis van de CGK, Reformatorisch Dagblad (09-03-2017)
